1.1 Een definitie van recht
Recht
Het geheel van regels of normen dat het maatschappelijk verkeer in banen leidt
en een remedie aandraagt voor de problemen die rijzen wanneer mensen zich
niet gedragen overeenkomstig hetgeen men van elkaar mag verwachten.
- Doel: Het realiseren van een toestand van rust en rechtvaardigheid in de
onderlinge betrekkingen van mensen.
Verschillen tussen recht en moraal
- De rechtsregel richt zich niet tot het innerlijke van de mens, zoals de
moraal, maar houdt zich bezig met het uiterlijke gedrag. Niet de intentie
maar de uitvoering.
- De sanctie die op de overtreding staat is kenmerkend voor het recht en
niet voor de moraal.
De rechterlijke sanctie onderscheidt zich van de morele sanctie door
oplegging door een officieel instituut.
- Dwang in het recht is dwang in de letterlijke zin van het woord; Morele
dwang gaat om gewetensdwang of dwang als gevolg van sociale
uitsluiting.
Definities van recht en verwerpingen
John Austin
Bij recht gaat het om bevelen die worden ondersteund door bedreigingen:
‘Orders backed by treaths’.
Kenmerkend voor recht is niet dat het ontstaat uit bevelen van
wetgevers, maar dat het tot stand komt volgens een bepaalde
procedure die onderworpen is aan regels.
Oliver Wendell Holmes
Recht is wat rechters doen of wat we kunnen verwachten dat zij gaan
doen: ‘The prophecies of what the courts will do in fact and nothing more
pretentious, are what I mean by law’.
Er is slechts oog voor de wet als bron van recht. Als definitie van
recht voor het gehele juridische proces is deze ontoereikend.
Algemene definitie
Het recht is het geheel van regels dat de samenleving ordent.
De definitie is alleen toegespitst op één dimensie van het
rechtsbedrijf.
1.2 Onderscheidingen binnen het recht
Objectief en subjectief recht
Objectief recht
Het recht als een geheel van regels of normen dat de samenleving ordent.
Subjectief recht
Een bepaalde bevoegdheid binnen het recht.
- Het subjectieve recht is gebaseerd op het objectieve recht en het
objectieve recht openbaart zich pas via het subjectieve recht.
Een subjectief recht dat niet gebaseerd is op een objectief recht is
geen subjectief recht in eigenlijke zijn.
Nationalistisch natuurrecht
Natuurlijke rechten zijn niet het product van een maatschappelijke
, Inleiding recht Hoofdstuk 1 Terreinverkenning
consensus. Zij zijn ook niet terug te voeren op een wetgever, maar
gelden van nature.
Door rationeel-mathematische afleiding uit de menselijke natuur is
het mogelijk tot de opstelling van dergelijke rechten te komen.
Positief recht en natuurrecht
Positief recht
Het recht dat geldt krachtens uitvaardiging; het feit dat het door de staat
als geldend wordt geproclameerd.
Natuurrecht
Het gaat om een niet bewust door mensen, met name de wetgever,
gemaakt recht, maar een recht dat van nature, onafhankelijk van
menselijke wilsbeslissingen, geldt.
Cultuurrecht
Omarmt geen goddelijk recht, maar stelt tevens dat net al het recht
ethisch gelijkwaardig is: in een rechtssysteem valt altijd een aantal
beginselen aan te wijzen die een grote waarde hebben voor een
cultuurgemeenschap.
Publiek en privaatrecht
Publiekrecht
Recht tussen burgers/bedrijven en de staat.
Het algemeen belang staat centraal, partijen staan niet als gelijken
tegenover elkaar en het initiatief tot handhaving gaat ui van de overheid.
Privaatrecht
Recht tussen burgers/bedrijven.
De particuliere belangen van de individuen staan centraal, partijen staan
als gelijken tegenover elkaar en het initiatief tot handhaving gaat uit van
de burgers.
Recht als dwangordening en als spontane ordening
Recht als dwangordening
Publiekrecht als uitgangspunt. Kenmerkend voor het recht is dat het door
de overheid wordt uitgevaardigd en dat het door de sterke arm kan worden
gehandhaafd.
Recht als spontane ordening (Interactiebenadering)
Privaatrecht als uitgangspunt. Het recht wordt niet bedacht door de
wetgever maar rijst op uit regelmatigheden en daarop gebaseerde
intermenselijke verwachtingen in het maatschappelijk verkeer.
Dwingend en aanvullend recht
Dwingend recht
Regels waarvan de belanghebbenden iet mogen afwijken, ook al zouden zij
dat bij onderlinge overeenkomst afspreken De geregelde materie heeft
betrekking op de openbare orde of goede zeden. [Personen- of
familierecht]
Aanvullend recht
Recht dat geldt wanneer partijen zelf niets anders zijn overeengekomen.
[Burgerlijk recht]
Formeel en materieel recht
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller taess. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.79. You're not tied to anything after your purchase.