Inhoud
Inleiding................................................................................................................................2
Strafuitsluitingsgronden.................................................................................................3
Legaliteit en wederrechtelijkheid......................................................................................5
Wederrechtelijkheid........................................................................................................6
Causaliteit.............................................................................................................................6
Leer van redelijke toerekening.......................................................................................7
Alternatieve causaliteit....................................................................................................8
Opzet algemeen...................................................................................................................8
Vormen van Dolus...............................................................................................................9
Vol opzet............................................................................................................................9
Noodzakelijkheidsbewustzijn.........................................................................................9
Voorwaardelijke opzet.....................................................................................................9
Voorbedachte raad...........................................................................................................9
Culpa...............................................................................................................................10
Strafuitsluitingsgronden..............................................................................................12
Algemeen toepasselijk wettelijke strafuitsluitingsgronden......................................12
Bijzondere strafuitsluitingsgronden............................................................................13
Buitenwettelijke strafuitsluitingsgronden..................................................................13
Strafbare poging en voorbereiding..................................................................................14
Strafbare poging........................................................................................................14
Strafbare voorbereiding............................................................................................15
Daderschap en deelneming..............................................................................................16
Medeplegen................................................................................................................16
Medeplichtigheid................................................................................................17
Rechtspersonen.............................................................................................................18
Vereisten strafbaarheid van de rechtspersoon...........................................................18
Feitelijk leidinggever vervolgen...................................................................................18
Publiekrechtelijke rechtspersonen...............................................................................19
Ne bis in idem en samenloop...........................................................................................19
Ne bis in idem-beginsel................................................................................................20
Samenloopregeling....................................................................................................21
,Inleiding
Materieel strafrecht bestaat uit:
a. Strafbaarstellingen
a. Delictsomschrijving + sanctienorm
b. Opgedeeld in misdrijven en overtredingen
c. Nadere onderscheidingen mogelijk
b. Algemene leerstukken van strafrechtelijke aansprakelijkheid
c. Sanctierecht
Formeel strafrecht geeft het materieel strafrecht een verwerkelijking
- Opportuniteitsbeginsel: OM mag beslissen of het opportuun is om
daadwerkelijk te gaan vervolgen (formeelrechtelijk beginsel)
Type delictsomschrijvingen:
- Formeel omschreven (handeling is strafbaar)
- Materieel omschreven (resultaat is strafbaar)
- Ommissiedelict (nalaten wat je diende te doen)
o Eigenlijke/zuivere (zodanig in de wet omschreven)
o Oneigenlijke/onzuivere (door nalaten kom je tot een delict, wat
niet als zodanig omschreven staat)
- Commissiedelict (een handeling gedaan, waardoor het delict werd
gepleegd)
Strafuitsluitingsgronden
Rechtvaardigingsgronden (wederrechtelijkheid wegnemen):
- Overmacht in de zin van een noodtoestand (art. 40 Sr)
- Noodweer (art. 41 lid 1 Sr)
o Niet strafbaar is hij die een feit begaat, geboden door de
noodzakelijke verdediging van eigen of eens anders lijf,
eerbaarheid of goed tegen ogenblikkelijke, wederrechtelijke
aanranding
- Uitvoering wettelijk voorschrift (art. 42 Sr)
- Uitvoering van een bevoegd gegeven ambtelijk bevel (art. 43 lid 1 Sr)
- Ontbreken materiële wederrechtelijkheid (HR Veearts)
, - Ontoerekeningsvatbaarheid (art. 39 Sr)
- Overmacht (art. 40 Sr)
o Strijd van twee plichten (het oplossen van de noodtoestand of de
wettelijke plicht naleven)
o Prangende en acute omstandigheden waaraan de verdachte
geen weerstond kon bieden en waaraan in redelijkheid ook geen
weerstand geboden behoefte te worden (garantenstellung)
- Noodweerexces (art. 41 lid 2 Sr)
o Niet strafbaar is de overschrijding van de grenzen van
noodzakelijke verdediging, indien zij het onmiddellijk gevolg is
geweest van een hevige gemoedsbeweging, door de aanranding
veroorzaakt
- Uitvoering wettelijk voorschrift (art. 42 Sr)
- Onbevoegd gegeven wettelijk bevel (art. 43 lid 2 Sr)
- AVAS (Melk en water-arrest)
HR Overzichtsarrest noodweer(exces) 2016:
- Ogenblikkelijke en wederrechtelijke aanranding van eigen of ander
lijf/eerbaarheid/goed
o Onmiddellijk dreigend gevaar, moet in redelijkheid beschouwd
zodanig bedreigend zijn | aanranding beëindigd > noodweer
vervalt
- Gedraging is geboden door de noodzakelijke verdediging
o Subsidiariteits- en proportionaliteitseis: was de verdediging
noodzakelijk en was de gekozen wijze geboden (wordt van deze
persoon beter verwacht?)
- Noodzaak van verdediging en het onttrekkingsvereiste
o Was dit echt noodzakelijk? Je kon je eraan onttrekken en je had
je eraan moeten onttrekken (reële en redelijke mogelijkheid
bestond | onttrekken aan de aanranding moet een reëel
alternatief zijn. Ander wordt aangerand? Onttrekken hoeft niet)
- De verdediging moet zijn geboden
o In redelijke verhouding staat tot de ernst van de aanranding, tot
terughoudendheid nopend
- Noodweerexces: Proportionaliteitseis verontschuldigbaar
overschreden
o Ogenblikkelijke en wederrechtelijke aanranding van eigen of
ander lijf/eerbaarheid/goed
o Overschrijding grenzen noodzakelijke verdediging
▪ Te zwaar middel gebruiken (intensief exces)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller guusjebeijer. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.42. You're not tied to anything after your purchase.