Gedetailleerde en gestructureerde samenvatting van het boek ' Economie en Ethiek m.i.v. RZL'. van Prof. Kurt Devooght.
Opleiding Handelswetenschappen (KUL)
1. Waarom RZL onderwijzen?
(1) Economie is verbonden met andere aspecten van het mens-zijn.
(2) Ruimere kennis om beslissingen te nemen met aandacht voor de omvattende menselijke en
maatschappelijke context.
(3) Enkel belangstelling tonen in het eigen vakgebied = eigen mens-zijn tekort doen.
2. Waarom Ethiek onderwijzen?
waarden en normen beheersen de economie en het hele leven.
Universiteit moet kritisch ingesteld zijn en dit aan bod laten komen.
Van Parijs: Pedagogische relatie is een overdracht van
- kennis (savoir)
- vaardigheden (savoir-faire)
- morele dimensie (savoir-être)
Van Parijs:
tonen wat het betekent waarden te hebben, ernaar te leven, de confrontatie aangaan met andere
morele posities, eigen bestaande morele overtuigingen blootleggen, nieuwe overtuigingen vormen
en het aanleren van gezonde waarden
een deel van het opgroeien
Negatief vrijheidsbegrip:
elk individu zoveel mogelijk bevrijden van alle externe belemmeringen zodat hij zelf kan beslissen
wat op moreel vlak van zijn leven te maken.
de moraal is dat er geen moraal is = onhoudbaar
Positief vrijheidsbegrip:
De interne factoren die het mogelijk maken om als mens iets te doen. Wat zijn de belangrijkste
factoren die bepalen wat een mens wil of doet.
3. Waarom Religie onderwijzen
Geloof heeft een invloed op het maatschappelijk leven
directe invloed: door de persoonlijke keuzes van gelovigen
indirecte invloed: door de maatschappelijke invloed van georganiseerde religies
(!) gevaar:
indien mensen niet meer kritisch nadenken over wat ze geloven, zijn ze in staat alles te geloven.
religie doe kritisch nadenken over wat wel of niet geloven.
Filosofie
= het radicaliseren van verwondering naar alle kanten
Verwondering leidt tot twijfel
twijfel radicaliseren = methodische twijfel
Descartes
Cogito ergo sum (ik denk dus ik ben)
= je kan aan alles twijfelen, maar dat ik twijfel is een absolute zekerheid en die impliceert dat ik
besta.
Existentiële twijfeling
= de vertwijfeling
= het eigen bestaan in twijfel trekken
= meest radicale vorm van twijfel
Wijsbegeerte
= het streven naar redelijk verklaarde kennis van (een deel van) de totale werkelijkheid.
klaarheid , ordening en begrip brengen
geen andere argumenten dan die voor de menselijke rede toegankelijk zijn.
De bronnen van de filosofie
(1) het gewetene
= wat de mensheid reeds aan inzicht heeft verworven (mythe+wetenschap)
(2) de ervaring
= ruime zin; alles wat zich in het ervaringsveld van de mens bevindt
(!) zonder vooroordelen of opgelegde beperkingen
(!) beperking van onze zintuigelijke waarnemingen
(3) het logische denken
= ruime zin; de rede, de ratio (cultuur, taal, ..) = uit bestaande kennis, nieuwe kennis halen
Streven
= begeren
Kennis
= doel
= belangeloos weten, zoeken naar de waarheid (alles in twijfel trekken)
Werkelijkheid
= ruime zin; alles wat tot de wereld van de menselijke ervaring behoort
= de werkelijkheid is een levend en evoluerend geheel
Indeling van de hoofddomeinen van de westerse wijsbegeerte:
1. Wijsbegeerte van het zijn
= de zijnden bestaan uit algemene metafysica (ontologie) en de bijzondere metafysica
2. Denken en taal
= wat we kunnen kennen
3. Het menselijke handelen en ervaren
= algemene en toegepaste ethiek & filosofische onderzoekingen van specifieke menselijke
levensdomeinen
,SAMENVATTING RZL
Hoofdstuk 1: Propedeuse
1. Metafysica
De zijnsfilosofie
- metafysica
= alle wijsgerige onderzoekingen naar de laatste grond van de werkelijkheid die uitgaat boven de
studie van de door ervaring waarneembare natuurverschijnselen.
na Middeleeuwen: zijnsfilosofie = metafysica
= de studie van principes, de oorzaken en de grond van het zijn en de zijnden.
meerdere domeinen
1. Ontologie / algemene metafysica
= De studie van het zijnde voor zoverre het is
= De studie van de totaliteit vanuit het standpunt van het zijn.
= Basis van de wijsbegeerte
Hoe moet het zijn zijn opdat de zijnden zouden zijn zoals ze zijn.
2. Natuurlijke of filosofische theologie / wijsgerige godsleer / theodicea
= De studie van het zijn zoverre het is dat verwijst naar een hoogste
absoluut zijnde, gewoonlijk met het goddelijke vereenzelvigd.
= Mag geen andere bronnen, argumenten of methoden gebruiken dan
louter menselijke reden
= Alles is het gevolg van een oorzaak
De onbewogen beweger: niet zelf veroorzaakt, maar geeft een gevolg ≠ God
≠ Theologie = nadenken met de reden over het zijn binnen een bepaalde
theologie.
Metafysica
= in crisis door o.a. kritiek van Immanuel Kant
= vooraleer we iets kunnen zeggen over de diepste werkelijkheid buiten ons, bestuderen we best
eerst de wetten van ons denken en kennen.
Logica / Denkleer
= Onderdeel van filosofie & zuivere wetenschappen (axiomatsiche wetenschappen)
= Hulpwetenschap gebruikt door andere wetenschappen en filosofieën
= wil de wetten van het rationele denken (het discursief redenerende denken) opstellen.
= Wiskunde om logica te formaliseren
(!) het gaat niet om de inhoud van een redenering, maar om een vorm.
= bepaalde denkverrichtingen zijn juist en andere verkeerd, omwille van hun vorm.
de werkelijkheid gehoorzaamt voor een deel aan de zuiver formele wetten van het denken.
wet van de logica = wat zijn de redes van de gedachte.
Vb. wet van de contradictie: iets kan niet iets zijn en tegelijk niets zijn.
een denkverrichting is discursief
= als ze van bepaalde kennis tot andere kennis leidt.
, SAMENVATTING RZL
Hoofdstuk 1: Propedeuse
De waarheidswaarde
= de eigenschap van de inhoud van proposities waarvan sprake is in de redenering
De geldigheid
= afhankelijk van de vorm van de redenering (niet de inhoud)
(!) de waarheid (inhoud) van een redenering speelt niet mee in de geldigheid ervan.
(!) niet geldig indien tegenvoorbeeld gegeven kan worden.
Verband geldig en waar;
Een redeneervorm is alleen dan geldig wanneer hij nooit toelaat een concrete redenering op te
bouwen waarin men uit ware premissen een onware conclusie kan afleiden.
Twee soorten fouten bij het redeneren
1. Formele redeneerfouten / drogredenen / Sofismen
= de overgang van de premissen naar de conclusie is ongeldig omdat er een fout wordt gemaakt
tegen de logica. (overgang van premissen naar conclusie is ongeldig)
2. Niet-formele redeneerfouten
= in de premissen worden verkeerde veronderstellingen gemaakt, de inhoud van de premissen is
irrelevant of de betekenis van woorden is onduidelijk.
Examen
Definitie
Geef een eigen voorbeeld
Leg uit waar de fout ligt
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Handelswetenschappen123. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $12.91. You're not tied to anything after your purchase.
