Primaire geslachts- Man Bijballen
kenmerken:
Prostaat
Kenmerken vanaf de
Baarmoeder
geboorte aanwezig
(geslacht bepalen) Eierstok
Vrouw
+ leiders
vagina
schaam-
lippen
Secundaire geslachtskenmerken kenmerken ontstaan onder invloed van
hormonen als het dier geslachtsrijp wordt. Bijv. kam/lel bij de haan, kleuren
mannetjeseend.
Kween embryo’s (hoefdieren) vermengen bloed -> testosteron man in
vrouw -> vrouwelijk geslachtskenmerken ontwikkelen slecht -> onvruchtbaar.
Mannelijk geslachtsapparaat
Teelbal/testikel in lichaam of in balzak (scrotum) produceert zaadcellen.
Bijbal (epididymis) rijpt zaadcellen en slaat deze op.
Geslachtsklieren produceren vocht voor bij de zaadcellen.
Sperma = zaadcellen + vocht uit geslachtsklieren.
Ontdoet urinebuis
van urineresten via
Cowperse klieren
voorvocht om zaad te
sparen.
Maakt vocht met
Accessoire voedingsstoffen
Prostaat
Geslachtsklieren (suikers) voor
zaadcellen.
Maakt gelei voor bij
de zaadlozing.
Zaadblaas Sluit de vagina af om
zaadcellen binnen te
houden.
,Zoogdieren zaadcellen via urinebuis en zaadleider naar buiten via de penis.
Vogels cloaca = opening waar zowel urine als ontlasting op uitkomt. Óók
eileider en zaadleider.
Mannelijke geslachtshormonen:
Testikels maken geslachtshormonen (testosteron) en zaadcellen. Ook
oestrogeen (minder dan bij vrouw).
Vrouwelijk geslachtsapparaat
Eierstokken = ovaria
Eileiders
Baarmoeder= uterus
Baarmoederhals = cervix
Vagina
Vulva = uitwendige genitaliën
Eicellen vanaf geboorte op eierstokken aanwezig.
Eicel rijpt om eicel komt blaasje met vocht = Graafs follikel.
,Ovulatie (eisprong) follikel barst open, eicel springt van eierstok in eileider.
Geel lichaam (corpus lutem) restant follikel wat op eierstok achter blijft.
Eileider meestal hier bevruchting.
Baarmoederwand hier nestelt embryo (bevrucht eitje).
Baarmoederhals alléén geopend tijdens de bronst en bevalling.
Vrouwelijke geslachtshormonen
Hypofyse klier in hersenen regelt vruchtbaarheidscyclus.
Via:
LH (luteïniserend hormoon) = zorgt dat eicel springt.
FSH (follikelstimulerend hormoon) = eicellen gaan rijpen.
Folliculaire fase periode vanaf eicel rijping.
Eicel rijpt en komt blaasje met vocht vormt omheen (graafs follikel).
Follikel maakt oestrogeen
Verdikt baarmoederwand
(klaar ontvangst embryo’s)
Oestrogeen
Stimuleert bronst
(paringsbereidheid)
Luteale fase periode vanaf de eisprong.
Geel lichaam produceert progesteron.
Niet drachtig? Dan verdwijnt geel lichaam, productie progesteron daalt.
Dus nieuwe cyclus.
Dracht mogelijk
Progesteron
(drachtigheidshormoon)
Niet opnieuw bronstig
Prolactine:
productie van moedermelk.
Oxytocine:
melkafgifte tijdens drinken jong.
zorgt voor weeën tijdens geboorte
zorgt voor samentrekken baarmoeder na geboorte.
, Vruchtbaarheidscyclus
Folliculaire fase
- Pro-oestrus Graafs follikels rijpen, oestrogeen productie, mannetje
wordt niet toegelaten.
- Oestrus piek oestrogeenafgifte, eisprong, mannetje mag dekken.
Luteale fase
- Met-oestrus geel lichaam komt, progesteron stijgt, oestrogeen daalt.
- Di-oestrus Veel progesteron, geen dracht = verdwijnen geel lichaam,
progesteron daalt.
Anoestrus
- Tijdelijk geen vruchtbaarheidscyclus.
Dracht
Anoestrus
Jongen
Seizoen
Stress
Ziekte /
afwijkingen
Standaard-
pauze (hond)
Rund, varken, paard (seizoensafhankelijk) cyclus +/- 21 dagen
Hond cyclus +/- 80 dagen + anoestrus van 3-4 maanden. 1e loops: 7 -14 mnd.
Kat (seizoensafhankelijk) 2-3 weken tussen krolsheid. Na ovulatie: 7 weken.
Geïnduceerde ovulatie ovulatie wordt, via hormonen, gestimuleerd op het
moment van de dekking. Gunstig bij af en toe partner tegenkomen. Kat, fret,
konijn.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller MadameNouk. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.38. You're not tied to anything after your purchase.