Belgische Historische Inzichten
Inleidende lessen: p.1-63 in handboek
Ancien Régime 1200-1789
Onderscheid tussen late middeleeuwen (1200-1500) en moderne tijden (1500-
1789)
Algemene kenmerken late middeleeuwen:
- Veel meer dan nu: anarchie = stateloosheid, wetteloosheid,
rechteloosheid
Recht van de sterkste
Chaotische maatschappij
- Geweld: anarchi, religieus en folteren (manier van ondervragen)
Religieus geweld door kerk (in naam van God) of door heersers en
vorsten
Tegen heidenen = anders gelovigen (germanen, moslims, 1 e kruistocht
voor de strijd om Jeruzalem in 1096)
Tegen Joden: antijudaïsme = kerk verzet zich tegen joodse geloofsleer
bij joden is Jezus geen mesias en de joden zijn de moordenaars van
Christus
Verbonden via het Oude Testament
Geweld nadat Joden worden gediscrimineerd (anti-semitisme) niet
toegelaten op universiteiten, worden verweten dat ze gierig zijn,
moeten ster dragen,...
Tegen ketters = christenen met kritiek op geloofsleer, met verzet, met
andere levenswijze (andere sociale opvattingen)
Tegen katharen = christenen die nog anders leven
Bv. Geen doopsel voor kinderen omdat die nog niet kunnen
kiezen of ze gedoopt willen worden
God heeft enkel goede geschapen, het kwade komt van de Duivel
en Jezus is dus niet nodig
Andere levenswijze
Trokken veel gelovigen aan
2e kruistocht (1146): alle katharen uitgemoord
- Geen scheiding van kerk en staat
Bemoeien met elkaar
, Geen levensbeschouwelijk pluralisme = meerdere godsdiensten
toegelaten
Geen individuele godsdienstvrijdheid
Geen lekenstaat = staat waarin vertegenwoordigers van het volk de
wetten opstellen
De kerk maakt de wetten
Het geloof (bijbel) is de bron van de wet
- Standenmaatschappij = maatschappij ingedeeld in groepen
Individuele rechten <-> groepsrecht
Grote massa rechteloos
Klein deel had rechten (bijzondere rechten of voorrechten)
Organische maatschappij = orde en hiërarchie
Elke groep had welbepaalde plaats en oefende welbepaalde
functies uit
Elke groep verplicht te schikken naar positie
Geen mobiliteit van laag naar hoog
Groepen zijn organen: als alles hun functie uitoefent loopt het
volgens plan harmonie
Leidende standen:
Katholieke geestelijken = clerus
Voorrechten (van paus van Rome)
Af en toe conflicten tussen pausen en vorsten door
politieke leiderschap in Europa (tot 17e eeuw paus leider,
daarna omgekeerd)
Adel
Tot 15e eeuw: via erfrecht (inteelt en luiheid)
Kinderen stedelijke burgerij (rijk) naar grote universiteiten
voorsprong op adel
Vorsten willen staten vormen intellectuele mensen
nodig adelijke titels velenen en vormen nieuwe adelijke
klasse (gebeurt nog steeds)
Stedelijke burgerij
Enkel aanwezig in steden (concurrentie). Steden zijn
afgescheiden van het platte land door muren 2
verschillende werelden. Mensen van het platte land
moeten tol betalen om in de stad te mogen. Stad =
stadsstaat met eigen leger, recht, munten,... Bij platte land
clerus, adel en landsheren. Grote steden van toen: Ieper
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller EvelineHagenbeek. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.67. You're not tied to anything after your purchase.