8.1: Een bemand ruimteschip
Leven op aarde:
Er zijn vijf factoren die het leven op aarde mogelijk maken:
1. Afstand tot de zon: het is niet de warm en niet de koud. Door het
broeikaseffect ligt de temperatuur op aarde
hoger (normaal -18°C en nu +15).
2. De dampkring: is de lucht om ons heen die
wij inademen (O₂), waarbij koolzuurgas (CO₂)
vrij. Dat gebruiken dieren en planten om te
groeien (fotosynthese).
3. Zwaartekracht: zorgt ervoor dat de gassen uit de
dampkring niet in de ruimte verdwijnen en dat alles op de
grond blijft staan. Zonder zwaartekracht zouden wij van de aarde
worden afgeslingerd.
4. Water: wij organismen bestaan uit voor een deel uit water en voor ons
eten is heel veel water nodig.
5. Natuurlijke hulpbronnen: voedsel uit de natuur of geproduceerd in de
landbouw.
Een duurzame aarde?
Op een duurzame aarde gebruiken mensen niet meer natuurlijke
hulpbronnen dan dat erbij komen. Alleen dan kunnen ze er ook in
de toekomst gebruik van maken.
De ecologische voetafdruk is een goed middel om de
duurzaamheid te meten. De grootte hangt af aan wat je eet, wat
voor spullen je koopt, hoe (vaak) je reist etc. Hoe meer aardbollen,
hoe meer natuurlijke voorraden van de aarde aan het opmaken
zijn
B34 Planeet aarde
De aarde is een planeet; een hemellichaam dat draait rond een
licht/warmte gevende ster, de zon. Het is geen ster. De zon heeft een
temperatuur van 6000 graden. Planeten zijn afhankelijk van de zon voor hun
warmte en licht. Het zonnestelsel is de zon, de acht planeten, de tientallen
manen en de ontelbare kleine hemellichamen.
B35 Draaiing van de aarde
In één jaar draait de aarde om de zon en dagelijks rond de aardas (∟23 ½).
Noordpool: 21 juni midzomernacht en 22 december poolnacht.
1
, 21 maart en 23 september: nu is de zon loodrecht op de evenaar; overal gelijke
dag en nacht.
Keerkringen: de breedtecirkels van 23 ½ n.b en 23 ½ z.b (hiertussen de
tropen).
B93 Systeem aarde
De aarde bestaat uit vier ‘’sferen’’:
1. Lithosfeer: de aardkorst (ondergrond, bodem).
2. Atmosfeer: de lucht om ons heen.
3. Hydrosfeer: het water op aarde.
4. Biosfeer: het leven op aarde.
B118 Waterkringloop
= is de voortdurende verplaatsing van water over de aarde.
Verdamping (evaporatie) zorgt dat water in beweging is.
Korte waterkringloop = Verdampen door de zon vloeibaar naar waterdamp
(gasvormig) koelt af en vormen waterdruppels (condenseren) daar gaat het
uitregenen.
Lange waterkringloop = door de wind waaien wolken naar het land
neerslag valt en via het land komt water weer de zee in.
Door verdamping komt water terug in de lucht m.b.v. planten en bomen water
opnemen uit de bodem geven het af met hun bladeren (transpiratie).
Evaporatie + transpiratie = evapotranspiratie.
In de grond zakt water in. Het grondwater stroomt via de ondergrond naar het
water.
Veel water opgeslagen in ijskappen op de polen en in de bergen.
B125 Koolstofkringloop
Koolzuurgas (CO₂) = kleur- en reukloos gas dat voor organismen van
levensbelang is.
Fotosynthese: Water + koolstofdioxide > glucose + zuurstof
H₂O + CO₂ > C₆H₁₂O₆ + O₂
Planten en bomen nemen CO₂ in- en uitademen door transpiratie.
Door fossiele brandstoffen mensen brengen veel CO₂ uit de lucht (aardolie,
aardgas en steenkool) en ook via ontbossing (bomen nemen minder CO₂ op)
Koolstofkringloop = alle CO₂ uitwisselingen op aarde.
8.2 Een overbevolkte planeet?
Op weg naar 10 miljard
Sinds 1950 is de bevolking verdriedubbeld naar 7,5 miljard.
De bevolkingsprognose in 2060 is 10 miljard.
De wetenschap die zich bezighoudt met het aantal, de samenstelling en de
spreiding van de bevolking heet demografie.
Hoogtepunt: stijging van de wereldbevolking met 2%.
De wereldbevolkingsgroei was gedaald met 1% (vruchtbaarheidscijfer).
Ongelijke groei
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Evavdtoorn. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.23. You're not tied to anything after your purchase.