Aansprakelijkheidsrecht
1.1 Aansprakelijkheidsrecht in het systeem.
Het doel en de plaats van aansprakelijkheid.
Het uitgangspunt van het aansprakelijkheidsrecht vloeit oorspronkelijk voort uit het
Romeinse recht, het delictenrecht = ieder draagt zijn eigen schade.
Dit was voornamelijk gericht op leed en straffen.
Tegenwoordig heeft ons aansprakelijkheidsrecht een compensatoir karakter. Thans is het
gericht op compensatie voor de schade en herstel van de oorspronkelijke situatie.
Onverschuldigde betaling = wanneer er zonder rechtsgrond een betaling is gedaan.
Artikel 6:203 BW
1) Een betaling; meer algemeen een prestatie
2) Door de één aan de ander verricht
3) Zonder een rechtsgrond
Ad 1) Een betaling; meer algemeen een prestatie.
Niet alleen betalingen in de vorm van een geldsom, ook in goederen en de nakoming van
een verplichting worden hiermee bedoeld.
Artikel 6:203 lid 1 BW
Geeft een ruimere betekenis aan de vorm prestatie door;
- Juridisch geven = overdragen
- Feitelijk geven = ter beschikking stellen
Artikel 6:203 lid 2 BW
Geeft een specifiekere betekenis aan de vorm prestatie door direct te duidden op een
geldsom.
Artikel 6:203 lid 3 BW
Geeft een nog ruimere betekenis aan de vorm prestatie door te benoemen dat ook
prestaties van andere aard dan hierboven ook betrekking hebben op deze bepaling.
Ad 2) Door de een aan de ander verricht.
Er is bepaald dat de onverschuldigde betaling alleen een onderlinge relatie kan hebben
tussen degene die de prestatie heeft ontvangen en tussen degene die gepresteerd heeft.
Het kan soms voorkomen dat er sprake is geweest van een tussenpersoon, dit kan
complicaties met zich meebrengen. Als de tussenpersoon heeft betaald/ontvangen ontstaat
er een vordering jegens hem.
,Ad 3) Zonder een rechtsgrond.
= Het ontbreken van een rechtsgrond die de prestatie rechtvaardigt.
De invulling van het begrip ontbreekt en moet casuïstisch worden opgelost.
Gevolgen van de onverschuldigde betaling;
Degene die gepresteerd heeft is bevoegd om de prestatie terug te vorderen.
De ontvanger is verplicht dat de prestatie wordt teruggedraaid, als dit onmogelijk is moet dit
ongedaan worden gemaakt.
Hoe dat precies in zijn werk gaat hangt af van de soort prestatie.
Zaakwaarneming = vindt de grondslag in de maatschappelijke wens om in noodsituaties
andermans belangen te behartigen zonder bezorgd te hoeven zijn dat men de kosten niet
vergoed krijgt.
Artikel 6:198 BW
Zaakwaarneming kan bestaan uit een rechtshandeling of een louter feitelijke handeling.
Het uiteindelijke resultaat van de zaakwaarneming is irrelevant, ook als deze niet geholpen
heeft of juist de schade heeft verergerd.
Het is wel de bedoeling dat de zaakwaarnemer de intentie had om het belang van de
belanghebbende te bevorderen zonder daar de bevoegdheid toe te hebben; hij moet willens
en wetens handelen.
De zaakwaarnemer heeft dan geen bevoegdheid nodig, wel is vereist dat hij een redelijke
grond heeft om de belangen te willen behartigen.
Als er niet aan bovenstaande wordt voldaan heeft de zaakwaarnemer wel toestemming
nodig om de belangen te mogen behartigen.
Redelijke grond zaakwaarneming-arrest
- Persoon doet een poging tot zelfmoord,
- Deze persoon wordt gevonden en naar het ziekenhuis gebracht,
- Maar deze persoon wil niet geholpen worden, er is dan geen redelijke grond
aanwezig.
- De artsen helpen uiteindelijk toch, en willen de kosten nu verhalen ondanks dat de
patiënt weigerde.
- Uiteindelijk kon de schade wel verhaald worden op de patiënt omdat het lastig is
voor een arts of de persoon bekwaam genoeg was om te oordelen of hij wel of
niet geholpen wilde te worden.
Gevolgen van zaakwaarneming; hoofdverplichting van de belanghebbende. Artikel 6:200 BW
De belanghebbende heeft de plicht om de zaakwaarnemer de geleden schade te vergoeden.
Ongerechtvaardigde verrijking = wanneer iemand verrijkt wordt zonder dat daar een
rechtvaardiging voor is en als dit ten koste van een ander gebeurt, moet deze schade
vergoed worden.
Artikel 6:212 BW
, Er moet een causaal verband aanwezig zijn tussen;
- De verrijking = de persoon die ergens voordeel uithaalt zonder daarvoor de betalen.
- De verarming = de persoon die betaald voor de verrijking van de ander.
De hoogte tussen de verrijking en de verarming hoeft niet zonder meer hetzelfde te zijn.
De verarming bepaalt het maximum van de vergoeding die de verrijkte aan vergoeding aan
schade moet betalen.
Bij de vergoeding van de ongerechtvaardigde verrijking moet rekening gehouden worden
met de aanvullende redelijkheidstoets = de vergoeding is beperkt tot gevallen waarin het
redelijk is om deze toe te kennen.
De toets moet gedaan worden met inachtneming van alle omstandigheden van het geval.
Uit de wetsgeschiedenis blijkt dat het betrekking kan hebben op twee aspecten;
- Mogelijkheid bieden om ongewenste bemoeizucht niet te belonen.
- Mogelijkheid dat de wijze waarop vergoed wordt beperkt wordt tot een bepaalde
vorm.
Gevolgen van de ongerechtvaardigde verrijking;
- De verarmde kan vergoeding van zijn schade vorderen.
- De verrijkte is verplicht deze schade te vergoeden.
1.1 , 1.2, 2.2, 3.1 Aansprakelijkheid van het eigen gedrag.
Voor aansprakelijkheid van iemand zijn eigen gedrag moet er gekeken worden naar de
onrechtmatige daad uit artikel 6:162 BW
Artikel 6:162 lid 1 BW geven de vereisten;
1) De onrechtmatigheid
2) De toerekenbaarheid
3) Het causaal verband
4) De schade
5) De relativiteit
Dit zijn cumulatieve vereisten!
Ad 1) De onrechtmatigheid.
Artikel 6:162 lid 2 BW
Geeft drie vormen waaruit de onrechtmatigheid kan voortvloeien, de onrechtmatigheid
moet uit een van deze vormen voortvloeien anders kan er geen sprake zijn van een
onrechtmatige daad. Deze drie vormen zijn niet cumulatief.
1) Inbreuk op een recht.
Een ‘recht’ = subjectieve rechten = bijzondere toegekende bevoegdheid die hem wordt
verleend om zijn belang te dienen.
Het impliceert een actief handelen; een louter nalaten is onvoldoende.
- Persoonlijkheidsrechten = lichamelijke integriteit, recht op persoonlijke levenssfeer
etc.
- Absolute vermogensrechten = eigendom en beperkte rechten.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller NoortjeMiddelkoop. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.42. You're not tied to anything after your purchase.