Alle hoofdstukken voor deel 2 van het tentamen Inleiding in Psychologie samengevat. Het betreft een Nederlandse samenvatting waar alle belangrijke details in staan inclusief de belangrijkste schema's en tabellen uit het boek.
Ik haalde door het leren van deze samenvatting een 8.7 op het tentamen.
TEST BANK -- SUMMARY INTRODUCTION TO PSYCHOLOGY, 8TH EDITION BY PETER O. GRAY (AUTHOR), DAVID BJORKLUND (AUTHOR)PART 1 (PB0014) -- SAMENVATTING INLEIDING TOT DE PSYCHOLOGIE, 8E EDITIE DOOR PETER O. GR...
Introduction to Psychology (Ch.1-16)
Samenvatting Psychology - Introductory Psychology and Brain & Cognition (7201702PXY)
All for this textbook (37)
Written for
Open Universiteit (OU)
Bachelor Psychology
Inleiding In De Psychologie Deel II (PB0014)
All documents for this subject (2)
1
review
By: emilyyarzagaray • 1 year ago
Seller
Follow
sabinekoning
Reviews received
Content preview
Samenvatting – Inleiding in de Psychologie
Deeltentamen 2
Psychology, H9 t/m H16
Peter Gray
David F. Bjorklund
,Inhoudsopgave
H9: Memory, Attention and Consciousness.................................................................................................. 4
Overview: An Information-Processing Model of the Mind .................................................................................. 4
Attention: The Portal to Consciousness ............................................................................................................... 5
Working Memory: The Active, Conscious Mind ................................................................................................... 6
Executive Functions .............................................................................................................................................. 6
Memory as the Representation of Knowledge .................................................................................................... 7
Memory as the Process of Remembering ............................................................................................................ 8
Retrieving Information From Long-Term Memory............................................................................................... 8
H10: Solving Problems, Reasoning and Intelligence .................................................................................... 10
How People Reason I: Analogies and Induction ................................................................................................. 10
How People Reason II: Deduction and Insight ................................................................................................... 10
Cross-Cultural Differences in Perception and Reasoning ................................................................................... 11
The Practice and Theory of Intelligence Testing ................................................................................................ 11
Genetic and Environmental Contributions to Intelligence ................................................................................. 13
H11: The Development of Body, Thought and Person ................................................................................. 14
Physical Development ........................................................................................................................................ 14
How Infants Learn About the Environment ....................................................................................................... 16
Three Theories of Children’s Mental Development............................................................................................ 16
Children’s Understanding of Minds ................................................................................................................... 18
The Nature of Language and Children’s Early Linguistic Abilities...................................................................... 19
Internal and External Supports for Language Development ............................................................................. 20
H12: Social Development .......................................................................................................................... 21
Infancy: Using Caregivers as a Base for Growth ................................................................................................ 21
Helping, Comforting and Learning from Others in Childhood ........................................................................... 22
Parenting Styles ................................................................................................................................................. 22
The Roles of Play and Gender in Development .................................................................................................. 23
Adolescence: Breaking Out of the Cocoon ......................................................................................................... 24
Adulthood: Finding Satisfaction in Love and Work ............................................................................................ 25
H13: Social Psychology.............................................................................................................................. 27
Forming Impressions of Other People ................................................................................................................ 27
Perceiving and Evaluating the Self ..................................................................................................................... 27
Perceiving Ourselves and Others as Members of Groups .................................................................................. 28
Effects of Being Observed and Evaluated .......................................................................................................... 28
Effects of Others’ Examples, Opinions and Requests ......................................................................................... 29
To Cooperate or Not: Prosocial Behavior and the Dilemma of Social Life ......................................................... 29
2
,H14: Personality ....................................................................................................................................... 31
Personality as Behavioral Dispositions, or Traits ............................................................................................... 31
Personality as Adaptation to Life Conditions ..................................................................................................... 33
Personality as Mental Processes I: Psychodynamic and Humanistic Views ...................................................... 34
Personality as Mental Processes II: Social-Cognitive Views............................................................................... 37
H16: Treatment of Psychological Disorders ................................................................................................ 48
Care as Social Issue ............................................................................................................................................ 48
Biological Treatments ........................................................................................................................................ 48
Psychotherapy I: Psychodynamic and Humanistic Therapies ............................................................................ 50
Psychotherapy II: Behavioral and Cognitive Therapies ...................................................................................... 51
Evaluating Psychotherapies ............................................................................................................................... 52
3
,H9: Memory, Attention and Consciousness
Bewustzijn: het op zo’n manier ervaren van eigen mentale gebeurtenissen, dat het mogelijk is ze aan een
ander uit te leggen.
Overview: An Information-Processing Model of the Mind
Twee aannames over informatieverwerkingstheorieën:
1. Individu heeft beperkt mentale ruimte om informatie te verwerken;
2. Informatie loopt door diverse ‘ruimten’ (memory stores), gekarakteriseerd door functie, capaciteit en
tijdsduur → information-processing model (1960):
• Sensorisch geheugen
• Korte termijn/werkgeheugen
• Lange termijngeheugen
Model specificeert ook control processes (aandacht, repetitie, coderen en terughalen).
Sensorisch geheugen: houdt visuele informatie <1 sec vast; geluid enkele seconden. Grote capaciteit. Functie:
sensorische informatie in oorspronkelijke vorm lang genoeg vasthouden om onbewust te worden geanalyseerd
→ door naar werkgeheugen ja/nee? Eén sensorisch geheugen voor ieder sensorisch systeem (zicht, gehoor
etc).
Korte termijngeheugen/werkgeheugen: als de centrale processor van een computer want: informatie vanuit
sensorisch én lange termijngeheugen. Houdt ong. 7 items voor enkele seconden vast. Plek waar bewustzijn een
rol speelt (in bijv. waarnemen, voelen, vergelijken etc.)
Lange termijngeheugen: relatief passief, info levenslang opgeslagen, ongelimiteerde capaciteit.
Controle processen uit information-processing model: strategieën om informatie te vervoeren door het
geheugensysteem + prestatie van het systeem verbeteren.
- Aandacht: regelt informatie flow van sensorisch- naar werkgeheugen.
- Coderen: regelt route van werk- naar lange termijngeheugen; gebeurt vaak onbewust.
- Terughalen: herinneren, informatiestroom van lange termijn- naar korte termijngeheugen.
Hoeveelheid mentale energie dat het kost om informatie te verwerken kan gemeten worden a.d.h.v.
neurologische metingen → meten van hoeveelheid glucose (= energiebron voor de hersenen) dat wordt
gebruikt tijdens een handeling.
Inspannende processen (effortful processes): vereisen gebruik mentale middelen voor succesvolle voltooiing →
- Zijn beschikbaar voor het bewustzijn;
- Interfereren met de uitvoering van andere inspannende processen;
4
, - Verbeteren door oefening;
- Kunnen beïnvloedt worden door iemands intelligentie, motivatie en educatie.
Automatische processen: vereisen weinig/geen capaciteit van het werkgeheugen →
- Vinden plaats zonder bedoeling/zonder bewustzijn;
- Interfereren niet met de uitvoering van een ander proces;
- Verbeteren niet door oefening;
- Worden niet beïnvloedt door individuele verschillen in motivatie, intelligentie en educatie.
→ Dubbele verwerkingstheorieën. Veel verschillende namen gekregen; door Daniel Kahneman gelabeld als:
o ‘snel’ (= intuïtief, onbewust, 2 + 2=?) denken. Ook verantwoordelijk voor visuele illusies (Müller-Lyer).
o ‘langzaam’ (= bewust beslissingen nemen, 14 x 39 =?) denken. Mens-eigen, niet gedeeld met dieren.
Stroop interference effect: onvermogen om ‘snel denken’ uit te schakelen wanneer een probleem zich
voordoet. Geïllustreerd door inktkleurtest.
Attention: The Portal to Consciousness
Vanuit natuurlijke selectie twee aandachtsmechanismen die tegenstrijdige behoeften kunnen vervullen:
1. Focussen op hetgeen dat nu gedaan moet worden en niet afgeleid worden door andere stimuli;
2. Stimuli monitoren die irrelevant zijn maar in het geval van gevaar of benefits direct de aandacht
vangen.
Aandacht is de ‘poort’ tussen het sensorische en korte termijngeheugen. Relevantie van binnenkomende
stimuli wordt hier onbewust geanalyseerd = preattentive processing.
Top down control: de delen van de hersenen die relevantie helpen te bepalen opereren op de aandachtspoort
→ welke stukken informatie mogen door naar het korte termijngeheugen?
• Voorbeeld: cocktailparty effect = het vermogen om belangrijke informatie mee te krijgen tijdens het
focussen op andere informatie (bijv: het horen van je naam op een feestje tijdens het in gesprek zijn
met een ander).
• Perceptuele blindheid: het onvermogen een onverwachte stimulus op te merken doordat de aandacht
is gevestigd op iets anders. (geldt niet voor gevaar!)
Auditief sensorisch geheugen = echoïsch geheugen; kort geheugenpad voor een specifiek geluid = echo. Echo
verdwijnt na maximaal 10 seconden. Mensen zijn binnen enkele seconden in staat om iets opnieuw te ‘horen’
waar ze zich eerder vaag bewust van waren.
Visueel sensorisch geheugen = iconisch geheugen (George Sperling, 1960), kort geheugenpad voor visuele
stimuli = icoon. Een rij letters die 1/20 sec. zichtbaar was kon tot 1/3 sec. na weghalen van de visuele stimulus
worden ‘gezien’.
Kritiek op informatieverwerkingsmodel: laat onbewuste effecten van sensorische input buiten beschouwing.
5
,Priming: activeren van informatie die is opgeslagen in het lange termijngeheugen door sensorische input →
kan onbewust gebeuren.
Drie conclusies over hersenmechanismen en onbewuste verwerking/aandacht:
1. Stimuli waar niet op gefocust wordt activeren hoe dan ook sensorische en perceptuele gebieden in de
hersenen;
2. Aandacht vergroot de activiteit in hersengebieden die relevant zijn voor de taak en het verminderd
activiteit die geproduceerd wordt door irrelevante stimuli;
3. Mechanismen in de voorste delen van de cortex zijn verantwoordelijk voor het reguleren van
aandacht → prefrontale cortex met name actief tijdens taken die concentratie op relevante stimuli en
het wegfilteren van irrelevante stimuli vereisen. Spatial neglect (het niet waar kunnen nemen van
objecten aan een kant bij beroerte aan tegenovergestelde hersenhelft).
Working Memory: The Active, Conscious Mind
Alan Baddeley: verdeelt werkgeheugen in 3 elementen:
• Phonetische lus: gesproken woord → onthouden door te herhalen.
• Visueel-ruimtelijk kladblok: visuele en spatiale informatie
• Episodische buffer: coördineren van breinactiviteiten en het brengen van informatie van sensorisch en
lange termijngeheugen naar korte termijngeheugen (werkgeheugen).
Korte termijngeheugen = net zoveel onthouden als mensen in 2 seconden kunnen vertellen. Snel pratende
mensen kunnen meer onthouden.
Working-memory span: een set items onthouden terwijl je iets doet met die items. Bijv: 8+1 = ?, 4+3 = ? “wat is
de uitkomst van elke som in de volgorde waarin deze is genoemd?” → 2 items korter dan memory span want:
mentale middelen die nodig zijn om een taak uit te voeren concurreren met de mentale middelen die nodig zijn
om informatie op te slaan.
• Working-memory span = goede prestatievoorspeller bij complexere cognitieve taken.
Multi-tasken doet altijd extra beroep op het werkgeheugen → verminderd prestatie op één vlak.
Executive Functions
Cognitieve psychologen → werkgeheugen = onderdeel van uitvoerende functies → bestaan uit 3
componenten:
1. Updaten/monitoren/toevoegen of deleten van items uit het werkgeheugen;
2. Switchen: flexibel wisselen tussen taken of mindsets;
3. Verhinderen van een cognitieve of gedragsreactie of zorgen dat ongewilde informatie uit het hoofd
blijft.
Akira Miyake & Naomi Friedman: 4 conclusies over uitvoerende functies:
1. Alle componenten van uitvoerende functies correleren met elkaar: goed zijn in het een = goed zijn in
het ander;
2. Uitvoerende functies hebben een genetisch component;
3. Uitvoerende functies zijn gerelateerd aan en voorspellend voor het reguleren van iemands
gedrag/emoties;
4. Uitvoerende functies kennen een stabiel ontwikkelingspatroon. Kinderen die goed presteren op
uitvoerende functies zullen dit hoogstwaarschijnlijk als volwassene ook nog doen.
Prefrontale cortex = centrale hub voor uitvoerende functies → schade zorgt voor:
• Gebrek aan empathie;
• Moodswings;
• Problemen met plannen en beslissingen nemen;
• Problemen met het remmen van gedachten en gedrag.
→ belangrijkste rol bij werkgeheugen: het bewust in gedachten houden van verbale of visuele informatie.
6
,Memory as the Representation of Knowledge
Geheugen = alle informatie in iemands brein en de capaciteit van het brein om informatie op te slaan en weer
terug te halen.
Twee soorten geheugen volgens Endel Tulving:
• Expliciet geheugen (declaratief geheugen) = kan in bewustzijn worden gebracht, zeer flexibel, kan
gecombineerd worden met andere expliciete herinneringen. Wordt getest door direct te vragen naar
iemand herinnering over een gebeurtenis.
o Episodisch geheugen = expliciete herinneringen over iemands eigen ervaringen
(autobiografische herinneringen), mogelijkheid om jezelf in een eerdere gebeurtenis te
plaatsen. Tulver: autonoetic. → meer vluchtig dan semantisch geheugen. Capaciteit neemt af
naar mate we ouder worden.
o Semantisch geheugen = kennis van woorden, ideeën, schema’s, algemene kennis (bijv. appels
zijn rood, pinguïns zijn vogels etc.) maar ook zelfkennis zonder daarvoor ‘terug’ te moeten
gaan naar een gebeurtenis. Bijv: eigen geboortedatum. Tulver: noetic.
▪ Vooral sterk bij jonge kinderen onder vier jaar want: weinig episodisch geheugen (=
infantiele amnesie, door o.a. onderontwikkeld vocabulaire en zelfbeeld).
• Impliciet geheugen (non declaratief geheugen) = kan niet onder woorden gebracht worden, wordt
indirect afgeleid van gedrag, hangen meer samen met de context waarin ze zijn opgedaan, worden
automatisch geuit.
o Herinneringen door klassieke conditionering;
o Procedureel geheugen = motorische skills, gewoonten, leertactieken.
o Priming = impliciet geheugen want vindt onbewust plaats.
Spreading-activation model = model waarin diverse concepten schematisch aan elkaar gelinkt zijn → gelijke
objectkenmerken zorgen vaak voor associaties. Bijv. de kleur rood linkt aan rozen, kersen, maar ook aan de
brandweer en zonsondergangen. Associatieve concepten worden tijdelijk geprimed bij activatie van een gelijk
kenmerk → hoe sterker de link tussen concepten, hoe sterker de priming.
Casus van H.M: operatie ter behandeling van epilepsie: deel van de temporaalkwab + hippocampus (zeer
belangrijke rol bij geheugen) verwijderd → onvermogen om lange termijnherinneringen aan te maken. =
temporal-lobe amnesia. Effect alleen op expliciet geheugen (skills ontwikkelen normaal).
7
,Memory as the Process of Remembering
Twee soorten repetitie:
• Onderhoudsrepetitie = herhalen zodat het in werkgeheugen blijft;
• Coderen = informatie verwerken voor het lange termijngeheugen.
o Elaboreren = diepere verwerking van informatie, iets écht begrijpen/ezelsbruggetjes
bedenken.
o Organiseren
▪ Chunking = (groeperen van informatie) → lange termijn werkgeheugen (Ericsson et
al.) = onderling gerelateerde setjes informatie die belangrijk zijn om een probleem
op te lossen of een taak te vervullen. Bijv: fysiotherapeut die onderweg van werk
nadenkt over diverse symptomen van een patiënt. Voorwaarde: enige
achtergrondinformatie vereist.
▪ Hiërarchie aanbrengen
o Visualiseren, kan geheugen verbeteren doordat:
▪ Creëert extra visueel geheugenpad naast verbaal geheugenpad;
▪ Mogelijk efficiënt voor het chunken van diverse visuele informatie (mental walk –
Methode van Loci).
Anterograde amnesie = onvermogen tot het vormen van lange termijn herinneringen als gevolg van letsel →
patiënten vertonen ook retrograde amnesie (= verlies van herinneringen).
Retrograde amnesie = tijdgerelateerd, hoe dichter de herinnering op het ontstane letsel, hoe sneller deze
vergeten wordt. → suggereert twee manieren van opslaan lange termijnherinneringen:
1. Eerst in labiele vorm: makkelijk te onderbreken. Connecties in de hippocampus.
2. Stabiele vorm, connecties in de cerebrale cortex zonder afhankelijkheid van hippocampus.
Transfer van labiel naar stabiel = consolidatie
Herinnering naar boven gehaald → opnieuw in labiele fase → mogelijkheid de herinnering aan te passen. Hoe
vaker een herinnering wordt teruggehaald, hoe sterker deze zal blijven.
Nieuw verkregen informatie wordt beter onthouden als er (direct!) een periode van slaap volgt (tijdens slaap
consolidatie).
• Voortgang in leren = het best tijdens non-REM slaap (slow waves).
Retrieving Information From Long-Term Memory
Herinneringen in het menselijk brein aan elkaar gelinkt door middel van associaties. Stimulus die een
herinnering opwekt = (herinnering) cue.
Volgens Aristoteles twee concepten over associaties:
• Associatie door continuïteit: herinneringen zijn gelinkt omdat ze samen hebben plaatsgevonden (bijv.
bord = gelinkt aan servet omdat je ze vaak samen hebt gezien).
• Associatie door gelijkheid: herinneringen zijn gelinkt omdat ze eenzelfde kenmerk hebben (bijv. appel
wekt gedachten aan een roos op omdat ze beide rood zijn).
Actieve elaboratie draagt bij aan versterken van herinneringen want: meer cues voor handen.
Schema = representatie van diverse aan elkaar gelinkte concepten. Bijvoorbeeld: schema = woonkamer,
herkenbaar door concepten als: stoel, bank, televisie etc.
- Worden ook gebruikt om gaten in herinneringen op te vullen.
Script = know how over hoe iets gedaan moet worden. Bijv: hoe wordt een kinderfeestje gevierd en wat is
daarvoor nodig?
Valse herinneringen:
• Bij ooggetuigen: herinneringen te manipuleren door woordgebruik, suggestieve vragen, hypnose.
• Over jeugdervaringen: door implementatie valse herinnering, versterkt door verbeeldingsvermogen.
Ook veroorzaakt door:
- Bron verwarring
8
, - Sociale druk
Toekomstig geheugen = herinneren om dingen te moeten doen in de toekomst (episodisch geheugen), ook wel
mental time travel of episodic future thought genoemd.
- Op gebeurtenissen gebaseerd: herinneren om iets te doen wanneer een cue wordt gegeven (bijv: een
boodschap doorgeven aan iemand wanneer je diegene ziet).
- Op tijd gebaseerd: iets na een bepaalde tijd of op een specifiek moment doen (bijv. e-mails
beantwoorden over 10 minuten).
3 fases in toekomstig geheugen (uitvoerend functioneren):
1. Intentie om iets te doen;
2. Intentie onderhouden;
3. ‘Switch’: van huidige taak overgaan tot uitvoering van de intentie.
9
, H10: Solving Problems, Reasoning and Intelligence
How People Reason I: Analogies and Induction
Twee soorten redeneren die te maken hebben met het vinden van gelijkenissen:
• Analogisch redeneren. Analogie = een gelijkenis in gedrag, functie of relatie tussen twee entiteiten of
situaties die op ieder ander vlak heel verschillend van elkaar lijken. Bijv: een basketbalhandschoen en
vlindernet zijn analoog aan elkaar, want beide worden gebruikt om iets te vangen.
o In wetenschappelijk onderzoek vaak gebruikt om fenomenen te snappen/uit te leggen.
o In juridische en politieke situaties vaak gebruikt om een ander te overtuigen.
Gebieden in prefrontale cortex (zelfde als bij informatieverwerking) het meest gebruikt.
Dingen die docenten kunnen doen om hun studenten meer analogische vergelijkingen te laten maken volgens
Vendetti:
- Kansen creëren om analogieën tussen nieuwe en reeds geleerde concepten te maken;
- Gelijktijdig bron- en doelanalogieën presenteren zodat studenten de overeenkomst kunnen zien;
- Extra cues (bijv. gebaren) laten zien om verbanden te verduidelijken;
- Zowel de overeenkomsten als verschillen tussen bronnen en doelen laten zien en duidelijk laten zien
waar de analogie niet langer meer geldt;
- Relationele taal gebruiken om aandacht voor gedeelde relaties te vergemakkelijken.
• Inductief redeneren = de poging om een nieuw principe af te leiden uit observaties of feiten die als
aanwijzing dienen. Ook wel hypothetische constructie want de afgeleide propositie is altijd een gok en
niet een conclusie obv het bewijs dat aanwezig is. Bijv. gedragingen van het menselijk brein afleiden
uit het gedrag dat mensen vertonen.
o Analogisch redeneren = inductief redeneren
o Met name onderzoek naar mislukkingen → vooroordelen
Soorten vooroordelen:
• Beschikbaarheidsbias: vertrouwen op informatie die direct beschikbaar is.
• Confirmation bias: waarde hechten aan informatie die iemand eigen ideeën/overtuigingen bevestigt.
In onderzoek belangrijker om ongelijk te ontkrachten dan gelijk te bevestigen. (Wason’s experiment)
• Predictable-world bias: het idee dat alles in de wereld gebeurt om een reden. Maximaliseren: kiezen
voor hetgeen je de meeste kans op gelijk geeft
Neiging tot overgaan op inductief redeneren, zelfs als dat onnodig is omdat er geen relatie/patroon
aan te wijzen is.
How People Reason II: Deduction and Insight
Deductief redeneren = juist, voor waar aangenomen, conclusies trekken op basis van juiste verstrekte
informatie → logisch bewijs. Denk aan wiskunde en syllogismen.
Algemene kennis kan deductief redeneren in de weg zitten.
Deontisch redeneren = redeneren over wat iemand kan, moet of zou moeten doen.
Inzichtsproblemen = problemen die specifiek zijn ontwikkeld om onopgelost te blijven tot iemand er op een
andere manier naar kijkt. Vaak mix tussen inductief en deductief redeneren. Vereist verandering van mentale
instelling. Voorbeeld: functionele gefixeerdheid (voorbeeld kaars, doos punaises en prikbord)
- Functionele gefixeerdheid met name zichtbaar bij het gebruik van instrumenten.
Bij oplossen inzichtsproblemen andere hersenstructuren nodig dan bij deductief redeneren.
Inzichtsproblemen het best op te lossen wanneer het even los wordt gelaten (= incubatie periode). Idee: tijdens
incubatieperiode onbewust alle informatie reorganiseren.
Problemen beter op te lossen wanneer iemand blij is → broaden-and-build theory van positieve emoties →
verrijkt iemand perceptie en verhoogt creativiteit. Auteurs denken dat het door speelsheid komt.
10
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller sabinekoning. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.49. You're not tied to anything after your purchase.
