Summary
Samenvatting Psychodiagnostisch Werken 2
- Course
- Institution
Getypte samenvatting van het cursusmateriaal en van de hoorcollege’s.
[Show more]
Seller
Follow
lorevancauwenbergh
Content preview
Psychodiagnostisch werken 21. Wat is intelligentie?
1.1 Intelligentie in de naïeve psychologische theorie.
Standpunten met betrekking tot intelligentie
Uiteenlopende, vaak zelfs tegenovergestelde opvattingen die leven bij mensen
Intuïtieve mensenkennis
= Leken hebben hun eigen ideeën over alledaagse gebeurtenissen die ze onderbouwen met
hun eigen, alledaagse verklaringen
Op basis daarvan is hij in staat om gedrag van anderen en interacties tussen mensen te
begrijpen en te verklaren.
Psychologen en leken hebben het vaak over dezelfde problematiek
In de volksmond is intelligentie = iemand die slim, knap, snel van begrip...
Wat denkt een leek over intelligentie? Onderzoek Sternberg
Een leek = mensen zonder psychologische achtergrond, 'man in de straat'
Impliciete theorie over intelligentie
o = onbewuste idee over intelligentie
Inschatting van intelligentie bij anderen correleert hoog met resultaten uit intelligentietesten
(bij iemand die je goed kent)
Breder en diffuser beeld van intelligentie dan de wetenschap:
o Meer aandacht voor alledaagse gedrag en voor de cognitieve vaardigheden bij
dagelijkse interacties
o Common sence idee van intelligentie gaat verder dan wat psychologen met
intelligentietests meten
Taak van de psychologie als wetenschap
Door de vele opvattingen het begrip intelligentie afbakenen
Doen door middel van wetenschappelijk onderzoek een definitie formuleren
Wetenschappelijke opvattingen onderscheiden zich van leken opvattingen:
o Zo zuiver mogelijke gedefinieerde en meetbare concepten
o Theorieën, hypothesen en verwachtingen over psychologische verschijnselen
worden getoetst
1.2 Wetenschappelijke afbakening van het begrip.
Academische intelligentie
Intelligentie is dat wat de test meet (definitie van Boring)
Definitie is circulair = de twee elementen van de definitie hebben elkaar nodig om een
verklaring te geven.
o Intelligentie is wat de test meet -> wat meet de test? -> intelligentie
Zeer veel en lang gebruikt
Eerder verwarrend dan helder, meer kwaad dan goed gedaan
Niveaus van intelligentie: A,B en C
Niveau A:
o Aangeboren potentieel tot intelligent handelen
o Ligt vast in de fysieke hersenstructuren
o Cultuuronafhankelijk en stabiel
o Niet meetbaar en daarom een theoretische veronderstelling
, Niveau B:
o Interactie tussen genetische aanleg en omgevingsinvloeden/leerervaringen
o Mede afhankelijk van: opvoeding, leefomstandigheden voor en na de geboorte
(voeding, culturele gewoonten), onderwijs en levenservaringen
o Cultuurgebonden en veranderlijk
o In principe meetbaar
Niveau C:
o Wat een intelligentietest meet
o De gemeten intelligentie van een persoon
! Meeste wetenschappelijke definities van intelligentie liggen op niveau van intelligentie B en intelligentie C. !
Niet slechts 1 definitie: wat nu?
Niet kennen allemaal
! Naar cognitieve aspecten van intelligentie onderzoek verricht door 2 belangrijke wetenschappelijke
stromingen in de psychologie, vertegenwoordigd door de psychometristen en de cognitief psychologen. !
2. Geschiedenis en theorieën rond intelligentie.
2 grote stromingen
2.1 Psychometrische theorieën en intelligentiemodellen.
Gebaseerd op statistische analyses
Uit statistisch onderzoek: 1 factor intelligentie of meerdere factoren die samen intelligentie vormen
1. Spearmans tweefactoren theorie
Pioneer op vlak van factoranalyse (statistiek: rangcorrelatiecoëfficiënt)
Een van de eerste onderzoekers naar constructie van een theoretisch intelligentiemodel
Vond positieve correlaties tussen enerzijds eenvoudige sensorische en motorische proefjes en
anderzijds schoolse prestaties
1.2 Theorie van Spearman
Intelligentie = g of general intelligence
G- factor = latente variabele die de correlaties veroorzaakt tussen de verschillende maten van
cognitieve vaardigheid
Anders uitgedrukt: gemeenschappelijke variantie tussen de diverse maten van cognitieve
vaardigheid ( wat de verschillende maten van cognitieve vaardigheid gemeenschappelijk
hebben)
Single factor model of intelligence omdat er maar 1 factor een rol speelt (g)
2
, Naast g- factor ook meer specifieke factoren = s-factoren
G = algemene algemene mentale activiteit
S = mentale activiteiten die specifiek voor 1 taak nodig zijn en is rest van de variantie
Elke prestatie heeft 1 fundamentele functie (algemene factor - g-factor) gemeen met alle
andere prestaties
G-factor bepaalt een deel van de variantie van elke mogelijke prestatie, is altijd dezelfde en is
enige latente (onzichtbaar aanwezig) variabele. Ze is dus de enige oorzaak van de
vastgestelde correlaties tussen prestaties
Omwille van 'g' en 's' ook tweefactorentheorie van intelligentie genoemd
1.3 Testonderzoek
Eerste intelligentietesten zijn gebaseerd op het idee dat intelligentie 1 factor is
Stanford-Binet intelligentietest van Terman
Eerste Wechlerschalen
1.4 Kritiek op de theorie van Spearman
1 algemene intelligentiefactor en daarnaast vele kleine, specifieke factoren = veel te eenvoudig
volgens andere onderzoekers
Verschillende onderzoekers zeggen:
Geen 1 algemene intelligentiefactor
Wel verschillende intelligentiefactoren die slechts in beperkte mate overlappen
Resulteerde in geen enkelvoudige maar meervoudige theorie van intelligentie = meervoudige
intelligentietheorieën
2. Thurstone: Primary Mental Abilities
Leon Louis Thurstone
Ontwikkelt de statistische techniek van de multiple factoranalyse
Theorie over de primary mental abilities
Op basis van factor analytisch onderzoek op een uitvoerige batterij van 57 tests
2.1 Theorie van Thurstone
Thurstone zocht naar meerdere onafhankelijke factoren met een eenvoudige structuur
Volgens Thurstone bestaat g niet = statistisch artefact (dmv testen gemaakt)
Later compromis: een algemene vorm van intelligentie + 7 specifieke subvormen
7 onafhankelijke factoren = primary mental abilities:
3
, 1. Verbaal inzicht/verbaal begrip (verbal comprehension V)
o Het begrijpen van woorden en geschreven tekst
2. Woordvlotheid (word fluency Fw)
o Het snel kunnen bedenken van woorden die voldoen aan een bepaald criterium
3. Rekenkundig inzicht/cijferen (numerical facility N)
o Snel en accuraat eenvoudig rekenwerk kunnen uitvoeren
4. Visueel-ruimtelijk inzicht (spatial visualization S)
o In gedachten objecten kunnen manipuleren
5. Associatief geheugen (associative memory Ma)
o Aangeboden informatie kunnen onthouden
6. Waarnemingssnelheid (perceptual speed P)
o De snelheid waarmee informatie wordt waargenomen en verwerkt
7. Logisch redeneren (reasoning)
o Logisch kunnen nadenken
2.1 Kritiek op de theorie van Thurnstone
Spearman (1939) behoudt een extreme positie door te stellen dat de gegevens indicatief waren voor
1 factor. (Zijn onderzoek toont aan, indiceert, dat er maar 1 factor is, de g factor)
Toch volgen meeste psychologen Thurstone
Men komt in het systeem tot begrijpbare factoren dus er is een link met de praktijk
Lijst van primaire factoren wordt door andere onderzoekers zelfs sterk uitgebreid
De primaire factoren worden uitgesplitst in deelfactoren
3. Het Matrixmodel van Guilford
Joy Paul Guilford
Wijst ook het idee van 1 algemene intelligentiefactor af
Bouwt verder op het werk van Thurstone
Structure of intellect theorie = classificatiesysteem met alle door hem bedachte intelligentiefactoren
onder
3.1 Theorie van Guilford
Cognitie = verstandelijke verrichtingen (operaties) die worden uitgevoerd op bepaald materiaal
(inhoud) wat weer leidt tot een bepaald resultaat (product)
Elke factor wordt gekenmerkt door 3 dimensies
1. De operatie = de cognitieve activiteit die moet worden uitgevoerd om de taak op te lossen:
o Cognitie: herkennen, ontdekken, begrijpen
o Geheugen
o Divergent denken: afleiden van diverse oplossingen uit gegeven informatie
o Convergent denken: een welbepaalde oplossing afleiden uit gegeven informatie
o Evaluatie: innerlijke consistentie vaststellen
2. De inhoud = de aard van het materiaal waarop de taak betrekking heeft:
o Figuraal materiaal: vb: geometrische figuren
o Symbolisch materiaal: letters en cijfers
o Semantisch materiaal: woorden, zinnen
o Gedrag: eigen gedrag en gedrag van andere mensen
3. Het product = de vorm waarin het materiaal aangeboden wordt:
o Eenheden: dingen, enkelvoudige figuren
o Klassen: verzameling van eenheden met gemeenschappelijke eigenschappen
o Relaties: verbanden tussen eenheden
o Systemen: georganiseerde structuren
o Transformaties: verandering, herziening, herdefinitie
o Implicaties: anticipatie, predictie, verwachting vanuit gegeven informatie
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lorevancauwenbergh. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.00. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
66579 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now