Elk hoofdstuk van de syllabus ontwikkelingspsychologie van Leen De Medts en Karin Temmerman staat hierin samengevat.
Door deze samenvatting te leren behaalde ik van de eerste keer 17/20
HOOFDSTUK 1 : INLEIDING
EEN ORIËNTATIE OP DE ONTWIKKELINGSPSYCHOLOGIE
DEFINITIE
- Ontwikkelingspsychologie = wetenschappelijke studie naar groei, verandering en stabiliteit
van conceptie tot aan de dood.
- Ontleding definitie
o Wetenschappelijk:
Men maakt gebruik van onderzoeken, hypotheses om tot wetenschappelijke
bewijzen te komen.
o Groei, verandering en stabiliteit:
Is de menselijke ontwikkeling universeel?
Zijn er culturele, radiale of etnische verschillen?
Zijn er unieke aspecten van het individu?
o Conceptie tot aan de dood:
Tot op het einde van ons leven blijven we groeien en veranderen terwijl ons
gedrag in andere opzichten stabiel blijft.
WAT IS ONTWIKKELING?
- Ontwikkelen = het veranderen van een aanwezige structuur
o Aanwezige structuren ont-wikkelen, ont-vouwen, ont-plooien zich gedurende het
hele leven
o Verwerven van nieuwe mogelijkheden – verliezen van bepaalde functie
Winst – verlies
KENMERKEN VAN ONTWIKKELING
- Gedragsveranderingen
o winst – verlies, verwerven – verliezen
- Levenslang proces
o Verloop in tijd (= geen momentopname)
o Houdt een vooruitgang in (= geleidelijke verandering)
, CONTINUE VERANDERING VS. DISCONTINUE VERANDERING
- Continue verandering = ontwikkeling gebeurt geleidelijk aan
o Kwantitatief de onderliggende ontwikkelingsprocessen die de aanzet geven tot
verandering blijven gedurende het hele leven dezelfde
- Discontinue verandering = ontwikkeling in aparte stappen/stadia
o Bv: cognitieve ontwikkeling: het denken van kinderen verandert naarmate ze ouder
worden
KRITIEKE EN GEVOELIGE PERIODE
- Kritieke periode = een specifieke periode in de ontwikkeling waarin een bepaalde
gebeurtenis de grootste consequenties heeft.
o Bv: kindje wordt weggehaald bij ouders tijdens kritieke periode gevolgen bij
hechting
- Gevoelige periode = periode waarin bepaalde vermogens optimaal naar voor komen. Een
inhaalbeweging is mogelijk.
o Bv: het leren van een tweede taal op een bepaalde leeftijd
NATURE – NURTURE
- Nature = eigenschappen die vast liggen van bij de geboorte (= erfelijkheid)
o Bv: kleur ogen, psychische aandoeningen (ADHD, autisme), je geslacht,…
- Nurture = omgevingsinvloeden die je gedrag bepalen
o Biologische invloeden: cocaïnegebruik van een zwangere vrouw op haar ongeboren
kind
o Sociale invloeden: de manier waarop ouders hun kind opvoeden
o Maatschappelijke invloeden: socio-economische kansen van leden van
minderheidsgroepen
- IQ?
o Vanaf de geboorte bepaald of bepaald door omgevingsfactoren? niet 1 van de 2
MAAR combinatie van beiden
LEVENSLOOP PERSPECTIEF : UITGANGSPUNTEN
- Levenslang
o Geen enkele levensfase heeft meer impact op de ontwikkeling dan een andere.
o In elke levensfasen zijn belangrijke ontwikkelingen
, - Multi – dimensioneel en multi – directioneel
o Multi-dimensioneel: ontwikkeling kan plaats hebben op verschillende domeinen.
Heel vaak is er interactie tussen deze domeinen.
o Multi-directioneel: de ontwikkeling van je vaardigheden is niet oneindig. In elke
levensfase zie je een toename (+) en afname (-) van vaardigheden en kennis op
verschillende domeinen.
- Plastisch (= veranderbaar/kneedbaar)
o Bv: sommige bejaarden maken op mentaal vlak vorderingen door sudoku’s,
kruiswoordraadsels op te lossen.
- Beïnvloed door meerdere interagerende factoren
o Iedere mens behoort tot een specifiek cohort 1
Bepaald cohort bepaalde normatieve gebeurtenissen2
o Normatieve gebeurtenissen
Historisch bv: aanslag op WTC torens, vluchtelingenkampen,…
Leeftijdsgebonden menopauze, adolescenten die tot ’s avonds laat
gamen,…
Socio – cultureel bv: immigrantkinderen die geen Nederlands spreken,
zaak Dutroux
o Niet – normatieve gebeurtenissen = gebeurtenissen die plaatsvinden in het leven van
een bepaald persoon op een moment waarop andere mensen dit niet meemaken (=
individuele gebeurtenissen)
Bv: diagnose van kanker krijgen, bungeejumpen,…
o Niet – normatieve gebeurtenissen > impact dan normatieve gebeurtenissen
REIKWIJSTE VAN HET VAKGEBIED
- Leeftijdscategorie (= ontwikkelingsfasen)
- Ontwikkelingsthema (=ontwikkelingsdomein)
ONTWIKKELINGSFASEN
- Prenatale ontwikkeling
- Geboorte en pasgeborene
- Babytijd (het eerste levensjaar)
- Peutertijd (1 – 3 jaar)
- Kleutertijd (3 – 6 jaar)
- Lagere schooltijd (6 – 12 jaar)
- Adolescentie (12 – 20 jaar)
- Jongvolwassenheid (20 – 40 jaar)
- Volwassenheid (40 – 60 jaar)
- Ouderdom (60 jaar – de dood)
1
Cohort = een groep mensen die rond dezelfde tijd op dezelfde plek is geboren
2
Normatieve gebeurtenissen = gebeurtenissen die zich voor de meeste individuen binnen een groep op
dezelfde manier voltrekken.
- Horizontale samenhang = de ontwikkelingsgebieden binnen één leeftijdsfase staan in relatie
tot elkaar.
o Bv: een kind moet eerst over verschillende cognitieve mogelijkheden beschikken
vooraleer het kan lezen, schrijven,…
- Verticale samenhang = over de verschillende leeftijdsfasen is er samenhang binnen één
ontwikkelingsdomein.
o Bv: een kind leert eerst krabbelen en dan pas geometrische figuren maken.
THEORETISCHE PERSPECTIEVEN
Stroming Inhoud Vertegenwoordigers
Psychodynamisch Het onbewuste of crisissen als FREUD en ERIKSON
drijfkracht van ontwikkeling
Behavioristisch Ontwikkeling enkel te begrijpen PAVLOV en SKINNER
vanuit waarneembaar gedrag (psychologie)
Cognitivistisch Bestudeert vooral hoe mensen PIAGET
informatie verwerken
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lauradbbb. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.10. You're not tied to anything after your purchase.
