Dit is een samenvatting van het vak Verbintenissenrecht gedoceerd door Sophie Stijns aan de KU Leuven, academiejaar . De samenvatting betreft “Verbintenissenrecht Boek 1”, “Verbintenissenrecht Boek 1bis” en “Verbintenissenrecht Boek 2” aangevuld met aantekening van tijdens de hoorcolleg...
Titel 1: verbintenissen uit overeenkomsten
Inleiding: Zie powerpoint 1 dia 1-30
1 De vermogensrechtelijke verbintenis: Inleiding
1.1 De definitie: de “vermogensrechtelijke verbintenis”
- De vermogensrechtelijke verbintenis is…
Een rechtsband = door het recht gesteund
Tussen 2 of meer personen
Ontstaan krachtens de wet meer kracht door de wet
Ingevolge een menselijk handelen (bedoeld/onbedoeld) (onrechtmatige daad)
- Gevolgen:
SE kan aanspraak doen op de SA (vorderingsrechten; schuldvordering)
In geld waardeerbaar
in rechte afdwingbaar
- Voorbeelden:
Huurder (SE): verbintenis uit contract
Dader onrechtmatige daad = verbintenis tot vergoeding vd schade
Aanbieder = verbintenis om het aanbod te houden en te kopen
Buurman sluit openstaand raam tijdens storm = compensatieplicht
vergoedingsplicht; restitutieplicht zaakwaarneming
1.1.1 Meerdere verbintenissen tussen 2 personen
- Soms elke partij SE en SA
Wederkerig contract (koop partijen zijn verbonden aan elkaar)
Verkoper is SE vr betalingsverbintenis Verkoper is SA vr leveringsverbintenis
Koper is SE vr leveringsverbintenis Koper is SA vr betalingsverbintenis
!!! wederkerige verbintenissen = wederzijds + samenhangend
Verbintenis bij elke partij + verbintenis aangegaan door de verbintenis vd andere
(Huur, aanneming, dading, koop): verhuurder = pand ter beschikking stellen
huurder = betalen
1.2 De kenmerken
1. Rechtsband tussen personen
2. Bronnen
3. Voorwerp
4. afdwingbaarheid
1
,1.2.1 De rechtsband tussen personen
- Vorderingsrecht (= verbintenis) <> zakelijk recht
Gemeenschappelijk:
Behoren tot patrimoniale of vermogensrechten
Geven hun titularis rechtstreeks zeggenschap over een goed
Intern verschil:
Verbintenis = verhouding tussen personen
SE aanspraak op gedrag/prestatie van SA (SA moet presteren)
Zakelijk recht = verhouding tussen personen en een goed
titularis zeggenschap over een zaak/goed (zelf beslissen over goed)
Extern verschil = derdenwerking/tegenstelbaarheid aan derden (hoe bekeken
dr 3de?)
Zakelijk recht = erga omnes (tegenstelbaar aan allen)
moet door iedereen gevolgd/gerespecteerd worden
Verbintenis = aanspraken tussen SE en SA + aanspraken als rechtsfeit
Aanspraken = relatief (SE kan afdwingen; SA iets verschuldigd)
Bestaan als RF is tegenwerpelijk aan 3den + inroepbaar dr 3den
(contracten)
! A en B contract van dading 3de moeten dading respecteren; kunnen zich erop beroepen
(bij herhaling vd zaak verwijzen nr de vooraf gesloten dading)
1.2.2 De bronnen
- Wet = obligatoire kracht = verbintenis-scheppende kracht
- Verbintenissen = rechtshandelingen + wet
Rechtshandelingen = menselijk gedrag dat rechtsgevolgen beoogt
Tweezijdige RH (huur)
Meerzijdige RH (verzekeringsfonds; samenwerking, verdragen)
!Als contract rechtsgeldig gesloten is, werkt het zoals de wet nakomen
Eenzijdige RH (belofte)
(ingebrekestelling; opzegging; aftreding geen verbintenis)
= opzeggen van recht; eenzijdige wilsuiting
De wet = Rgevolgen voor menselijk gedrag dat rechtsgevolgen niet beoogt
Onrechtmatig handelen/nalaten (art 1382 oud BW)
(aansprakelijkheid vr ouders, werkgevers, leraren, bewaarders v dieren)
Quasi-contracten (onverschuldigde betaling, zaakwaarneming, vzo)
(Onverschuldigde betaling = moet terugbetaald worden)
(Verrijking zonder oorzaak = indien geen verrijking; zelf betalen)
- Kan men rechtmatig vertrouwen wekken? enkel bij schijnmandaat (3 partijen, +)
Bij 2-partijen geval van rechtsmisbruik
(Bedrijf had verkeerde vw gestuurd naar een klant, bedrijf wekt vertrouwen dat ze de
juiste vw hebben doorgestuurd, vr klant werken de vw die doorgestuurd zijn)
2
,1.2.3 Het voorwerp (waarop SE aanspraak kan maken/ waartoe verbindt SA zich)
- Klassieke opdeling
Om iets te doen (facere)(gebouw renoveren; patiënt opereren; schadeherstel)
Om iets niet te doen (non facere)(niet lekken van info; niet concurreren)
Vervreemdingsverbod = huis niet verkopen binnen 15 jaar
Om iets geven (dare)(leveren van een zaak; geldsom)
!!!koop: verschil in specifieke zaak – generieke/soortzaak:
Eigendomsoverdracht
Risico-overgang
eigendom van species (via koop) gaat over bij consensus
eigendom van genus (mazoet) gaat over bij afzondering
- Moderne opdeling
Wie moet wat bewijzen? (zie dia 46, PPT1))
Resultaatsverbintenis: SA moet bepaald resultaat bereiken, tenzij overmacht
SE moet beloofd resultaat vermelden + zeggen dat het niet bereikt is
SA kan (indien mogelijk) aantonen dat er overmacht was
Contract voor het herstellen van dak, niet mogelijk bij een storm
Inspannings/middelenverbintenis = SA moet nodige inspanningen leveren
SE moet tekortkoming bewijzen; moet fout van SA bewijzen
Onvoldoende inspanning vgl met normaal vooruitziend persoon
Naar pretpark gaan (ticket kopen) = contract
Garantieverbintenis = SA is verbonden aan zijn fout, ook bij overmacht
Contract voor het schilderen van het huis, “ik garandeer/ik verzeker…”
Vrijwaringsverbintenis = 1 vd contractanten vindt een 3de die aansprakelijk
gesteld wordt, die in zijn plaats de gevolgen vd aansprakelijkheid wilt dragen
1.2.4 Afdwingbaarheid
- Equivalent = vervangende schadeloosstelling (geld/andere vorm)
- Gedwongen uitvoering/dwanguitvoering
= Als SA zijn verbintenis niet vrijwillig naleeft, kan SE hem in rechte dwingen:
3 stappen:
1. Ingebrekestelling van SA
2. Vonnis bekomen met rechterlijk bevel om verbintenis na te komen
= gedwongen uitvoering
3. Vonnis doen uitvoeren met dwangmiddelen = dwanguitvoering
1 principe; 2 beperkingen
Uitvoering in natura = voorrang + vaak mogelijk:
geven van een zaak = zaak opeisen/beslag laten leggen
iets doen/niet doen = afdwingen zonder fysieke dwang
(dwangsom; gerechtelijke vervanging; subsidiair = herstel schade)
Tenzij fysieke dwang (Enige fysieke dwang = uithuiszetting)
Tenzij onmogelijk/rechtsmisbruik
3
, 2 Begrip en soorten
2.1 Begripsbepaling
- Overeenkomst = contract
Meerzijdige rh
Rust op consensus/wilsovereenstemming
1/meer partijen gaan verbintenis aan; beogend op rechtsgevolgen
!!!Minstens 2 wilsuitingen, 1 verbintenis
- Meerpartijen vs samenhangende overeenkomst
Meerpartijen = 1 overeenkomst met meerdere partijen
Samenhangende = afzonderlijke contracten, afzonderlijk gesloten
= vormen een groep/geheel door hetzelfde voorwerp
= vaak economisch verbonden
- “beogend op rechtsgevolgen”:
Partijen kiezen zelf de mate van afdwingbaarheid
!!! bij sluiten van contract = belang aan harde afdwingbaarheid vr geldigheid
Bindende kracht = je moet presteren + je kan er niet onderuit tenzij
overmacht
(gentlemen’s agreement = zakenleven; gedrag afstemmen; rechtens vrijblijvend)
als 1 partij het akkoord niet nakomt, kan de andere partij niet naar de rb
Uitzondering: partij wordt verweten van buitencontractuele fout (wantrouwen)
Rechtensvrijblijvende afspraken = mondaine afspraken
= niet afdwingbaar/geen schadevergoeding (babylijst in de winkel)
Politieke akkoorden = niet afdwingbaar
(OH moet kunnen veranderen; dingen herzien, beleid aanpassen aan de tijd)
Natuurlijke verbintenis = niet afdwingbaar
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Romyx26. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $19.95. You're not tied to anything after your purchase.
