Summary
volledige Samenvatting Inleiding Tot Economisch Recht 2022
- Course
- Institution
lessen + dia's volledig samengevat. Geslaagd voor het examen bij eerste poging.
[Show more]
Seller
Follow
mariep1
Content preview
Hoofdstuk 1: het begrip rechtRecht = geheel van regels dat uiterlijke gedragingen van mensen regelt, die in
een bepaalde maatschappij door een bevoegd orgaan worden opgelegd en
waarvan de naleving door de overheid afdwingbaar is
Geheel van normen => regelen het uitwendig gedrag
o Geen rekening houden met gedachtes
Maatschappelijk fenomeen
o Regels gelden in samenleving en evolueren mee met de
ontwikkeling van die mppij
Hiërarchie binnen de rechtsregels
o Sommigen meer fundamenteel
Regel moet worden uitgevaardigd door bevoegd persoon
o Juiste procedure volgen
o Kenbaar voor de onderworpen personen
Naleving: kan worden afgedwongen
o Goed gedrag => stimuleren (subsidies)
o Slecht gedrag => ontmoedigen (straffen, verlies van rechten,..)
o Deze eigenschap: onderscheidt rechtsregel van religieuze regel
Rechtssysteem = het geheel van de in een bepaalde maatschappij geldende
rechtsregels
Objectief recht = geheel van regels dat uiterlijke gedraging van mensen die in
een mppij leven regelt en dat wordt afgedwongen door de overheid
Wetboek
Regelt menselijk gedrag
Hieruit vloeien rechten/plichten waarop mensen aanspraak kunnen doen
=> subjectief recht
Subjectief recht = door (objectief) recht beschermde aanspraken op
andermans gedrag
Obv objectief recht
'het is mijn recht om..'
Positief/vigerend recht = recht dat op een bepaald tijdstip op een bepaalde
plaats geldt
Gemeen recht (algemene regel) + bijzonder recht (een specifiek
geval/persoon)
Soms zijn ze beide van toepassing => bijzonder > gemeen
o Als bijzonder afwijkt van gemeen => bijzonder geldt
Bijzonder/algemeen => relatief begrip
Formeel recht: = regels hoe rechtsregels via gerechtelijke weg kunnen worden
afgedwongen (procedure)
De procedure bij niet-naleving
Procesrecht bevat de meeste regels van formeel recht
Hoe worden mensen vervolgd
Bv welke rechtbank,..
Materieel recht = eigenlijke gedragsvoorschriften
Hier worden de regels inhoudelijk bepaald
(volgende termen behoren tot het objectief recht)
,Aanvullend recht = regels die van toepassing zijn indien de partijen niets
anders zijn overeengekomen
Voordeel: bij overeenkomst => niet alle details zelf uitwerken
Modeloplossing obv wat de partijen wss hadden gewild
Bv. Verplichtingen van verkoper en koper
Je mag ervan afwijken
Privaat recht
o Aanvullend recht = uitgangspunt
Dwingend recht = partijen hebben niet langer de volledige vrijheid om zelf de
inhoud en/of vorm van hun contracten te bepalen
Doel: bepaalde personen beschermen tegen misbruiken
o Bv. Huurders, werknemers, patiënten, minderjarigen,…
o Geldt in het publiekrecht
gewoon dwingend recht = beschermt zuivere particuliere belangen
Onvoorwaardelijk bindend => partijen kunnen niet afwijken
Zwakkere partij beschermen (bv huurder vs verhuurder)
Ook al staat het niet in de overeenkomst => geldt toch
o Niet tegenstaande ander sluitend beding
Afstand kan enkel gedaan worden door de rechthebber (ik hoef dit recht
niet)
o Relatieve nietigheid
Dwingend recht van openbare orde
Bv. Aannemer/architect is aansprakelijk voor instorting gebouw gedurende
10 jaar
o (absolute nietigheid)
Bv minderjarige mag niet trouwen
o Schending van regel openbare orde => absolute nietigheid (wordt
nietig)
o Ambtshalve => rechter neemt initiatief
Zeldzaam
Ongeveer zoals: goede zeden (= een fatsoennorm die in onze
maatschappij niet mag worden overschreden)
HET ONDERSCHEID
Ongeacht andersluidende bedingen / op straffe van nietigheid /
andersluidende bedingen worden voor niet-geschreven gehouden
o ==> dwingend karakter
Behoudens aansluitende overeenkomsten
o == aanvullend karakter
,Hoofdstuk 2: de indeling van het objectief recht (lezen)
Publiekrecht = = het geheel van regels dat de organisatie en de werking van
de overheidsinstellingen betreft en de verhoudingen tussen de burgers en de
overheid beheersen
Rechtstakken: grondwettelijk- , administratief-, straf-, proces- en fiscaal
recht
o Grondwettelijk: handelt over de normen die in een fundamentele
akte werden vastgelegd
o Administratief: de regels die de organisatie en de werking van de
bestuurlijke overheid regelen
o Strafrecht: de regels die bepalen onder welke voorwaarden
strafrechtelijke sancties verbonden zijn
Wat is een misdrijf, en wat is de sanctie
o Procesrecht: regels betreffende het verloop van de opsporing, de
vervolging, het gerechtelijk onderzoek en de berechting van
misdrijven
o Fiscaal: regels die bepalen wat de bijdrage is die de overheid
ontvangt ozdat zij haaruitgaven kan doen
Belastingen
Privaatrecht = het geheel van regels dat de private belangen van de burgers
onderling regelt
Rechtstakken: burgerlijk-, ondernemings- en vennootschapsrecht
o Burgerlijk recht:
o Regelt verhouding tussen private personen
o
==> persoonlijke rechten
o Gerechtelijk privaatrecht: regels die van toepassing zijn op de
burgerlijke rechtbanken
o Economisch/ondernemingsrecht: regels die de economische
verhoudingen op de markt regelen
o Eerlijkheid van economische transacties
o Bescherming van de consument
o Vennootschapsrecht: alle regels die die van toepassing zijn op
vennootschappen en verenigingen
, Onderneming = burger
Ondernemingsrecht => enkel voor ondernemingen
Onderscheid tussen privaat en publiek => wordt moeilijker
Oorzaak: gemengde rechtstakken = regels die zowel voor particulieren
onderling als voor tussen particulieren en overheid geldt
o Economisch en sociaal recht
o Economisch: mededingingsrecht en marktpraktijken
Regels ivm monopolie
o Sociaal: garanties die de overheid biedt aan het rechtssubject dat
slachtoffer is van bepaalde individuele of sociale risico's
EXAMEN: definities privaat/publiek niet, wel begrijpen
Hoofdstuk 3: de rechtsstaat (lezen)
De rechtsstaat = indien het uitvaardigen, toepassen en doen naleven van
rechtsregels in een bepaalde Staat volgens door rechtsregels beheerste
procedures verloopt
Via democratie
o Deelname van het volk aan de machtsuitoefening
o De fundamentele rechten en vrijheden worden vastgelegd in de
grondwet (=> geen dictatuur)
Scheiding der machten
o Wetgevende macht (art. 36 GW)
o Uitvoerende macht (art. 37 GW)
o Zie: art. 88 en 106 GW
o Je kan het denken van mensen beïnvloeden, druk uitoefenen
op rechters,(worden benoemd door uitvoerende macht)
o Rechterlijke macht (art. 40 GW)
o ==> moeten zich houden aan de grondwet
o Koning: maakt deel uit van elk onderdeel (eigenlijk: uitvoerend,
MAAR de macht livht bij regering (wetten))
o Wederzijdse controle ("checks and balances")
o Machtsconcentratie/misbruik vermijden
Hoofdstuk 4: de bronnen van het recht
Bindend
De wet
o Materiële wet: algemene rechtsregel met een onpersoonlijk
karakter
o Inhoudelijk criterium: heeft de regel een algemeen en
onpersoonlijk karakter?
o Van wie de regels uitgaan, maakt niet uit
o Algemene regels, koninklijke besluiten
o Formele wet: elke beslissing van de wetgevende macht
o Op 1 persoon
o Organiek criterium: van wie gaat de wet uit?
Gewoonterecht
o Niet in wetboek
o Regels die voortvloeien uit traditie en als bindend worden
beschouwd
Algemene rechtsbeginselen
o Niet in wetboek
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller mariep1. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $11.42. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
75323 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now