Ik heb een volledige samenvatting gemaakt van het vak DRO + samenvatting van het gastcollege + examenstellingen. De juiste afbeeldingen staan er ook in die je moet bespreken op het examen. De perfecte samenvatting dus!
Hoofdstuk 2: geschiedenis van de stedelijke ontwikkeling
Je moet de linken kennen tussen de verschillende steden, ze lopen over in elkaar
De eerste generatie steden
- 6000 jaar geleden
- Van nomadenbestaan naar een sedentair bestaan
- De overgang van het leven in een gezinsverband of clanverband naar een
dorpsstructuur
- De overgang van een dorp naar een stad
Nomadenbestaan naar sedentair bestaan:
- Ervoor was men een zwerver die leefde in kleine groepen.
- Ze zochten naar eten, ze waren nog geen landbouwer (ervoor)
- Stonehenge: toot dat ze ter plekke bleven en toont de eerste sporen van permanente
nederzetting (140.000 jaar geleden)
Gezinsverband naar dorpsstructuur:
- Eerste dorpsnederzetting ontstaan 10.000 jaar geleden
- Hier fokten ze dieren en het in cultuur brengen van gewassen
- Hier werd men voedselproducent
Dorp naar stad:
- Men ging handel drijven van de landbouwoverschotten
- Typisch was: concentratie van geïsoleerde centra, hoe groter het belang van een
bepaald centrum was, hoe sterker dat centrum zich afsloot van de buitenwereld
- Uitvinding van het schrift!! (6000 jaar geleden). Dit was nodig voor de handel.
▪ Belangrijk communicatiemiddel, verbeterde transport
- Irrigatie van landbouwgronden
- Ontwikkeling van het transport
Waar eerste steden zijn ontstaan:
1. Mesopotamië (2-stromenland (Tigris en Eufraat), gelegen in huidige Irak)
2. Egypte
De steden waren dan: Ur en Babylon
Gebruikte bouwmateriaal was voornamelijk klei
Besluit:
, - Essentieel voor het ontstaan van een stad was de ontwikkeling van het schrift en
transport. Dit zorgde voor handel en zonder handel is er geen stad
- Van de alleroudste steden in Mesopotamië en Egypte is maar heel weinig bewaard
gebleven
De Griekse stad
Men verstond onder ‘polis’ nog altijd iets anders dan dat wij als ‘stad’ zien. Op het platteland
was het nog steeds de wet van de sterkste, maar in de stad was er al sprake van orde en
recht. Meer hiërarchisch.
Rekening houden met 4 belangrijke invloeden:
1. De invloed van de oudste Europese stad Knossos
2. De invloed van de Griekse koloniale steden
▪ komt nog heel dikwijls terug in andere tijden
▪ Is belangrijk voor de evolutie van de steden
3. De invloed van de Griekse filosofen
4. De invloed van Hippodamus van Milete als grondlegger van stedenbouw
De oudste Europese stad
Dat is Knossos (2000 v.C). lag op Kreta. Het is een stad geworden doordat het super centraal
gelegen ligt en het is het centrum van de handelsroutes. Deze stad is niet ontworpen
geweest, er zijn gewoon meer mensen komen bijwonen.
Paleis van Knossos is wel ontworpen geweest
De Griekse koloniale steden
- Vanaf 8ste eeuw v.C breidt Griekenland zich uit
- Zoektocht naar nieuwe vruchtbare landbouwgronden
- Voorbeelden: Napels (Neapolis, nieuwe stad), Marseille (zal uitgroeien tot centrum
van zeehandel)
- Heeft een gunstige ligging (baai of op een schiereiland)
- Deze steden hadden geen duidelijk patroon en toonden aanvankelijk weinig sociale
organisatie
De Griekse filosofen
Hoe zij dachten over steden had een invloed op het beleid.
- Ze hadden een impact op het bestuur
- Niet vragen: wat zei Plato over het de steden
,Hippodamus van Milete
- Milete ligt vandaag nog in Turkije
- Hij wordt gezien als de grondlegger van de stedenbouw
- Milete is de eerste stad die volgens ‘een plan’ is gebouwd (na de verwoesting door de
Perzen)
Dit rasterpatroon van de Grieken is NIET hetzelfde als de raster- of dampatronen van de
Romeinen
- Er is geen verband tussen het verloop van de
stadsmuren en de stadsplattegrond
- Er zijn grote open ruimte voor agora en openbare
gebouwen
- Het uitgangspunt voor de geleding was de omvang van
het woonblok en niet het wegenpatroon
- Eerste keer dat een stad is ontworpen op voorhand, er is
over nagedacht. Niet gewoon gebouwen gezet
- Hij wist wel nog niet hoe hij moest werken met
omranding enz
Besluit:
- Oudste Europese stad is ontstaan op de kruising van vele handelsroutes
- De woningen groepeerden zich in blokken en deze blokken vormden het
uitgangspunt van het rasterpatroon
- Men treft nagenoeg geen groenzones aan tussen de stedelijke bebouwing maar wel
openbare ruimten
- De koloniale drang van de Grieken had ook een belangrijke invloed op de uitbouw
van de Griekse steden
- Milete is de eerste stad die volgens ‘een plan’ is gebouwd
- De stad tekende zich duidelijk af van de omgeving door de aanwezige stadsmuren
, De Romeinse stad (7de, 8ste eeuw v.C – 5de eeuw)
Verstedelijkingsproces kwam in Italië pas laat op gang. Tot in 8e eeuw v.C in Italië enkel
dorpen.
3 belangrijke invloeden:
- De invloed van de Etrusken
- De immense groei van Rome
- De kolonisatie van het Romeinse Rijk
De Etrusken
- Zij leefden in het meest vruchtbare deel van Italië (Toscane)
- Sinds de 7de eeuw v.C waren zij ook het centrum van intensieve handelsrelaties met
de gehele Middellandse Zee wereld
De steden hadden bij voorkeur een rasterplan (nog geen dambordpatroon, perfectie
vierkantjes).
- Het was opgebouwd uit lange blokken van 160m op 50m
- De hoofdwegen waren 15m breed, de secundaire wegen 3m
- Raster werd gecreëerd op basis van de wegen
- Ze konden geen vierkanten door het reliëf waar ze woonden
De stad Rome
- De stad zelf is geen typische Romeinse stad met een raster- of dambordpatroon
- Hiervoor gaan we kijken naar de gekoloniseerde gebieden
- De stad zelf was vooral cruciaal voor haar bestuurlijk systeem
- Zelf had het kronkelende straten en compacte bouwmassa’s
De kolonisatie van het Romeinse Rijk
- Hier gaan ze de rasterstad van de Etrusken gebruiken samen met het bestuur van
Rome
- Ze maakten een oppidum: meestal gelegen op
een heuvel of op een eiland. Dit is omringd door
een wal (murus gallicus) waarbinnen zich een
citadel bevindt
- De steden werden handelskernen en/of militaire
kampen
- Ze hadden een uniform stedenbouwkundig
concept
▪ 1ste fase: inauguratio: het exact
vastleggen van de vestigingsplaats door
de agrimensor, landmeetkundige
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller maximedebaere1. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.51. You're not tied to anything after your purchase.
