college aantekeningen regios 1regionale perspectieven
Written for
Rijksuniversiteit Groningen (RuG)
Geschiedenis
Regionale Perspectieven (LGX050P05)
All documents for this subject (7)
Seller
Follow
smitS2022
Reviews received
Content preview
Regionale perspectieven - Hoorcolleges
Hoorcollege 1: regionale perspectieven
- Focus: een regio is een sleutel concept in menselijke geografie en vele
andere disciplines. (Tom Tomney)
o Dus een concept.
o Meerdere disciplines: niet alleen historisch
Niet alleen werken van historici.
- Concept = Gedefinieerd als een aspect van denken, een concept is
een soort eenheid waarin men denkt: een eenheid die kleiner is dan
een oordeel, stelling of theorie, maar een die noodzakelijkerwijs hierin
meedoet.
o Wat we denken en hoe we denken
o Woordenboek sociale wetenschappen
- Concept = iets wat we waarnemen in onze geest: een gedachte, notie.
+ een abstract of generiek idee dat gegeneraliseerd is vanuit bepaalde
gebeurtenissen.
o Hoe we ons denken organiseren
o Het is gegeneraliseerd door bepaalde gevallen.
o Wat we het waard vinden om over te denken, waar we wel over
denken en waarover niet
o Merriam-Webster
- Bouwblokken van ons denken, wat we geselecteerd denken, wat we
waardevol vinden om over te denken
o Wat we realiteit vinden
o We maken wat we meemaken logisch met concepten
o Concepten zijn noodzakelijk in academisch werk > we moeten
weten welke concepten wij gebruiken en wat voor invloed deze
concepten hebben op ons.
Structuur van ons denken
Wat we wel belangrijk vinden, en wat niet.
- Concepten helpen ons om over dingen te praten.
- Regio’s, ruimte, steden, grenzen, multidisciplinair > concepten gebruikt
in dit vak.
Ruimte en de (wereld)geschiedenis
- Men is het niet met elkaar eens over wat een regio nou eigenlijk is.
o Een probleem.
- John Tomaney: regio’s zijn historisch voorwaardelijke sociale
constructies. Het is niet natuurlijk. Verschillende definities.
o Niet per se een structuur
o Historisch: het is ontwikkeld in de geschiedenis, niet natuurlijk maar
het heeft ontwikkeld. En het is veranderlijk, relatief. Het is een
sociale constructie: het is door verschillende mensen
geproduceerd, door interactie.
De betekenis komt door sociale interactie.
o Voor het maken van de van de wereld in mappen, politiek, cultuur,
geografisch, economisch, ecologisch.
,- In historiografie is een concept vooral belangrijk voor de relatie met
andere concepten. Dit is belangrijk om het te concept te begrijpen. Hoe
het begip werkt.
o Regio en verband met ruimte.
o Relatie tussen geschiedenis en ruimte is lange tijd niet erg duidelijk
geweest > recent (20-30 jaar)
Vragen die besproken worden in dit college.
- Hoe zijn historische formaties van regio's geëvolueerd?
- Is de regio in de eerste plaats een constructie van geleerden of wisten
mensen in de geschiedenis dat ze in een regio woonden?
- Wat is de relatie tussen regio's en de natiestaat?
- Wat was de relatie van premoderne rijken met netwerken en
verbindingen in "regio's" buiten hun instellingen?
o Is een rijk een regio?
- Hoe hebben moderne Europese koloniale rijken de evolutie van regio's
bepaald?
o Kolonisatie, ruimte.
- Hoe beïnvloeden globaliseringsprocessen sinds 1945 regionale
formaties?
o In deze vragen is ruimte belangrijk voor het beantwoorden van de
vragen over regio’s.
Wat heeft geschiedenis te maken met ruimte/een plaats?
- Historische processen kunnen alleen worden begrepen als ze letterlijk
plaatsvinden, zich ontvouwen in bepaalde landschappen en worden
beïnvloed door de hardnekkige realiteiten van de fysieke wereld.
Dienovereenkomstig kunnen de ruimtelijke patronen van het
gezichtsveld van de geograaf alleen als begrijpelijk worden beschouwd
als ze worden onderzocht door hun historische ontwikkeling. (Martin
W. Lewis).
o Combineren geografische en historische kijk. > ze hebben elkaar
nodig.
- Tijd en ruimte, chronologie en chorologie, tijdperk en regio: de
dualiteiten van geschiedenis en geografie zijn altijd met elkaar
verweven.
- Wat hij eigenlijk zegt: Geografie en geschiedenis zijn afhankelijk van
elkaar.
o Geografie: ruimte
o Geschiedenis: tijd
Ze moeten samenwerken om hun onderwerp te begrijpen,
kunnen niet zonder elkaar.
o Geschiedenis: gebeurtenissen moeten ergens plaats vinden, dus
voor het begrijpen van een gebeurtenis is de ruimte waar het
gebeurt belangrijk.
De ruimtelijke wending in de geschiedenis. The Spatial Turn.
- Een nieuwe kijk naar iets: Hier gaat het vooral over ruimte
o Steeds meer invloed binnen de geschiedschrijving sinds ongeveer
20 jaar
- De ruimtelijke wending: heroriënteren moderne geschiedschrijving.
, o Wending vindt plaats door 20/30 jaar: door globalisering.
Wat betekend de ruimte verkleining als gevolg van de
globalisering voor de (wereld)geschiedenis?
- Probeert twee neigingen te overwinnen:
1. Ruimte is niet alleen de container voor historische verandering,
maar iets dat steeds belangrijker wordt.
Geografie is een soort doos waarin gebeurtenissen voorkomen,
het toneel waar dingen gebeuren. Maar nu: ruimte is belangrijk,
en ruimte veranderd met de tijd.
2. Ruimte is geen absoluut concept: geschiedenis wordt niet bepaald
door ruimte als enige verklarende grond.
Relatief: gemaakt door menselijke interactie, hoe we ruimte zien
veranderd ook over tijd.
En is dus iets historisch.
De relevantie, de betekenis van de ruimte veranderd steeds.
Constructivistisch ruimtelijke begrip: Henri Lefebvre (1901-1991)
- Franse filosoof en socioloog
- Focus op stedelijke studies en studies van het dagelijks leven
o Stedelijke studies zijn erg door zijn ideeën beïnvloed
o Gelijkheid, exclusiviteit etc.
- Sterk beïnvloed door studentenbewegingen en marxisme uit 1968
- 1974: La Production de l'espace
o Ruimte = sociale ruimte.
o Intermenselijke communicatie en ruimtelijke relaties
o Niet absoluut maar door mensen bedacht
Daardoor is het historisch
o Elke samenleving creëert eigen ideeën over ruimte en regio’s.
Mentale geografie, de natie van Nederland.
Randstad: voor buitenlanders raar, want het klikt als een
achterbuurt i.p.v. het centrum van het land.
Technologie (communicatie, reizen) Ideologie, interpretaties en
hoe we communiceren.
Wat voor structuren hebben wij in ons hoofd die ons denken
over bijvoorbeeld Nederland ordenen.
o Belangrijk: technologie (ook oudere, communicatie, reizen), denken
(ideologie en ideeen), hoe we dingen verwachten te zijn en
productie.
Regio’s
- De “geleefde ruimte”, in al zijn dikte en complexiteit, verschijnt dus als
de ontwikkelaar van regionale realiteiten; deze hebben veel
administratieve, historische componenten, ecologische, economische,
maar zeker ook, en meer fundamenteel, psychologische. De regio is
geen object dat op zichzelf een realiteit heeft. (Aman Fremont)
o Geleefde ruimte: door menselijke acties ontstaat de regio (steden,
staten) > wij creëren de notie van de regio.
o Geen object met een realiteit van zichzelf: constructie door
menselijke interactie en waarneming.
Het is niet helemaal niks
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller smitS2022. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.32. You're not tied to anything after your purchase.