Inhoudsopgave
College 1 Fundamenten van de psychologie......................................................................................................................................2
College 2 – genetica en de evolutionaire grondslagen van gedrag....................................................................................................4
College 3 – neurale controle van gedrag.............................................................................................................................................5
College 4 – mechanismen van motivatie en emotie...........................................................................................................................8
College 5 – de zintuigen en psychofysica..........................................................................................................................................10
College 6 visie.....................................................................................................................................................................................13
College 7 leermechanismen...............................................................................................................................................................15
College 8 herinnering, aandacht en bewustzijn................................................................................................................................18
College 9 redeneren en intelligentie.................................................................................................................................................21
College 10 ontwikkeling van lichaam, cognitie en taal.....................................................................................................................23
College 11 sociale ontwikkeling.........................................................................................................................................................26
College 12 sociale psychologie: perceptie en attitudes....................................................................................................................29
College 13 sociale psychologie..........................................................................................................................................................31
College 14 personaliteit.....................................................................................................................................................................33
College 15 psychopathologie.............................................................................................................................................................34
,College 1 Fundamenten van de psychologie
Cognitie: bewustzijn, subjectieve gevoel van er zijn, geheugen, taalproductie etc
Cursus info:
- Hele boek lezen behalve statistical appendix 8e editie
- Werkgroepen: meer dan 2 x afwezig mag je de cursus niet afronden
- Toetsvragen xij gebaseedrd op focusvragen
Psychologie als wetenschap
Hoofstuk 2 – methoden van de psychologie
Wetenschap: beantoorden van vragen door systematisch verzamelen en analyseren van observeerbare data
Psychlogie = empirische wetenschap
Pseudowetenschap: fenomenen/ disciplines die pretenderen wetenschappelijk te zijn (astrologie, grafologie,
acupunctuur, homeopathie)
- Vereisten wetenschap:
o Duidelijke operationalisatie van begrippen: is aquapunctuur gebaseerd op levensenergie/ qi?
o Falsificeerbaarheid: hoe kan een theorie worden verworpen
o Actiemechanismen: kunnen we verklaren waarom iets werkt dat zo werkt astrologie > hoe zouden
sterren en planeren onze persoonlijkheid kunnen beïnvloeden
Vandaag:
1. een correlatie (samenhang) betekend niet noodzakelijk een causaal verband (oorzakelijk verband)
2. niet elke theorie is te testen (ethische aanvaardbaarheid)
- Nu niet meer ethisch verantwoord:
- Milgram’s gehoorzaamheidsexperiment: gehoorzaamheid vs persoonlijk geweten, wanneer stoppen
mensen met het opvolgen van autoriteit, zijn ze bereic een dodelijke schok toe te dienen
- Vroeger mocht het niet, nu weer wel
- Onderzoek naar genetische aanleg voor crimineel gedrag
- Vroeger onmogelijk, nu niet meer: moeten we dit wel willen?
- Onderzoekers gebruiken persoonlijkheidsvragen voor specifieke advertenties
3. niet iedere test is een goede test (blijf kritisch op je uitkomsten)
- Oberserver-expectancy effect: ongewenste beinvloeding van het resultaat van
o Facilitated communicatie: dit is onzin, het paard reageert op zn baasje, kan niet zelf lezen of tellen
- Subject-expectancy effecten: de onderzochte zelf beinvloed de resultaten
o Placebo-effect
o Hoe “sterker” de placebo is hoe beter het lijkt te werken (operatie faken ipv nep-asparine)
o Het werkzame mechanisme achter placebo is nog onduidelijk
▪ Lijken verantwoordelijk te zijn voor antidepressiva, acupunctuur en homeopathie
,3 fundamentele ideeën voor psychologie
1. Lichamelijke oorzaak van gedrag (je hersenen besturen je gedrag, is nu vanzelfsprekend, was niet altijd zo)
- Vroeger: filosofie en religie waren sterk verbonden > kerk zei 2 entiteiten: lichamelijk (materieel), ziel
(immaterieel)
> dualisme
- Deskartes: als dieren doen wat wij doen zonder ziel, waarom hebben wij dan een ziel nodig > voor specifiek
menselijke dingen (praten, nadenken, redeneren)
Waar zit de ziel dan: epifyse (pijnappelklier)
- Kerk ging akkoord want: er is nogsteeds een ziel en ruimte voor onze kennis en vragen over zenuwstelsel
en zintuigen
Maar > hoe kan iets immaterieels met een materieel ding interacteren
Nu: er is niets immaterieels, alles kun je vasthouden
2. rol van ervaringen
- Theorie dat mensen emt een schone lei beginnen
- Nativisme: dingen zijn aangeboren
o a priori (aangeboren kennis) vs a posteriori (aangeleerde/ ervaren kennis)\
3. rol van natuurlijke selecite
- Hoe komen mechanismen op zn plek en waarom zijn die er? > Nativisme over generaties
8 perspectieve op menselijk
gedrag 1 evolutionaire
psychologie:
- Welk gedrag verhoogd de kans op voortplanting (food prefference> functioneel om niet alles in je mond te
willen stoppen)
2 gedragsgenetica:
- Wat is de bijdrage van genotype op gedrag?-->
schitzofrenie 3 biopsychologie/ neurowetenschap
- Hoe zorgen de neureonen voor gedrag/ gedrag verklaren door middel van activiteit van
zenuwstelsel 4 ontwikkelingspsychologie
- Hoe verandterd gedrag en cognitie in de loop van de
jaren? 5 leerpsychologie
- Classieke en operante conditionering > aanleren van angst
6 cognitieve psychologie
- Hoe vormt gedrag zich aan de hand van overtuigingen, gelovingen, herinneringen, bewust en onbewust
- Geheugen en herinneringen zijn maakbaar en
aanpasbaar 7 sociaal psycholige:
- Hoe verklaren we gedrag vanuit de sociale contect: sociale
druk 8 culturele psychologie:
- Kunnen we gedrag verklaren aan de hand van cultuur > schrijf je gedrag toe aan persoonlijkheid (intern) of
omstandigheden (extern)
- Het verschil in gedrag tussen culturen is weinig terug te vinden bij kideren, is dus aangeleerd wss
Opdracht 2
Observer expectancy effect: gevolgen van uitkomst van onderzoek door verwachtingen van de observer/ facilitator
, College 2 – genetica en de evolutionaire grondslagen van gedrag
Darwin
- Functionalisme: alles wat wij doen moet een functie hebben inhet kader van de mazimalisatie
van voortplanting, anders zou het weggevolueerd zijn
• Er zijn wat eigenschappen blijven hangen (zie lager)
- Aanpassingen in soorten zjn random en zonder einddoel
- Er is geen “nut” aan evolutie
- De mens is niet “de top”
- Evolutie is geen wedloop, er is niet een soort oorlog tussen corona en mensen maar beiden willen
zelf overleven en door toevallige mutaties (aka toeval) komt er een aanpassing die dat makkelijker
maakt
> Evolutie stopt wanneer de omgeving niet meer verandert > dit zal niet zo snel gebeuren lol
Genen
- Ong 80% van DNA is non coding
- Mensen hebben ongeveer 20-25 k verschillende soorten genen op 42 chromosomen
- Genen beïnvloeden weefsels beïnvloeden organen/ lichaam > beïnvloed dat je beter geschikt bent voor iets
óf actie (sporten) beïnvloed orgaan (spieren) > beschadigde spieren maken zetten genen aan > er wordt
meer spierweefsel aangemaakt
Genen en omgeving: eenwisselwerking
- Genetische predispositie > hoe een bepaalde eigenschap volgende genen tot uiting moet komen
• Door omgevingsfactoren kan het uiteindelijke fenotype sterk afwijken van het DNA
- Klonen hoeven niet exact hetzelfde fenotype te hebben
- Epigenetica: een eigenschap is “aangezet/uitgezet” door omgevingsfactoren en die “nieuwe”
eigenschap wordt doorgegeven aan de volgende generatie > het DNA verandert niet maar de expressie
van een al aanwezig en overerfelijk gen is wel verandert en doorgegeven over generaties
- Gedrag heeft een genetische component
- Genen zijn overerfelijk
- Gedrag is dus ook overerfelijk?
- Staat gedrag onder evolutie?
Valkuilen:
- Naturalistic fallacy: als iets natuurlijk is, is het “juist” en omgekeerd
• Mannelijke dieren domineren vrouwen dus dat moet bij ons ook maar zo
• Verklaring zoeken terwijl
- Deterministic fallacy: het is nu eenmaal genetisch bepaald dus we kunnen er niets aan doen
> Vechten om een gebied zit in de genen dus er zullen altijd oorlogen zijn
• Blijkt simpelweg niet waar
• Mensen kunnen we de omgevingscomponenten veranderen en daarmee dus gedrag sturen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller julietterozendaal. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.35. You're not tied to anything after your purchase.