Hoorcolleges HH
Hoorcollege 1: Huid
Zie samenvatting e-module huid
Hoorcollege 2: Thermoregulatie
Woestijnkonijn grote oren met bloedvaten aan oppervlak zodat hij snel af kan koelen
Homeotherm: constante lichaamstemperatuur die binnen een fysiologische range geregeld
wordt
Poikilotherm: variabele lichaamstemperatuur, die fluctueert met de omgevingstemperatuur.
Brede range aan lichaamstemperaturen.
Endotherm: thermoregulatie door productie van metabole
warmte
Ectotherm: thermoregulatie door middel van externe
warmtebronnen uit de omgeving
Nemo vis is ectotherm, maar heeft wel een vaste plek waar hij
leeft dus homeotherm. Zie plaatje voor verdeling diersoorten.
Warmte uitwisseling oppervlak van dier via:
- Radiatie/straling: ieder object straalt infrarode straling uit en deze straling kan door
omgevende voorwerpen worden geabsorbeerd zonder contact
- Conductie/geleiding: via contact wordt warmte uitgewisseld
- Convectie/stroming: warmte wordt via stroming aan- of afgevoerd, bijv. gas of vloeistof
- Evaporatie/verdamping: water wordt verdampt en de energie die hiervoor nodig is wordt
als warmte aan het lichaam onttrokken. Water heeft een lage verdampingswarmte,
waardoor het relatief makkelijk verdampt om het lichaam af te koelen.
Zweten kan via eccriene klier of apocriene klier. Eccrien is via exocytose, apocrien via
afsnoering van een stuk van de cel. Wordt sympathisch geïnnerveerd, eccrien via cholinerge
en apocrien via adrenerge.
Zie plaatje rechts voor diersoort verschillen in verdamping.
Varkens kunnen geen van beide, die koelen zich af in bijv.
een modderpoel.
Wanneer het warm is gaan de oppervlakkige capillairen open
en gaan er ook shunts open, zodat het lichaam zo snel
mogelijk af kan koelen. Zo gaan ze weer dicht als je het heel
koud hebt.
,Arterie wat de testikel ingaat is omgeven door venen die de warmte uit de arterie opnemen,
zodat het bloed wat de testikel ingaat al wat afgekoeld is. Dit is ook zo bij de vinnen van een
dolfijn. Als er namelijk een groot verschil is tussen de temperatuur van de vinnen en van het
water, raakt de dolfijn sneller warmte kwijt.
Bij het schaap kunnen de arteriën die naar de hersenen gaan, afgekoeld worden door venen
die van de neus afkomstig zijn. Zo kunnen de hersenen alsnog blijven functioneren bij
oververhitting.
Bij koorts wordt de set point verhoogd door rillen en vasoconstrictie. Hierdoor kunnen
bacteriën bestreden worden. Wanneer de infectie verslagen is, gaat de set point weer
omlaag. Hierbij ga je zweten en is er vasodilatatie.
Bij hyperthermie stijgt de lichaamstemperatuur zonder dat het
afgegeven wordt. Wanneer de cardiac output toeneemt, zal er
meer bloed naar de spieren stromen. De bloedstroom door de
huid neemt niet toe, waardoor het lichaam niet af kan koelen.
Hierdoor neemt de lichaamstemperatuur toe. Zie plaatje
Bij hyperthermie blijft de set point dus gelijk.
Bruin vet (BAT) bevat heel veel mitochondriën, waardoor er meer
warmteproductie plaats kan vinden. Dit komt door UCP1, wat
alleen zorgt voor warmteproductie uit waterstof.
Thermoregulatie vindt plaats in de hypothalamus. De signalen komen van de
thermosensoren.
Hibernatie = winterslaap, bij zoogdieren
Torpor = verminderde fysiologische activiteit, dagelijkse heterothermie bij zoogdieren en
vogels
De metabole snelheid, lichaamstemperatuur en setpoint dalen
Kijk voor meer info over thermoregulatie de samenvatting van de e-module.
, Hoorcollege 3: Normale differentiatie huid
Vacht bescherming tegen invloeden van buitenaf (trauma, irriterende stoffen), isolatie en
aaibaarheid
Epidermis (opperhuid) is opgebouwd uit een aantal lagen:
- Stratum corneum: uiteindelijke product van de epidermale differentiatie. De cellen
zijn gevuld met keratine. Het plasmamembraan is bedekt met de vettige inhoud van
de lamellaire granules (baksteen en cement). Hierdoor wordt een barrière gevormd
tegen het verlies van lichaamsvloeistoffen en stoffen van de omgeving. De meest
oppervlakkige laag met de afschilfering is het stratum disjunctum.
- Stratum lucidum: alleen bij gebieden met dikke huid en geen haar, bijv. voetzool.
Cellen zijn volledig gekeratiniseerd.
- Stratum granulosum: sterke toename lamellaire granules. Door exocytose komt de
inhoud vrij in de intercellulaire ruimte. Omliggende keratinocyten worden bedekt
met de inhoud van deze granules. De cellen in de hogere lagen zijn doormiddel van
tight junctions met elkaar verbonden en dit vormt een ondoordringbare laag. Ook
productie van keratohyaline granules keratinisatie en barrièrefunctie.
- Stratum spinosum: desmosomen zichtbaar tussen cellen als uitlopers. In de bovenste
laag zie je al een beetje keratinisatie en lamellaire granules (bevatten lipiden en
hydrolytische enzymen).
- Stratum basale: hier vindt celdeling plaats. De cellen zijn aan elkaar verbonden
doormiddel van desmosomen en zijn verbonden aan het basaalmembraan
doormiddel van hemidesmosomen. Hier kunnen ook melanocyten en Merkel cellen
zitten.
Een haar is opgebouwd uit verschillende delen:
Zie ORS en IRS, is afkomstig van de epidermis
Primaire follikel = één haar uit één follikel (mens, koe, paard)
Secundaire follikel = meerdere haren uit één follikel
In de epidermis zijn er desmosomen en hemidesmosomen. Desmosomen zorgen voor de
verbinding tussen cellen onderling. Hemidesmosomen verbinden de cellen aan het
basaalmembraan. Keratine filamenten zijn aan deze hemidesmosomen en desmosomen
verbonden, waardoor je extra stevigheid en elasticiteit krijgt. Zie hier rechts de
bovenkant dode cellen dus stratum corneum, daaronder granulosum, spinosum en
basale. Daaronder zie je groot stuk dermis.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller annereniers. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.32. You're not tied to anything after your purchase.