Les 1 – Inleiding en kadering ................................................................................................................... 3
Les 2 – Definities sport en recht ............................................................................................................. 6
Les 3 – Regelgeving, kadering en de zaak Bosman ............................................................................... 13
Les 4 – De wet op de betaalde sportbeoefenaar (24/02/1978) ........................................................... 21
Les 5 – Decreet van de niet-professionele sportbeoefenaar (24 juli 1996) ......................................... 30
Les 6 – Tuchtrechtelijke procedure....................................................................................................... 34
Les 7 – Aansprakelijkheid op de sportvelden ....................................................................................... 37
les 8 – Decreet van 25 mei 2012 ........................................................................................................... 45
Les 9 – Arbitrage en mediation ............................................................................................................. 54
Les 10 – Recht op afbeelding, sportsponsoring en televisie-rechten ................................................... 57
2
, LES 1 – INLEIDING EN KADERING
INLEIDING SPORTRECHT – SPORTREGELS
Er zat een enorme kloof tussen sport en recht en deze twee begrippen gingen niet samen: het was
eerder ‘sport of recht’. Zij die zich met de sport bezighielden, beschouwden de sport als hun autonoom
terrein waar het recht buiten moest gehouden worden (bij wijze van spreken aan de stadionpoort!).
Elke sportfederatie heeft het recht ‘reglementen’ uit te vaardigen. Sportregels en sportreglementen
moeten er zijn want we kunnen niet sporten zonder regels (die vaak internationaal bepaald zijn). Een
voorbeeld van een sportregel of reglement is bijvoorbeeld de hoogte of breedte van een voetbalgoal
en ook de buitenspelregels vallen hieronder (en die zullen overal internationaal hetzelfde zijn). Naast,
en soms tegenover, die spelregels staan de rechtsregels, die van toepassing zijn op onze samenleving.
De sportregels moeten zich onderwerpen aan deze rechtsregels.
RECHTEN VAN VERDEDIGING
Zo komen we tot de zaak Jean-Marc Bosman met de uitspraak van het Hof van Justitie op 15 december
1995. We hebben sportregels en we hebben rechtsregels. Als die botsen, dan zullen de rechtsregels
altijd voorrang krijgen. Rechtsregels primeren namelijk op de sportregels en de sportregels moeten
zich desgevallend aanpassen aan de rechtsregels.
Zoals eerder al gezegd, moeten alle sportverenigingen en sportfederaties (internationaal of nationaal)
sportregels uitvaardigen (zoals de hoogte van de goal). De Overheid is zeer lang niet geïntervenieerd
in de sport en die is ook steeds terughoudend geweest. Vandaag is dit niet meer het geval. We kunnen
vandaag nog altijd zeggen (minimalistische visie) dat er in het sportrecht in Vlaanderen op dit ogenblik
maar één wet (24 februari 1978: betaalde sportbeoefenaar) is en twee decreten (niet-professionele
sportbeoefenaar 1975 en medisch verantwoord sporten van 25 mei 2012).
Het is een bijzondere materie waar ook de rechterlijke macht zich weinig mee heeft ingelaten. Dit was
omdat men dan eerst naar de rechter moest gaan en tot in de jaren 1970-1980 was het uitdrukkelijk
verboden voor de sporter om zich tot de rechtbank te wenden. De achterliggende reden hiervoor was
opnieuw die autonomie die elke sportfederatie had: ‘we zullen het wel intern regelen’.
Vroeger Later
In alle reglementen van de sportfederaties stond Tegenwoordig wordt er veel vaker naar de recht-
een artikel dat door het lid worden van de sport- bank gegaan (bv. boete, rode kaarten). Nu heeft
vereniging, je uzelf het recht ontzegde om naar men als sporter wel het recht om naar de recht-
de rechtbank te stappen. Het was dus verboden bank te stappen en de sportvereniging of sport-
om zelf naar de rechtbank te gaan ‘op straffe van federatie kan hun sporters dit recht niet meer
uitsluiting’. Zij die het toch deden, kregen veelal ontzeggen. Marginale toetsing: manier waarop
gehoor. de rechter het besluit van de overheid toetst (en
men beoordeelt of het op de juiste manier tot
stand is gekomen). Rechten van verdediging!
3
, Bij de marginale toetsing kijkt men of de rechten van verdediging gerespecteerd zijn en dit zal men
marginaal gaan toetsen. Het vermoeden van onschuld daarentegen zegt dat zolang men niet definitief
veroordeeld is, men in feite onschuldig is. Media speelt hierin een belangrijke rol: die sturen meningen
uit en bewerken de publieke opinie om een perceptie te creëren over rode kaarten (terecht of niet
terecht) of over sanctie (1,2,3 of 4 speeldagen). Trial by media waar processen al gevoerd worden en
regelmatig al zaken besproken en beoordeeld worden, alvorens de rechter nog maar kennis heeft
genomen van de zaak.
EVOLUTIE CASUÏSTIEK IN SPORTRECHT
De evolutie casuïstiek in het sportrecht is vanaf de jaren 1990 bijzonder. Vanaf dit moment waren er
een aantal zaken/casussen waaronder ook die van Jean-Marc Bosman. Deze zaak gaat over het feit
dat Jean-Marc Bosman niet meer aan de bak komt en de club waar hij aan toegewezen was, wou hem
toch nog verkopen. Jean-Marc Bosman zegt hierop dat dit niet kan aangezien dat tegen zijn vrijheid
ingaat. Om die reden stapte hij naar de rechter in Luik en deze stelde hem een prejudiciële vraag. Daar
is in 1995 het arrest Jean-Marc Bosman van het Europees Hof van Justitie uit gevolgd. In 1995 werd
de autonomie dus doorbroken door dit arrest.
In 1990 waren er drie zeer bijzondere zaken:
▪ De zaak Berckmans – Pijnen
▪ De zaak Criquielion – Bauer
▪ De zaak Lozano – Desloover
De jaren ’90 waren ook niet onbelangrijk in de dopingmaterie, met onder andere de zaak van Michel
Pollentier in de volleybalwereld. Vanaf daar is het allemaal begonnen en het is niet meer gestopt. Het
recht heeft dus wel degelijk voet gekregen in deze sportmaterie, die ook als een economische activiteit
is gekaderd door het Europees Hof van Justitie in de zaak Bosman (casus komt later nog aan bod).
INTERNATIONAAL
Het sportrecht krijgt meer en meer een internationale dimensie: de zaak wordt ingeleid in Vlaanderen
(in het Nederlands) en wordt dan overgemaakt naar Lausanne in Zwitserland. Daar kan men niet
pleiten in het Nederlands waardoor alles vertaald moet worden naar het Frans of Engels zodat er dan
gepleit kan worden volgens het Zwitsers recht. We beginnen van een decreet ‘medisch verantwoord
sporten (25 mei 2012)’ in Vlaanderen en we eindigen volgens Zwitsers recht in Lausanne.
Als een advocaat een sportrecht gerelateerde zaak voorgelegd krijgt, dan moet die eerst kijken naar
het reglement. Er bestaan geen papieren versies meer dus men moet eerst surfen naar de site van de
federatie van die bepaalde sport omdat daar meestal de reglementen te vinden zijn (zowel sport- als
rechtsreglementen: bv. vrouwen beachvolleybal moeten bikini aandoen als broekje). Nadien moet
men gaan kijken welke de toepasselijke wetgeving is: betaalde sport-beoefenaar, niet-professionele
sportbeoefenaar, elite-sporter of breedtesporter.
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller falkedeprins. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.50. You're not tied to anything after your purchase.