2. Behoefte aan rusten en slapen
1/3e van leven = slapend
2.0. Inleiding
Welbevinden = toestand van volledig fysiek en psychisch evenwicht, wat inhoudt dat iemand die zich
goed voelt in evenwicht is met zichzelf en met zijn omgeving
Rust = ontspanning en impliceert dat er geen emotionele spanningen zijn of lichamelijk ongemak,
hetgeen niet noodzakelijk wil zeggen dat er geen enkele activiteit is
Slaap = periode van verminderd bewustzijn en lichamelijke inactiviteit en maakt inherent deel uit van
een dagritme
- Elementaire levensbehoefte neemt ongeveer 1/3 e van onze tijd in beslag
- Ons organisme heeft deze rustperiode nodig en daarbij zullen o.a. onze lichaamscellen zich
vernieuwen
Slaap is derhalve onontbeerlijk voor de groei en het herstel van onze weefsels en
daarbij spelen heel wat hormonale factoren een rol
Welbevinden en rust kunnen worden verstoord door prikkels zowel van psychische aard (spanning
o.w.v. vreemd milieu, angst i.v.m. opname) als van fysieke oorsprong (niet comfortabele houding,
pijn, koudegevoel)
In zorgverlening zal het belangrijk zijn om situaties die onbehagen voor patiënt in de hand werken te
herkennen en proberen die op te lossen door systematische aanpak
2.1. Slaapfysiologie: het normale patroon van rust en slaap
- Slaap is een heel actief en geprogrammeerd proces van neurofysiologische activiteit,
gestuurd vanuit de hersenen met tot doel het op orde brengen van het geheugen, het op peil
brengen van het metabolisme en het instellen van fysiek en psychisch herstel
- Nucleus suprachiasmaticus: wordt beschouwd als de kern die het slaap/waakmechanisme
bestuurt en waardoor we in staat zijn om op licht en donker te reageren door mechanisme
van waken en slapen
De lichaamsfuncties volgen een patroon met duur van ongeveer 24 uur; Circadiaans ritme
- Per dag is er 24 uur
- Van persoon tot persoon verschillend
- Mens heeft een eigen biologische klok die fysiologische activiteiten (lichaamstemperatuur,
polsslag, bloeddruk) regelt
- Verschillend ritme is gekoppeld aan eigen patroon van lichaamstemperatuur en het verschil
in tijdstip van laagste punt ervan
- Circadiaans ritme varieert ergens tussen 24 en 28 uur en via tijdsindicatoren (zeitgebers)
wordt de klok opnieuw gesynchroniseerd (lichtprikkels, maaltijden, geuren)
- Hormonale factoren spelen ook een niet te onderschatten rol
1
, Verpleegkundig redeneren en handelen inleidend 2
Hypofyse maakt overdag serotonine aan dat in avond wordt omgezet in melatonine
(slaperig worden)
- Ons lichaam is op die manier ingesteld dat we ongeveer over die periode een bepaalde
hoeveelheid rust en slaap nodig hebben en een bepaalde hoeveelheid aan activiteit
Herhaalt zich elke dag
Kan dag per dag verschillend zijn
Er zijn heel wat factoren die ervoor
zorgen dat we die slaapmomenten
hebben
- Zon
- Lichaamstemperatuur
- Hartslag (lager in rust)
- Hormoon melatonine
Invloed op slaperig worden en
slapen
- Hormoon cortisol
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Verpleegkunde2003. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.21. You're not tied to anything after your purchase.