Een overzichtelijke, gedetailleerde samenvatting van een inmiddels afgestudeerde pedagoog. De samenvatting is gericht op de stof van het vak Sociologie in leerjaar 1 periode 2 van de HBO Bachelor Pedagogiek. Veel leesplezier en heel veel succes met studeren!!!
Periode 2
Sociologie
Hoorcollege 1
Inleiding in de sociologie www.praktijkboeksociologie.nl
Sociologie = Menselijke samenleving = Gedrag van mensen in hun sociale omgeving
Welke maatschappelijke factoren beïnvloeden het doen en denken van de mens?
Sociologie = Focus op het individu als onderdeel van een groep / een samenleving
Voorbeeld over echtscheidingen Verklaren van toename in echtscheidingen
Is dit bij iedere groep gelijk?
Pedagogen richten zich in hun werk vooral op het individu en zijn probleem, en niet zozeer op de
maatschappelijke oorzaken ervan.
Waardoor is jouw denken en handelen in je leven tot nu toe vooral bepaald?
Door alle invloeden om je heen – Je wordt beïnvloed.
Dit leidt tot een gekleurde bril waardoor je heen kijkt = kennis, waarden, oordelen
= een referentiekader = bestaat uit iemands kennis en verklaringen van
een oordeel over de sociale werkelijkheid
Wat is je eigen referentiekader? Hoe kijk jij zelf tegen de sociale werkelijkheid aan?
Wat is de referentiekader van het kind/ouder? (kijk hiernaar op stage)
Door de wetenschap van de sociologie creëer je ‘’Sociaal bewustzijn’’
Sociaal bewustzijn houdt in dat je zicht hebt op de snijpunten tussen je persoonlijke levenslot, geschiedenis
en sociale omstandigheden.
Keuzes onder invloed van onze omgeving en met hersenen die we niet gekozen hebben
Illusie dat wij zelf in vrijheid kunnen bepalen
Kuddedier= de Mens(Iedereen wil bij de groep horen, iedereen volgt de anderen)
Bevestiging van andere (Wij zijn sociale wezens)
Leidt tot een betere grip op je leven
Dus de stelling: De mens is per definitie onvrij, gebonden aan genen en omstandigheden.
Individu Maatschappij of Maatschappij Individu
Wat is jouw maatschappijvisie? Jouw maatschappijvisie beïnvloedt jouw gekleurde bril
Bewustwording maatschappijvisie = Sociaal bewustzijn
Conflict – Cognitieve dissonantie is een psychologische term voor de onaangename spanning die ontstaat
bij het kennisnemen van feiten en opvattingen die strijdig zijn met een eigen overtuiging of mening.
– fouten maken, je krijgt de schuld.
– creëren onze eigen subjectieve werkelijkheid.
– irrationeel.
De mens is een irrationeel wezen. Halo-Effect is de neiging om te denken dat wanneer iemand op een
terrein positief opvalt, hij ook wel goed zal zijn op andere terreinen.
= vormt een vertekening van de werkelijkheid = zorg voor vooringenomenheid
,Sociologie
- De invloed van groepen op kansen en gedrag herkennen
- Individuen in hun sociale context zien
- Gedrag beter begrijpen door de sociale achtergrond te herkennen
Maakt jou referentiekader je blind voor andere oplossingen? Kijk naar het gehele plaatje.
Preoccupatie met eigen visie, deskundigheid en belangen. Kijk naar de sociale context.
Een goede pedagoog kijkt naar het kind van binnen zijn sociale context = leefwereld.
Sociologie als wetenschap
Kritische wetenschap
Het vanzelfsprekende ter discussie te stellen
Ja, maar… ? Waarom niet/wel? Wie bepaalt dit dan? = Kritische vragen
Wat is de waarheid of wetenschap? = Verschillen hiertussen
Selectie van feiten - nepnieuws
Waardevrije wetenschap
Sociologie als empirische en waardevrije wetenschap
Theorie op basis van feiten
Geen morele overwegingen
Sociologisch onderzoek
Hoe groot is de invloed van het opleidingsniveau van de ouders op de onderwijskansen van
kinderen?
Welke factoren dragen bij aan een betere integratie van allochtonen?
In hoeverre kunnen verschillen tussen mannen en vrouwen in hun houding ten opzichte van casual
seks verklaard worden?
In hoeverre kunnen verschillen tussen mannen en vrouwen in hun houding ten opzichte van
seksueel gedrag verklaard woorden aan de hand van landenkenmerken, zoals secularisering,
internet gebruik en geïnstitutionaliseerde gendergelijkheid?”
Lesdoelen
De student kan sociologie als wetenschap plaatsen in relatie tot het vak pedagoog.
De student kan sociologie onderscheiden van pedagogiek en psychologie.
De student kan sociologisch onderzoek herkennen en de relevantie herkennen met betrekking tot het
beroep pedagoog.
,Hoorcollege 2
De mens is een kuddedier. We gaan mee met de groep. We vertonen groepsgedrag, we gaan mee met de
groep. We gedragen ons vaak opmerkelijk uniform (iedereen vertoont precies hetzelfde gedrag). We gaan
mee met de groep Denk aan het filmpje met de opstaande mensen in de wachtruimte.
“De mens is een sociaal wezen: een mens wordt pas echt mens in een sociale context. Zet een individu
met een bepaalde set van persoonlijkheids- en erfelijkheidskenmerken in een andere sociale setting, en hij
of zij verwordt tot een ander mens.”
Homo Sociologicus
Veel van ons gedrag is sociaal bepaald
Verwachtingen
Rollen
Traditionele disciplinering Beïnvloedt door Armoede & Religie
Huidige disciplinering Onderwijsniveau & Mediagebruik
Genen Niet zelf gekozen = Dit is je aanlag, dit heb je al
Maatschappelijke factoren Groeperingen, cultuur, sociale laag (inclusief macht) en
maatschappelijke ontwikkelingen
Roltheorie
We spelen talrijke rollen Groot rollenspel
Deze rollen leren we van kinds af aan
Wie ben ik?
Ons gedrag is voorgeprogrammeerd – ook emoties
Roltheorie – Posities
Een positie is een plaats in een netwerk van relaties
Ieder van ons bekleedt vele posities
Een positie zit niet vast aan een bepaalde persoon
Voorbeeld: Student
Toegewezen posities
Verworven posities
, Roltheorie – Sociale status
Sociale status is de waardering die de samenleving aan een positie hecht in relatie tot andere
posities
Niet alle posities worden even hoog gewaardeerd
Gekoppeld aan de positie, niet aan de persoon
Hoger sociale status = Meer invloed
Roltheorie – Sociaal aanzien
Sociaal aanzien is de mate van waardering die men heeft voor de wijze waarop iemand een positie
bekleedt
Wel gekoppeld aan een persoon
Waarderingen hoe iemand zijn positie invult kunnen verschillen
Roltheorie – Sociale structuur
De sociale structuur is de wijze waarop de posities in een samenleving of groepen op elkaar
betrokken zijn
De ene positie kan vaak niet zonder de andere
Voorbeeld: Docent – Student, Vader – Kind
Relatie tussen posities = sociale structuur
Elk samenleving, groep of organisatie heeft een sociale structuur Deze kan je beschrijven
(Organogram)
Roltheorie – Rollen
Een rol is het gedrag dat van een positiebekleder verwacht wordt
Vaak komen die verwachtingen overeen
Vaak beperkte vrijheid
Vertrouwd, voorspelbaar en effectief Soepel functioneren
Individualisering
We leren die rollen spelen en internaliseren
Verandering Genderrollen
Roltheorie – Genderrollen
Genderrollen - Typisch mannelijk / vrouwelijk
Hoe mannen en vrouwen zich moeten
gedragen - Verwachtingen
Roltheorie – Rolattributen & Statussymbolen
Rolattributen zijn uiterlijkheden die nuttig
zijn of dienen als herkenningsmiddel van een rol
Statussymbolen zijn uiterlijkheden die verwijzen naar prestige, rijkdom, macht, invloed, gezag en
dergelijke
Opzichtige consumptie – Sociale status verhogen of behouden
Beoordeling van anderen
Onderscheiden van anderen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller carmenvdbroek. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.10. You're not tied to anything after your purchase.
