Uitgebreide samenvatting van alle gedoceerde lessen cultuurgeschiedenis in het academiejaar 2021_2022
(hiermee haalde ik op het examen Denkbeelden een 17/20)
- specifiek gebied binnen de geschiedschrijving
- biedt samenhangend beeld (van de diverse aspecten) van historische periode of van
evolutie
- verschillende cultuuruitingen van 1 periode: de kunst, de literatuur, het politieke
denken, economie…en de architectuur) worden samengebracht in een
gemeenschappelijk verband
- architectuur beperkt zich niet binnen bebouwde ruimte (materieel en de verbeelde
landschappen in kunst of literatuur)
Architectuur en ruimte
- architectuur en ruimte leren ons veel over tijd en cultuur waarin deze tot stand komt
- vormen:
- materiële bebouwde ruimte
- imaginaire ruimte in kunst of literatuur
- voorstelling van de ruimte en architectuur
- voorbeelden:
- bebouwde ruimte: Otto wagner, Am Steinhof (begin 20ste eeuw)
- modernistische architectuur toegepast op psychiatrische instelling
- opvattingen over psychiatrie, patiënt en gezonde maatschappij
- panoptische blik
- hygiëne, controle, decriminalisering, medicalisering,
orde
- fictie van kijker die zo volledig mogelijk overzicht heeft
- optische transparantie
- architecturale logica
- gezonde, gecontroleerde maatschappij →
kijker heeft overzicht over gebouw zien =
controle
- cultureel
- wat is psychiatrie, wat is een patiënt, wat is een
gezonde maatschappij? (zie panoptisch)
- alles wat onvatbaar is qua psyche van de mens wordt
opeens vatbaar (geen donkere hoeken)
- extra in de les:
- gestructureerd → psychiatrie is praktijk van ordening,
controle, managen
- huiselijk: poging datgene buiten normaal maatschappelijk
bestel te domesticeren
- imaginaire ruimte: Antoine Watteau, Les plaisirs du bal 1714
- architecturaal element = ordening
- afscheiden VG en AG (ancien régime)
, - VG: sociale theatrale geritualiseerd tijdverdrijf van het adellijk
leven
- AG: wazig met doorkijk boog (arch) op geïdealiseerd
landschap
- pastorale sfeer = projectie van verhalen uit
literatuur/eigen mentale wereld (lijkt heel hard op VG) =
niet maatschappelijke realiteit
- boeren, herders, hongersnood
- kijk van de sociale klasse naar de wereld toe
- RUIMTE WORDT PROJECTIE VAN VERBEELDING
- ARCHITECTUUR DIENT ALS MENTALE en optische
AFSLUITING
Les 1: Barok
Hoe kunst en ruimte gestalte wordt gegeven aan het idee van de werkelijkheid als een illusie
en verbeelding.
situering
- begin 17e eeuw
- protestantisme - katholicisme, ontdekkingsreizen, ontwikkelingen in …
- vorstelijk absolutisme
- burgerlijke cultuur
kenmerken
- illusie: is de werkelijkheid objectief of subjectief?
- trompe-l'oeil → streven naar natuurgetrouwheid
- zijn dromen en realiteit te onderscheiden?
- twijfelen en overtuigen
- wereld wordt verbeelding en subjectieve ervaringen
- ruimte wordt ervaringsruimte, psychologische ruimte
- alles is ambigu, vermomd, monsterlijk
- mens geregeerd door passies met gevolg obsessie van zelfkennis en zelfcontrole
Het leven is een droom - Pedro Calderon de la Barca 1635
- relatie illusie en realiteit
kenmerken
→ barok is overal anders daarom een kader
- expressieve kracht: suggestie van een belangrijke actie/gebeurtenis om
subjectieve ervaring te prikkelen → dramatisch moment (ingehouden)
beweging
- illusie van de realiteit
- sensualiteit en spiritualiteit (publiek binden aan geloof in katholieke landen)
- katholieke landen: streven naar hervorming (rembrandt, hals)
- protestantse landen: barok is zaak van de burgerij
- minder monumentaal, soberder, minder abundant
- chiaroscuro (licht-schaduwcontrast)
- stillevens (extreem realisme): zowel kath. als prot.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller archkulstudent. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.54. You're not tied to anything after your purchase.