Summary
Samenvatting Nederlands Taalbeschouwing 1 deel 2
- Course
- Institution
Samenvatting van deel 1 van de cursus van het vak Nederlands Taalbeschouwing gegeven in het 1ste semester in het eerste jaar door H. Kloots
[Show more]
Seller
Follow
laideelen
Reviews received
Content preview
Samenvatting Nederlands taalbeschouwing 1 deel 2Nederlands taalbeschouwing
deel 2
Inhoud
DEEL 1: Fonetiek.....................................................................................................................................3
De spraakketen (speech chain)...........................................................................................................3
Spraakproductie.................................................................................................................................3
Indeling van de klanken......................................................................................................................4
Orale vs. nasale klanken.................................................................................................................4
Klinkers vs. medeklinkers................................................................................................................4
IPA = international phonetic alphabet................................................................................................5
Syllaben..............................................................................................................................................5
Uitspraakwoordenboeken en oefenmateriaal....................................................................................5
DEEL 2: Spelling – klanken en syllaben...................................................................................................6
Inleiding..............................................................................................................................................6
Splitsen in lettergrepen......................................................................................................................8
Geen tussenmedeklinker................................................................................................................9
Eén tussenmedeklinker................................................................................................................10
Twee tussenmedeklinkers............................................................................................................10
Drie of meer tussenmedeklinkers.................................................................................................11
Samenstelling en afleidingen........................................................................................................11
Speciale gevallen..........................................................................................................................11
Klinkers.............................................................................................................................................13
Vrije of lange klinkers...................................................................................................................13
Gedekte of korte klinkers.............................................................................................................18
De sjwa [ə]....................................................................................................................................19
Tweeklanken.....................................................................................................................................19
<au> vs. <ou>................................................................................................................................19
<ei> vs. <ij>...................................................................................................................................20
Andere tweeklanken.....................................................................................................................20
Medeklinkers....................................................................................................................................21
Verdubbeling van een medeklinker..............................................................................................21
Specifieke regels...........................................................................................................................21
1
, Samenvatting Nederlands taalbeschouwing 1 deel 2
Varia.............................................................................................................................................23
DEEL 3: Morfologie...............................................................................................................................23
Morfemen........................................................................................................................................24
Ongelede vs. gelede woorden..........................................................................................................24
Flexie................................................................................................................................................24
Productieve vs. niet-productieve procedés..................................................................................26
Morfeem ≠ lettergreep.................................................................................................................26
Vaste uitdrukkingen met oude naamvalsvormen.........................................................................27
DEEL 4: Spelling – flexie........................................................................................................................28
Werkwoorden...................................................................................................................................28
Onvoltooid tegenwoordige tijd (o.v.t.).........................................................................................28
Onvoltooid tegenwoordige tijd (o.v.t.).........................................................................................28
Voltooid deelwoord......................................................................................................................29
Imperatief.....................................................................................................................................30
Conjunctief...................................................................................................................................31
Engelse werkwoorden..................................................................................................................31
Vervoeging van de gij-vorm..........................................................................................................32
Buigingsvormen................................................................................................................................33
Meervoud.....................................................................................................................................33
Telwoorden: honderden, duizenden, miljoenen..........................................................................33
Adjectief.......................................................................................................................................33
Genitief.........................................................................................................................................35
2
, Samenvatting Nederlands taalbeschouwing 1 deel 2
DEEL 1: Fonetiek
De spraakketen (speech chain)
Communicatie via gesproken taal gebeurt in een aantal
fasen
Fase Wat gebeurt er?
Fase 1 Er zit een idee in het hoofd van de sprekers (de bedoeling, het concept)
Fase 2 Idee wordt omgezet (op mentaal niveau)
Fase 3 De woorden en zinnen worden uitgesproken
Fase 4 Spraakgeluid ontstaat
Fase 5 De luisteraar vangt de ‘luchtdrukverstoringen’ op en herkent ze als geluid
Fase 6 Er is sprake van verstaan als de luisteraar de geluidsstroom herkent in een
specifieke volgorde
Fase 7 Er is sprake van begrijpen als de luisteraar de woorden en de bedoeling van de
spreker herkent
Fase Wat gebeurt er?
Spraakproductie
Initiatie Er komt een luchtstroom op gang (meestal egressieve luchtstroom)
Proces heeft 3 fasen
= klanken gevormd bij het uitademen
Fonatie De luchtstroom brengt de stembanden aan het trillen
Bij sommige is er wel, bij sommige niet
Articulatie ALGEMEEN: lucht verlaat het lichaam via …
Luchtpijp keel-, mond- en /of neusholte mond of neus
MEDEKLINKERS: het verschil in medeklinkers hangt af van de aard en plaats van
de hindernis
De lucht wordt gedeeltelijk of volledig tegengehouden door een hindernis
KLINKERS: het verschil in klinkers worden bepaald door de positie van de tong en
de vorm van de lippen
Er is geen obstakel in de mond-keelholte, de lucht stroomt vrij naar buiten
3
, Samenvatting Nederlands taalbeschouwing 1 deel 2
Indeling van de klanken
Orale vs. nasale klanken
Huig
Positie 1 Positie 2
Neusholte afsluiten Neusholte niet afsluiten
Lucht via de mond Lucht via de neus
Resultaat: orale klanken Resultaat: nasale klanken
Klinkers vs. medeklinkers
Klinkers
- [ə] = sjwa = doffe e (lopen, de, goede)
- Geronde klinker = klinker geproduceerd met
ronde lippen
- ‘echte’ tweeklanken: ij/ei – au/ou – ui
- ‘onechte’ tweeklanken: aai, ooi, oei – eeuw,
ieuw, uw
Medeklinkers
Indeling 1: volgens de manier van articulatie
Plofklanken: de lucht komt vrij met een kleine explosie
Wrijfklanken: de lucht wordt door een vernauwing geperst
Neusklanken (nasalen): de lucht ontsnapt via de neus
Liquida (vloeiklanken): de lucht blijft vloeien (beperkte
vernauwing)
Glijklanken (glides, halfklinkers): nét geen ongehinderde
luchtstroom, vandaar de sterke gelijkenis met klinkers
(heel beperkte vernauwing)
Indeling 2: volgens de plaats van articulatie
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller laideelen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.27. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
53068 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now