• 1000 jaar grensgeschillen en 2 wereldoorlogen
• Na 1945: we moeten het anders doen!
• Twee projecten:
1. Verenigde staten van Europa (19 sept 1946) door Winston Churchill
➔ Mond 2 jaar later uit tot een heel fameus congres in NL = Europa Congres
van Den Haag (7-11 mei 1948)
➔ Hieruit komt de Raad van Europa voort (1949)
2. De Schumanverklaring (9 mei 1950)
➔ Initiatief: Jean Monnet
➔ Schuman in Parijs: roept namens de Franse regering de Europese landen
om zich te voegen bij een organisatie op het gebied van code en staal
➔ Frankrijk, Duitsland, Nederland, België, Luxemburg en Italië richten het Verdrag
van Parijs van de Gemeenschap voor Kolen en Staal op
Verdrag en instellingen:
• Gemeenschap betekent breuk met bestaande recht vanwege:
o Het verdrag:
▪ Recht als middel voor politiek doel
▪ Er werd veel hoop gesteld in het verdrag, het werd gezien als een baken
van zekerheid na de jaren van wereldoorlogen
o Instellingen:
▪ De instellingen stonden deels los van nationale regeringen
▪ Deels los van nationale regeringen:
⟶ Commissie
⟶ Raad van ministers
⟶ Parlement
⟶ Hof van justitie
• Een serie van verdragen:
o Verdrag van Parijs (1951) -> Europese Kolen- en Staalgemeenschap
o Verdrag van Parijs (1952) -> Europese Defensiegemeenschap -> gestrand in
Franse Assemblée nationale (1954)
o Verdrag van Rome (25/4/1957) -> Europese Economische Gemeenschap,
Euratom (atoomenergie)
1
,Europa als markt:
• Economische integratie, vanaf 1957:
o Niet over hoge politiek (veiligheid: NAVO) maar over lage politiek (economie)
o Europa = Marché Commun, Common Market
• Twee aanjagers Europa:
o Jan Willem Beyen = onbezonnen held
o Paul-Henri Spaak = meester van de Belgische compromissen
• Ontwikkeling van de Europese markt (1958-1992)
o de vroege fase: gemeenschappelijke markt & sectoraal beleid
▪ douane-unie
▪ vier vrijheden
▪ handelspolitiek
▪ mededingingsbeleid
▪ landbouw- & visserijbeleid
o de tweede fase: interne markt & sectoraal beleid
▪ Europese akte (1986) -> afgesproken om in 1992 en Europa zonder
grenzen te maken, open markt
▪ Cohesiefondsen
• Dynamiek (1958-1992):
o Deels door de politieke wil
o Spill-over = Van het een komt het ander
o Arrest Cassis de Dijon (1978)
• Sfeer: technische consensus
o Mix van hoge roeping & bureaucratie
o Dempen van nationalisme en politieke passies, de belofte van einde
aan machtspolitiek
o Tegelijk uiterst technische regulering in onzichtbaarheid en anonimiteit
o Europa = regelfabriek
• Consensus & tegenspraak:
o Charles de Gaulle (1958-1969):
▪ President van Frankrijk
▪ Geloofde niet in Brussel
▪ Geloofde in “het Europa van de staten”
▪ Blokkeert supranationale doorgroei (lege stoel) = hij dreigt zijn
ambassadeur naar huis te halen
o Margaret Thatcher (1979-1990)
▪ “I want my money back”
▪ Voorstander interne markt (1985)
▪ Toespraak: bruggen reden (sept. 1988)
▪ Wordt Euro sceptisch manifest
2
,De Unie (1989-1993-heden)
9 november 1989: de val van de Berlijnse muur
• Zorgde voor blijdschap en zorgen
• Belangrijk historisch moment -> alles raakt in beweging, politieke vragen:
o Wat gaan we met Duitse eenheid doen?
o Wat met Oost-Europa na de val van de Sovjet-Unie
o Gaan de Amerikanen vertrekken?
o Welke plaats voor de
gemeenschap? De stichting:
• Na de val van de muur -> kantelfase, transitieperiode 1989-1993
• Twee grote antwoorden:
o Oprichting Europese Unie, incl. één munt, in het verdrag van Maastricht op 1
nov 1993
o Uitbreiding Unie met Centraal- en Oost-Europa
• Helmunt Kohl -> bondskanselier Duitsland
o Lanceert 28 nov 1998 het Tien punten-plan waarvan de finale uitkomst de
Duitse hereniging zal zijn
o Sluit deal met François Mitterrand -> euro munt tot stand
• Top van Maastricht:
o Oprichting EU
o Vernieuwing Europese Gemeenschap
o Enkele hoofdpunten:
▪ Economische en Monetaire unie
▪ Gemeenschappelijk Buitenlands en Veiligheidsbeleid
▪ Justitie en Binnenlandse zaken
▪ Nieuwe beleidsterreinen: cultuur, gezondheidszorg en toerisme
▪ Burgerschap van de Unie
• Verdrag van Maastricht:
o De datering:
▪ 9-10 dec 1991: politiek akkoord door staatshoofden of regeringsleiders
▪ 7 feb 1992: ondertekend, minister BuZa en financiën
▪ 1 nov 1993: inwerkingtreding
o Zowel een wijzigingsverdrag (van het gemeenschap) als oprichtingsverdrag (van
de Unie)
o Resultaat: Gemeenschap en Unie bestaan juridisch naast elkaar tot 1 dec 2009
3
, De verdragen:
• Na Maastricht, verfijning instellingen en beleid:
o Wijzigingsverdrag van Amsterdam (1997)
o Wijzigingsverdrag van Nice (2001)
o Verdrag tot instelling v/e Europese Grondwet (2004)
▪ Niet doorgegaan
o Wijzigingsverdrag van Lissabon (2007)
▪ Parlement medewetgever gelijk met raad van ministers
▪ Europese Raad krijgt vaste Voorzitter en wordt instelling
▪ Gemeenschapsverdrag wordt Werkingsverdrag Unie (VWEU)
De instellingen:
• Commissie
• Raad
• Parlement
• Hof van Justitie
• Krijgen een nadrukkelijkere wol in de Unie
o Parlement = vertegenwoordiging burgers
o Europese raad = hoogste politieke gezag
• Plus, van wege de euro: Europese Centrale
Bank De uitbreidingen:
• De zes stichters: Fr, Dui, It, Be, NL, Luxemburg
• Toetreders tot de gemeenschap:
o 1973: VN, Denemarken, Ierland
o 1981: Griekeland
o 1986: Portugal, Spanje
• Toetreders tot de Unie:
o 1995: Oostenrijk, Finland, Zweden
o 2004: Polen, Hongarije, Tsjechië, Slowakije, Slovenië, Estland, Letland, Litouwen,
Cyprus, Malta
o 2007: Roemenië, Bulgarije
o 2013: Kroatië
o 2020: VS vertrekt
• 27 leden
• Kandidaten: Turkije, Noord-Macedonië, Montenegro, Albanië en Servië
• Wachtkamer: Bosnië-Herzegovina, Kosovo
State of the Art na 12 crisisjaren
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller guusjebeijer. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.37. You're not tied to anything after your purchase.