Summary
Samenvatting Taal en betekenis (009874) - Kenleer
- Course
- Institution
Dit is een samenvatting van het gedeelte kenleer, het derde hoofdstuk dat behandeld wordt tijdens de lessen van Taal en betekenis.
[Show more]
Seller
Follow
antje3
Content preview
Samenvatting Taal & betekenis3. Kenleer
Inleiding
Kenleer/ epistemologie/ kennisleer
o Hier vanuit analytische hoek bekeken
o Specifieke benadering
o Bevragen van het kennisbegrip is zo oud als de filosofie
Drie basisvragen
1. Wat is kennis?
2. Grenzen van kennis? (= wat kunnen we weten?)
Hoe ver kan onze kennis rijken?
Kunnen we alles weten wat er te weten valt?
Antwoord hangt af van de vraag wat kennis is
Je kan het antwoord op bepaalde vragen manipuleren door het antwoord
dat je geeft op de fundamentele vraag wat kennis is
3. Hoe kunnen we (het beste) kennis verwerven aannemend dat we kennis kunnen
verwerven)?
Gaat eerder over methodologie
Vooral wetenschappers & wetenschapsfilosofen hebben vooruitgang
geboekt met het beantwoorden van deze vraag
We gaan het hier vooral hebben over 1 & 2 (3: methodologie: wetenschapsfilosofie)
Naturalisten
Zullen zeggen; het wetenschappelijke antwoord op wat kennis is, is het beste, laat
ons zien wat dat in de praktijk betekent
Wat heb je nodig? Een kennend wezen; de mens
Laat ons die mens bestuderen in zijn of haar kennisproducerende activiteit
Reductie tot empirisch vraagstuk
Wetenschapsfilosofie; argumenten om te zeggen dat empirische grond niet
in het luchtledige hangt
Vooringenomenheid waar principiële positie geldt is onvermijdelijk
Heeft oa te maken met theoriegeladenheid van de waarneming
Relatie wijsbegeerte – wetenschap
In het algemeen problematisch, niet alleen qua kennisleer
Heeft de rol van de relatie religie – filo ingenomen
Naturalisme zegt in verschillende varianten; filo kan wetenschappelijke bevindingen niet
negeren, heeft zich te schikken naar wetenschappelijke bevindingen, mag niet in strijd
zijn met wetenschappelijke bevindingen
Toepassing wetenschappelijke kennis doelen
1. Het zoeken van betekenis
Zou je meer als theoretische oefening kunnen beschouwen, inzicht verwerpen in wereld
waar we in geworpen zijn
2. Kennis heeft praktische bedoeling
We willen kennis in ons voordeel gebruiken
Dit 2e leunt dichter aan bij die vaardigheid/ praktisch doel
1
,Wat is kennis?
Soorten kennis
1. Propositionele kennis (We zullen ons beperken tot propositionele kennis, er zijn veel andere types die daar mogelijk
mee samenhangen)
‘Jan weet dat Utrecht de hoofdstad is van de provincie Utrecht’
Traditionele kennis = traditioneel, bepaalde zaken ‘weten’
We gaan vooral hierop focussen: wegens innige band met filosofie: prima
philosophia als basis van elke wetenschap (hoewel voor het belang 2 en 3 ook wat te zeggen valt)
De kenleer werd traditioneel geacht het fundament te verschaffen voor andere
filosofische subdisciplines (later voor de empirische wetenschappen)
i. Daarom sprak men over de kenleer als prima philosophia (= eerste filosofie
de filosofie die aan alle andere filosofie voorafgaat)
ii. Kenleer concentreert zich op propositionele kennis omdat dit soort kennis
zowel centraal staat in het onderzoek in de andere filosofische subdisciplines
alsook in de empirische wetenschappen
2. Vaardigheden
‘Jan weet hoe je een band moet plakken’
In de wetenschap; komen ook heel wat praktische vaardigheden kijken
i. Vb.: Fietsen leer je niet door handleiding te lezen en toe te passen
Betekent niet dat die vaardigheden niet kunnen getransformeerd worden in een
soort handleiding, in een soort propositionele kennis, maar er is een wisselwerking
tussen de 2 maar de een kan niet tot de ander gereduceerd worden
Als je aan wetenschap doet; bepaalde methode toepassen, je bent niet puur
intellectueel bezig, experimenten bv zijn een praktisch iets
Vaardigheidskennis vaak impliciet
i. Vb.: Literatuur/ poëzie: om het onzegbare zegbaar te maken op een niet
exacte wijze -> manier om het impliciete expliciet te maken
ii. Grenst ook aan het metafysiche
Impliciete is dan meer dan enkel vaardigheden, gaat ook over intuïtie
i. Je weet hoe iets moet
ii. Maar kan je dat dan ook uitleggen?
3. Vertrouwdheid
Bv.: met plaatsen of mensen
‘Jan kent Els’ of ‘Trudy kent Parijs’
Principiële antwoorden vs naturalisme
Als je principiële antwoorden geeft ga je geen rekening houden met de werkelijkheid
o Daar gaat het naturalisme tegen
o Ze zijn tegen; ‘ik hoef niet te zien in de werkelijkheid wat kennis is, wat
mensen daar van maken om daar een principieel antwoord op te geven’
Ik weet het zelfs liever niet
Naturalistic fallacy; ik zou mij kunnen laten verleiden om die
werkelijkheid te rationaliseren in mijn kennisvermogen
o Veel wetenschappen hebben ook traditie op dat vlak
Bv menswetenschappen; met systematisering boekenwijsheid
bezig zijn
o De verlichting/ geboorte moderniteit; de wende naar de realiteit van de wens
2
, Om zich te realiseren; we hebben zintuigen waarmee we
onafhankelijk zelf de werkelijkheid kunnen gaan onderzoeken
Boekenwijsheid kritisch bekijken
Aanpak
De meest beproefde aanpak
o Antwoord te geven op vraag 1 via conceptuele analyse = systematische manier om
betekenis van een term te expliciteren
Idee is om te gaan na te denken welke voorwaarde vervuld moeten zijn
zodat men van rechtmatige, discursieve, propositionele kennis te kunnen
spreken
Idealiter resulteert een conceptuele analyse in een informatieve theorie over
de gegeven term analysandum
Het resultaat noemt men ook wel de analysans
Vb.: vraag: wat betekent het om van iemand te houden?
o Analysandum: ‘van iemand houden’
o Analysans: Antwoord: ‘van iemand houden betekent grote
waarde hechten aan de relatie met die persoon’
o Het is de bedoeling om met de conceptuele analyse de waarheidswaarden te
bepalen van een analysandum dat we schematische vorm ‘A heeft eigenschap B’
kunnen geven
Bv.: Proberen om de waarheidvoorwaarden te bepalen van
’s is een verzameling’ (’s heeft de eigenschap een verzameling te
zijn’)
Of ’s weet dat p’ (’s heeft de eigenschap p te weten’)
…
o In een conceptuele analyse willen we voorwaarden bepalen die afzonderlijk
noodzakelijk en gezamenlijk voldoende zijn voor de waarheid van het analysandum
Resultaat: A heeft eigenschap B als en alleen als Ci,… Cn
o Belangrijk: het niet-triviale van deze oefening (inherent aan analytische filosofie)
Denk goed na als je bepaalde woorden gebruikt wat je met die woorden
gebruikt
We zijn niet altijd in staat een analyse van het met een woord geassocieerde
concept te geven
wees zo zorgvuldig mogelijk met terminologie, uw conceptueel
woordgebruik; define your terms
Belang is nog groter in wetenschappelijke context
Gek dat verschillende wetenschappers iets anders bedoelen met
dezelfde term
Overeenstemming invulling term nodig
Blijft wel onmogelijk om een sluitende definitie te geven van allerlei
termen die je gebruikt en die dan consequent te blijven toepassen
o 2 types conceptuele analyse
1. Reductieve analyse
Begrippen (pogen te) herleiden tot ervan onafhankelijke,
eenvoudiger (dus beter te begrijpen) termen
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller antje3. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.05. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
64438 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now