Samenvatting Taal en betekenis (009874) – Postmodernisme
7 views 0 purchase
Course
Taal en betekenis (009874)
Institution
Vrije Universiteit Brussel (VUB)
Dit is een samenvatting van het gedeelte postmodernisme, het zevende hoofdstuk dat behandeld wordt tijdens de lessen van Taal en betekenis.
Moest je nog vragen hebben, kan je me gerust een berichtje sturen! :)
Samenvatting Taal & betekenis
7. Postmodernisme
Reactie/ kritiek op moderne denken/ moderne filosofie
Maakt deel uit van de 20ste -eeuwse wending naar de taal: linguistic turn
o De Ideeën van Derrida – Lyotard & Foucault hangen samen met linguistic turn
Derrida: ‘alles is tekst’
Lyotard: lanceert term postmodernisme
Foucault: focus op orde, logica van taalgebruik: ons spreken is aan
procedures onderworpen waardoor we worden uitgesloten en onderdrukt
en tegelijkertijd waardoor we ook zelf kunnen uitsluiten en macht
uitoefenen
Focus ligt ook op de overtuiging dat we niet moeten streven naar een universele betekenis of
dat we objectieve kennis zouden kunnen uitwisselen
Verlichtingsidee gaat hand in hand met het vastleggen van de objectieve waarheid, dat de
maatschappij maakbaar zou zijn, dat we zouden kunnen bepalen wat de goede richting zou
zijn voor de maatschappij
o Politieke interpretatie: het gevaar appreciëren; wie of wat heeft de autoriteit
o Verlichtingsidee is dan dat het evident wordt dat alle mensen dat zouden accepteren
ideologie & naïviteit
1. Jacques Derrida (1930-2004): “Alles is tekst”
De stem en het fenomeen 1967
Thema = differentie
o Zie hoofdstuk informatieleer: je zou om kennis te kunnen opbouwen
waarheidsgetrouwe & betekenisvolle data nodig hebben als startpunt
o Data als tekens (semiotiek) die een onderscheid maken en op die
manier een betekenisverschil kunnen suggereren
o We moeten de tekst deconstrueren
We moeten ons niet door teksten laten bedriegen
Teksten hebben ene bepaald doel daarom kritische omgang belangrijk
Verborgen doelstellingen & inconsistenties blootleggen
o Door differentie vernieuwing we kunnen nieuwe differenties aanleggen
genereren van verandering dynamiek
Zie Wittgenstein: zegt dat door louter het gebruik van taal de vermeende
betekenis altijd verschuift
Tekst is primair voor hem
o We worden middenin dat corpus van bestaande teksten geworpen
o Daaruit moeten we het gebrek aan betekenis uit distilleren
o Het gaat vooral om een kritische analyse van de aanspraken die diverse teksten doen
op de betekenis die gaan we dan deconstrueren
o Kritiek van aanwezigheidsideaal
Strategie: deconstructiemethode
o Zeer belangrijk in de cultuurwetenschappen
o Nauwkeurige leesmethode om vooronderstellingen van een tekst te ontdekken
o Proberen de logica van een tekst & de hiërarchieën die erin vervat zijn blootleggen
1
, Op die manier de betekenisaanspraken van de tekst te proberen
delegitimeren omdat deze mogelijk loos zijn in de zin dat ze objectief of
universeel zouden zijn
o Leesstrategie erop gericht te tonen dat elke filosofische theorie, ongeacht haar
coherentie oppervlakkig gezien, reeds de elementen voor haar eigen ondermijning in
zich draagt
Volgens Derrida draagt elke tekst de eigen weerlegging in zich verborgen
contradicties die worden blootgelegd via deconstructie
De term ‘deconstructie’
o Haalt Derrida van Heidegger: de term zelf is een samenstelling van ‘Destruktion’
(afbreken) & ‘Abbau’ (terug opbouwen)
o Deconstructiemethode is een kritische methode maar tracht iets positief naar voor te
brengen
Grootse invloeden op Derrida
o Husserl
Grondlegger fenomenologie
o De Saussure
Volgens hem is datgene wat wij denken aan betekenis te kunnen vatten enkel afgeleid aan wat in de
taal is constitueert, in het schrift, in de tekst
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller antje3. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.01. You're not tied to anything after your purchase.
