Summary
cellen en weefsels : samenvatting epithelen
- Course
- Institution
Dit document is een samenvatting van het onderdeel epithelen. Ik behaalde op het examen een 15/20.
[Show more]
Seller
Follow
Mertj
Reviews received
Content preview
Cellen & Weefsels : samenvattingepithelen
1. Inleiding
In ons lichaam verschillende weefsels : bindweefsel, spierweefsel, epithelen, zenuwweefsel
2. Algemeen
- Epithelen kunnen het onderliggend weefsel beschermen (= bedekkende epithelen)
Bedekken het lichaamsoppervlak
Lijnen de lichaamsholten en kanalen af
- Epithelen kunnen zorgen voor de regulatie van de opname en afgifte van stoffen
- Epithelen vormen klieren (= klierepitheel) (secreet bv: zweet, talg, galsap, speeksel,…)
- Er zijn gespecialiseerde epitheliale weefsels ( meestal een sensorische functie)
- Epithelen bestaan uit 1 of meer lagen van epitheelcellen , de cellen sluiten nauw aaneen
- Er is heel weinig extracellulaire matrix (wel nauwe spleten waar weefselvloeistof beweegt)
- Cellen zijn met elkaar verbonden door intercellulaire verbindingen
- Basaalmembraan is de afgrenzing met onderliggende bindweefsel (maakt epitheel eraan vast)
3. Bloedvoorziening
- Bloedvaten dringen nooit in epitheelweefsel dus afhankelijk van diffusie van O2 en
voedingsstoffen uit onderliggend weefsel (door intercellulaire ruimtes) (beperkt # lagen want
geraakt de O2 en voeding niet aan de bovenste laag
4. Epitheelcel
4.1. Cytoskelet : keratine
- keratine – eiwitten geproduceerd in alle epitheelcellen ( specifiek type in specifieke
epitheelcel) kunnen keratine filamenten vormen ( intermediaire filamenten)
- komen tussen in keratinisering en verhoorning (zie verder)
- keratine kleuring kan aantonen dat het epitheelcellen zijn
4.2. Celporaliteit (vss domeinen)
- epitheelcellen gepolariseerd (apicale, basale & laterale domeinen zijn functioneel vss)
- epitheel wordt ondersteund door onderliggende ‘basaalmembraan’
4.2.1. APICAAL (NAAR KANT LUMEN CONTACT BUITEN )
Oppervlaktespecialisaties : microvilli & stereocilia
- microvilli : oppervlaktevergroting! (staafjeszoom in darm , borstelzoom in nier)
( 1 micrometer , diameter 80 nm)
- Stereocilia : zintuigfunctie (bv oor) lijken op microvilli maar nt bewegelijk
- oppervlaktevergroting
- actinefilamenten + actine-bindende eiwitten vorming ‘bundels’
- aangehecht aan ‘terminaal web’ in de cel
- glycocalyx
Oppervlaktespecialisaties : ciliën & flagellen
- ciliën: 5-10 micrometer, diameter 0,2 micrometer
- microtubuli hebben 9x2 + 2 configuratie (= axonema) (1 paar centraal + 9 doubletten)
- Nexine & dyneïne beweging naast elkaar liggende doubletten
- Vast op basaal lichaampje (met triplet structuur) + verankerd in terminaal web
, 4.2.2. LATERAAL
Specialisaties:
- celjuncties (occludens – adhaerens – nexus )
- desmosomen
- Cell Adhesion Molecules
4.2.3. BASAAL
- Basaal membraan = grenslaag tussen epitheel en onderliggend BW (lamina propria)
aangemaakt door epitheelcellen en BW cellen
- EM : complex geheel laagjes : lamina basalis (lamina densa + lamina lucida) en lamina
reticularis
- LM : basaal membraan (meestal niet te zien)
5. Bedekkende epithelen
5.1. Functies
- bescherming tegen mechanische en chemische agentia of micro-organismen (bv huid) (meer
cellagen meer bescherming)
- absorptie (bv: darm, luchtwegen) (darm eenlagig epitheel snel opnemen en
afgeven-- (contractiliteit (bv: myoepitheelcellen))
- excretie (bv: nier)
5.2. Indeling
5.2.1. CELVORM (BIJ DOORSNEDE LR OP OPPERVLAK /BASALE MEMBRAAN )
plaveisel / kubisch / cilindrisch
5.2.2. AANTAL CELLAGEN COMBINEREN
- éénlagig : alle cellen steunen op basale membraan vb : eenlagig
- Pseudomeerlagig : eenlagig maar kernen op vss niveaus plaveiselepitheel
- meerlagig: meerdere cellagen boven elkaar
5.3. Eénlagig plaveiselepitheel
- afgeplatte cellen met dikwijls grote oppervlakte , snelle diffusie mogelijk (bv : longblaasjes
( type I pneumocyten) , bloedvaten ( = endotheel) , mesentrium & peritoneum ( mesotheel)
5.4. Eénlagig kubisch epitheel
- bv : klieren & afvoergangen, nierbuisjes
5.5. Eénlagig cilindrisch epitheel
- hoge cellen met vaak oppervlaktespecialisaties of gewijzigde structuur (bv: darm (microvilli en
slijmbekercellen) , geciliëerde cellen (bv: eileider)
5.6. Pseudomeerlagig epitheel
- laag cellen die contact maken met basalis lijkt meerlagig door de kernen die op vss
hoogten voorkomen door variatie in vorm & afmetingen cellen (rijken niet tot opp.)
- bv: slijmbekercellen, gecilieerde cellen, basale vervangcellen (bv: epitheel luchtwegen)
5.7. Meerlagig epitheel
- naam op basis van cellen aan oppervlak
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Mertj. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.93. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
56326 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now