Summary
Samenvatting Antropologie
- Course
- Institution
Ik had in eerste zit een 16/20 met deze samenvatting;
[Show more]
Seller
Follow
Zara24
Reviews received
Content preview
AntropologieLessen zijn gebaseerd op boek ‘What is Anthropology’, staat online op BB.
Aangeraden om dat te lezen.
LES 1: Wat is antropologie?
Misverstanden over antropologie:
• Antropologen houden zich met meer bezig dan enkel beenderen en fossielen
(enkel evolutionaire antropologen doen dat)
• Antropologen bestuderen niet enkel ’tribale volkeren’ in ver afgelegen
gebieden, “the other” maar ook: sociale relaties in het hier en nu
- Sociale leven en samenhang hiervan
Antropologie baadt vaak in een neokoloniaal sfeertje. Beelden van witte mannen
met tropenhelmen die stammen uit het regenwoud of de Afrikaanse steppe
bestuderen, behoren tot het collectieve geheugen. Om daar een eind aan te maken,
werkt de KU Leuven onder leiding van professor Ann Cassiman samen met vier
Afrikaanse universiteiten. "Dit is een stapje in de verdere dekolonisering van ons
vakgebied," zegt de professor in de krant De Standaard.
Onderzoekers uit Ethiopië, Zimbabwe, Mozambique en Zuid-Afrika trokken naar Sint-
Jans-Molenbeek om daar de gentrificatie of snelle verandering en ontwikkeling van
de Kanaalzone te onderzoeken. Die oud-industriële zone is in volle ontwikkeling, een
proces dat niet vreemd is in Afrikaanse grootsteden zoals Kaapstad of Addis Abeba.
De bedoeling is dat acht onderzoekers samen met studenten van de KU Leuven
spreken met buurtbewoners en -organisaties, en op veldonderzoek gaan in de snel
veranderende en kwetsbaarste buurten van het Brussels Gewest. "Kan gentrificatie
inclusief zijn? Of worden er sowieso inwoners uitgesloten?," vraagt Cassiman zich af.
"Dat is de hamvraag. Ik ben er zeker van dat de kennis die ze opdoen, later ook kan
dienen in hun eigen context."
>< missionarissen?
Einde 19e eeuw in Nigeria, Igbo
Komst van Europese missionarissen beschreven en hoe ze lokale samenlevingen
uiteen deed vallen
Waarom antropologie
• Vroeger: kleine discipline die “the Other” bestudeerde (wie is de ander en wie
zijn ‘wij’? > focus is veranderd).
• Nu groeiende populariteit:
• Fundamentele inzichten in de menselijke condities, die toepasbaar zijn
in vele dagdagelijkse situaties thuis
• De nood om het menselijke leven van onderuit en van binnenuit te
bekijken had invloed op journalistiek en inschrijvingscijfers antropologie
De nood aan antropologie in de moderne samenleving
1) Contact tussen cultureel verschillende groepen is toegenomen:
• Tijdelijke verplaatsingen: langeafstandsreizen, business trips, etc.
• Migratie door verschillen in levensomstandigheden
+ controverses multiculturele issues
- Migratie door verschillen in levensomstandigheden
- Controverses multiculturele issues
o Cultural appropriation bv Adele die zich de Jamaikaanse cultuur ‘toe-
eigent’ met vlechtjes…
1
,BV Cultureel toerisme, Chinese restaurants, Hoofddoek op school, taal op school,
rechten religieuze minderheden, racisme op de arbeidsmarkt
2) Wereld wordt kleiner
• Door technische mogelijkheden: telefoon, internet, sociale netwerken, virtual
realities, etc
• Afstand is geen hinder meer voor sociaal contact
3) Snel veranderende wereld (dus meer nood aan studie om die wereld te
begrijpen)
• Cultuur kan gedeeld worden ook door sociale media
- Jongerenculturen
- Wie zijn we echt?
- Gedeelde culturen in culturen
VRAGEN: “wie zijn wij echt?”, “wat is onze cultuur”, is het nog betekenisvol om te
spreken over “wij” die “een cultuur” “hebben”?
4) Interesse in culturele identiteit
= gezien als meerwaarde
• Dreiging van globalisering, indirect kolonialisme, etc -> behoud unieke lokale
cultuur?
• (Verschillende (sub)culturen nemen culturele gewoonten van andere groepen
over waardoor zaken er hetzelfde gaan uitzien, ze zaken op dezelfde manier
benaderen...).
Nood aan perspectief op mensheid die niet vertrekt vanuit vaste assumpties over
menselijke samenlevingen, die gevoelig is zowel voor de gelijkenissen en
verschillen, en die de menselijke samenlevingen zowel vanuit een globaal als lokaal
perspectief bekijkt. Dus: antropologie =
Studie van mens onder variërende omstandigheden, op zoek naar
patronen en gelijkenissen, en die als discipline kritisch is voor snelle
oplossingen en antwoorden op complexe vraagstukken.
Antropologische inzichten
Inzicht 1: productie kennis over actuele culturele variaties in de wereld
• Regiospecifieke kennis + vergelijking!
Inzicht II: aanbieden methoden en theoretische perspectieven om deze
verscheidene uitdrukkingen van het menselijke leven te begrijpen, vergelijken en
verkennen
• “to think about and to think with”
Vs andere sociale wetenschappen
Onderscheid andere sociale wetenschappen?
• Sociologie: focus op sociale structuur
• Politicologie: focus op politiek op alle niveaus
• Psychologie: studie van mentale leven van de mens
• Sociale geografie: economische en sociale processen in transnationaal
perspectief
Vs Antropologie: comparatieve studie van cultuur en samenleving
Sociale werkelijkheid is gecreëerd door relaties tussen personen en groepen waartoe
men behoort
Antropologie vs sociologie
2
, • Disciplines geïnteresseerd in “the bigger picture”: de manier waarop de
samenleving het leven van mensen beïnvloed
• Vaak gebruik makende van gelijkaardige onderzoeksonderwerpen en
methoden
Antropologie:
• Focus op “Cultuur”
• Brede holistische studie van de mensen
• Verschillende subdisciplines: archeologie, fysieke antropologie, culturele en
linguïstische antropologie
• Vergelijkend perspectief, over de gehele wereld, verleden en heden
• Studie van culturen vanuit de eigen cultuur en vanuit de culturen die
verschillend hiervan zijn, door in deze cultuur te leven en een insiders’
perspectief te verkrijgen
Sociologie:
• Focus op “Sociale structuur”
• Studie van het sociale leven en de sociale oorzaken en gevolgen van het
menselijk gedrag
• Systematische wetenschappelijke onderzoeksmethoden
• Onze sociale werkelijkheid beter begrijpen
Verschillende vormen van antropologie
• Filosofische antropologie: fundamentele vragen over menselijke conditie
• Fysische/biologische antropologie/antropobiologie: studie van de
menselijke prehistorie en evolutie
• Sociale en culturele antropologie: vergelijkende studie van culturele
verschillen en de samenleving (zien wij vooral)
Mozart in groenland
• “All over the world, humans are born with the same cognitive and physical
apparatus, and yet they grow into distinctly different persons and groups,
with different societal types, beliefs, technologies, languages and notions
about the good life” (Eriksen)
Zijn alle Afrikanen geboren met een gevoel voor ritme?
Zijn alle mensen van het noorden van nature uit koud en introvert?
Participerende observatie
Definitie:
• Eerder een strategie die verschillende technieken kan omvatten
• Belang van afwachten
NIET:
• Louter observatie
• Feitenverzamelaars (missionarissen, ontdekkingsreizigers,…)
WEL:
• Wisselwerking met theorie
Eerste ‘echte’ antropologen:
• Radcliffe-brown: 1906 – 1907, Andaman eilanden
• Malinowski : 1915 – 1918, Trobiand Eilanden
3
, • Dagelijkse confrontatie / interpellatie van theorie door de fenomenen;
• Voortdurende wisselwerking theorie – observaties
• Met open geest ⬄ lege geest
• Confrontatie met ‘eigen’ denkkaders, socio-culturele praxis
• Langdurig proces:
• leren van taal (communicatie, taal een werkelijkheids constituerende
rol)
• niet-talige communicatie / materiële context
• minstens één jaar: seizoenen
• Bepalen van eigen positie / rol
• Onderzoeker blijft ‘buitenstaander’
Evolutionisme & diffusionisme
Verlichting en evolutionisme
• Oorsprong antropologie verlichting einde 18 e eeuw
• Basis: reisdocumenten van missionarissen, reizigers, officiële documenten
• Op zoek naar algemene theorie rond culturele variatie
EVOLUTIONISME: assumptie dat samenlevingen geordend moeten worden op
basis van hun ‘ontwikkelingsniveau’ waarbij de samenleving van auteur vaak
“eindproduct” was
• Naar analogie van Darwin (1985) zijn biologische evolutie
• Koloniale ideologie: niet-Europese bevolkingen moeten ontwikkeld worden,
indien nodig met wapens
DIFFUSIONISME: einde 19e eeuw: vooral Duitse taaltrends
• Studie van de verspreiding van cultuurkenmerken
• Elke samenleving had eigen ontwikkeling, en deze nam vooral plaats voor
contact en “borrowing”
Sommige culturen liggen dicht bij elkaar en zo verspreiden culturele zaken totdat
elke cultuur datzelfde kent.
Begin 20ste eeuw: revolutie
• Evolutionisme: geen bewijs, eerder ontwikkeling samenlevingen verliep niet
volgens vast patroon + eigen samenleving boven aan op de ladder werd
gezien als vorm van vooroordelen. Samenlevingen met zelfde technieken,
niet noodzakelijk voorloper Europese samenlevingen of hoe Europese
samenleving eruit zag
• Diffusionisme: contact theorie kon niet onderbouwd worden. Zelfde
technieken in verschillende samenlevingen was niet steeds gevolg van
contact
Belangrijke concepten omdat het de terminologie rond antropologie heeft gevormd.
Founding fathers antropologie (vaak witte mannen die zich in een bepaalde positie
bevonden waardoor hun werk veel geciteerd werd; ga op zoek naar bv zwarte
antropologen) (Onderstaande meot je niet helemaal vanbuiten leren):
1 Franz Boas (1858 – 1942) aka ‘papa Franz’
• Geboren Westfalen
• Fysica/geografie
• 1888: Columbia University
• Veldwerk: Inuit, Indianen van de Westkust
• evolueert weg van positieve wetenschappen:
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Zara24. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $11.40. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
62890 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now