HOOFDSTUK 7 : HET ZENUWSTELSEL
INLEIDING
- Algemene kennis van de bouw ( neuro- anatomie ) en werking/functie van zenuwstelsel
(neurofysiologie).
- Relatie hersenen - cognitie - emoties en gedrag (neuropsychologie), momenteel weten we
nog altijd heel weinig van de relatie tussen hersenen en gedrag!
- Toenemende kennis over het menselijk brein opent nieuwe deuren, nieuwe mogelijkheden,
nieuwe toepassingen en stelt ons voor nieuwe (ethische) vragen.
- Voortdurend in evolutie
HERSENEN AAN HET WERK
- Complex orgaan
- “Het brein heeft in wetenschap en media alle aandacht, maar de eerlijkheid gebiedt ons te
stellen dat we nog erg weinig snappen van onze eigen hersenen”
- 2,5% van lichaamsgewicht ( 1,5 kg)
- 20 à 25% van ons energieverbruik
EEN ORKEST ZONDER DIRIGENT
- Geen enkel hersengebied heeft een monopolie op een bepaalde functie of gedrag
o Taken om elk van deze specifieke functies uit te voeren worden verdeeld over
verschillende gebieden
FOUTEN
- Soms foute informatieverwerking waardoor er misverstanden of complete verwarring
ontstaat.
- Ook op vlak van zien: optische illusies wat we zien, hoeft niet altijd juist te zijn
o Verklaring: manier waarop de hersenen interpreteren wat wij zien bepaalt dit
, ALS HET ECHT FOUT GAAT
- Neuronen die afsterven ziekte van Alzheimer of Parkinson
- Bacteriële of virale infecties hersen- of hersenvliesontsteking
- Stremming van de bloedtoevoer in de hersenen herseninfarct
- Tumoren structurele beschadiging van de hersenen
- Psychopathologie = stoornissen van het denken, emoties of het gedrag
PILLEN VOOR HET BREIN
- Sommige zorgen voor een bescherming van het neuron
- Meesten versterken, verzwakken of moduleren de actie van de neurotransmitters
DE ANATOMISCHE POSITIE
- Vraag: vanuit welke richting verplaatsen we ons naar een bepaald gebied?
RICHTING I
- Craniaal: bewegen naar het hoofd
o Bovenliggende of superior gebieden van het lichaam
- Caudaal: bewegen naar de voeten
o Onderliggende of inferior gebieden van het lichaam
- Ventraal: bewegen naar de neus
o Voorste of anterior gebieden van het lichaam
- Dorsaal: bewegen naar de rug
o Achterste of posterior gebieden van het lichaam
RICHTING II
- Mediaal: bewegen naar het midden van ons lichaam
- Lateraal: bewegen naar de zijkanten van ons lichaam
, - Proximaal: positie op het lidmaat dichter bij de romp
- Distaal: positie op het lidmaat verder van de romp
RICHTING III
- Contralateraal: 2 structuren liggen in tegenovergestelde lichaams- of hersenhelften of het
betreft een richting die van de ene lichaams-of hersenhelft naar de anderen loopt.
- Ipsilateraal: 2 structuren liggen in dezelfde lichaams- of hersenhelft of het betreft een
richting die zich tot één lichaams- of hersenhelft beperkt.
- Bilateraal: structuren die in beide lichaams – of hersenhelften gelegen zijn
RICHTING IV
- Afferent:
o = Aanvoerend
o Naar het centraal zenuwstelsel toe
o Projectie: periferie CZS: sensorische neuronen: ontvangen info
- Efferent:
o = Afvoerend
o Van het centraal zenuwstelsel af
o Projectie: CZS periferie: motorische neuronen: sturen info
ALGEMENE STRUCTUUR VAN HET MENSELIJK ZENUWSTELSEL
- Belangrijkste controle en communicatiesysteem !! (daarnaast ook endocrien stelsel)
- Functies van het zenuwstelsel:
o Ontvangen van informatie uit de omgeving (extern en het eigen lichaam) via een
adequate stimulus (= sensoriële input)
o Verwerken en interpreteren van ontvangen informatie en beslissen tot reactie (=
integratie)
, o Reactie doen uitvoeren door effectorganen (skeletspier, gladde spier of klieren) (=
motorische output)
- Functionele basiseenheid = zenuwcel of het neuron
- Drie belangrijke eigenschappen van neuronen
o In staat om prikkels te ontvangen en te geleiden
o Delen niet meer na geboorte (= amitotisch) kunnen dus heel oud worden
o Permanent een hoge metabolische activiteit
Vraagt continu een hoge aanvoer van glucose en zuurstof
Bij zuurstoftekort blijvende schade
- Naast neuronen ook steuncellen/gliacellen
o Ondersteunen op metabolische en mechanische manier de zenuwcellen.
CENTRAAL EN PERIFEER ZENUWSTELSEL
- Centraal zenuwstelsel bevat: hersenen en ruggenmerg
o Functie: centrale verwerkings- en beslissingseenheid van het hele organisme
o Erg kostbaar en delicaat omgeven door schedel/wervelkolom, hersenvliezen en
ruggenmergvliezen
- Perifeer zenuwstelsel bevat:
o Hersenzenuwen: 12 paar craniale zenuwen/nervi craniales: directe verbinding met
hersenen of hersenstam
o Ruggenmergzenuwen: 31 paar spinale zenuwen/nervi spinales
Verbinding ruggenmerg met spieren, organen.
Vertrekt vanuit dorsale (sensorische, afferent, periferie CZS) en ventrale
wortel (motorisch, efferent, CZS periferie)
Samenkomst => gemengde zenuwbanen
o Functie: verzorgt de verbinding tussen het CZS en alle lichaamsdelen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lauradbbb. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.18. You're not tied to anything after your purchase.