Arbeidsrecht
Inhoud
1. Algemeen arbeidsrechtelijke beschouwingen ( les 1)......................................................................................................3
arbeid en recht.....................................................................................................................................................................3
algemeen......................................................................................................................................................................... 3
Beknopt historisch overzicht............................................................................................................................................3
2. Arbeidsrecht toepassingsgebieden..................................................................................................................................4
Ratione personae.................................................................................................................................................................. 4
Ratione materae................................................................................................................................................................... 4
Ratione loci........................................................................................................................................................................... 4
3. Rechtsbronnen.................................................................................................................................................................5
Hierarchie der normen.......................................................................................................................................................... 5
Internationale rechtsbronnen...............................................................................................................................................5
Nationale rechtsbronnen...................................................................................................................................................... 6
4. Sociaal handhavingsrecht.................................................................................................................................................7
Hierarchisch overzicht........................................................................................................................................................... 7
De arbeidsgerechten.............................................................................................................................................................8
Historiek........................................................................................................................................................................... 8
Bevoegdheid....................................................................................................................................................................8
Samenstelling zetel en OM...............................................................................................................................................8
Procesbevoegdheid..........................................................................................................................................................8
Wisselwerking met andere werkcolleges.........................................................................................................................8
Inspectiediensten.................................................................................................................................................................. 8
Sociaal strafrecht.................................................................................................................................................................. 8
5. Organisatie van de arbeidsmarkt ( les 2)..........................................................................................................................9
Algemeen.............................................................................................................................................................................. 9
Beperking van toegang tot de arbeidsmarkt.........................................................................................................................9
Arbeidsbemiddeling............................................................................................................................................................ 10
Recht ivm werkgelegenheid................................................................................................................................................10
Algemeen werkgelegenheidsbevorderende maatregelen..............................................................................................10
Specifieke werkgelegenheidsbevorderende maatregelen..............................................................................................10
6. Individueel arbeidsrecht................................................................................................................................................11
Arbeidsovereenkomst begrip..............................................................................................................................................11
Band van ondergeschiktheid...............................................................................................................................................11
Algemeen....................................................................................................................................................................... 11
Bewijs............................................................................................................................................................................. 11
Beoordeling.................................................................................................................................................................... 12
Bewijs leveren van de arbeidsovereenkomst ( hoe doe je dit ?)....................................................................................12
Sluiten van de arbeidsovereenkomst..................................................................................................................................13
Aanwerving = precontractuele fase...............................................................................................................................13
Algemene beginselen van het contractenrecht ( hoorcollege 3).........................................................................................15
Geldigheidvereisten....................................................................................................................................................... 15
, Vormvereisten............................................................................................................................................................... 16
Soorten arbeidsovereenkomsten...................................................................................................................................16
Inhoud van de arbeidsovereenkomst ( les 3 deel II).......................................................................................................19
Rechten en plichten....................................................................................................................................................... 21
Aansprakelijkheid werkenemer......................................................................................................................................23
Les 4 schorsingsgronden deel I................................................................................................................................................24
Begrip.................................................................................................................................................................................. 24
Bestaande schorsingsgronden............................................................................................................................................24
Overmacht..................................................................................................................................................................... 24
Vertraging en afwezigheid op het werk.........................................................................................................................25
Jaarlijkse vakantie.......................................................................................................................................................... 25
Klein verlet..................................................................................................................................................................... 28
Feestdagen..................................................................................................................................................................... 28
Ziekte en ongeval (gemeen recht)..................................................................................................................................29
Arbeidsongeval en beroepsziekte..................................................................................................................................31
Tijdskrediet ( CAO nr. 103: private sector, geen publieke sector herstelwet 1985) ook wel loopbaanonderbreking
genoemd ( geen correcte terminologie)........................................................................................................................34
Thematisch verlof (herstelwet 22/01/85) staat los van het andere, kan dus gecumuleerd worden..............................35
Politiek verlof ( 76)......................................................................................................................................................... 35
Verlof om dwingende redenen ( ART 30 bis AOW + CAO nr.45).....................................................................................35
Les 5 beëindigingsgronden van de arbeidsovereenkomst (– individueel arbeidsrecht)...........................................................37
Begrippenkader ontslag...................................................................................................................................................... 37
Civielrechtelijke beïndigingswijzen ( doorwerking vanuit het burgerlijk recht)...................................................................38
Ontbinding..................................................................................................................................................................... 38
Onderlinge toestemming...............................................................................................................................................38
Overmacht..................................................................................................................................................................... 39
Nietigheid....................................................................................................................................................................... 39
Arbeidsrechtelijke beïndigingswijze ( specifieke beïndigingsgronden voor arbeidsovereenkomstenwet)..........................39
Afloop van termijn of voltooiing van werk ( art 40 AOW)..............................................................................................39
Overlijden ( van de werknemer).....................................................................................................................................39
Opzegging...................................................................................................................................................................... 40
, 1. Algemeen arbeidsrechtelijke beschouwingen ( les
1) arbeid en recht
algemeen
- Arbeidsrecht bevindt zich op het domein van sociaal recht. Dit bestaat uit :
o Arbeidsrecht
o Sociale zekerheidsrecht
- Arbeidsrecht = regels mbt contractuele arbeid onder gezag van een werkgever
o Zelfstandige arbeid ( zonder gezag) = economisch recht
o Statuaire ondergeschiktheid ( geen overeenkomst): administratief recht (ambtenaren)
- Arbeidsrecht in zorgorganisaties
o Vb : publieke sector , VZW, NV
▪ Afhankelijk van de manier waarop het wordt georganiseerd
▪ Ruim 15% van de bevolking wordt tewerkgesteld in de zorgsector ( ruim begrip)
• Meestal vrouwen
• Vaak hooggeschoold
• Atypische arbeid
Beknopt historisch overzicht
19e eeuw
- Laissez faire : weinig inmenging van de overheid
- Repressief karakter: samenscholingsverbod , werkmansboekje ( boekje dat door werkgevers
werd bijgehouden en alles in werd genoteerd, indien je van werk veranderde ging dit mee)
1886
- Uitbuitingen leiden tot opstanden
- Leopold II ( 9 nov) beloofd maatschappelijke
veranderingen 20e eeuw
- 10/03/1900 : individuele arbeidsovereenkomst
- Na WO I erkenning vakbondsvrijheid
- Erkenning grondrechten ( ERVM = Europees Verdrag rechten van de mens)
o Belangrijk voor o.a. privicy en vrije meningsuiting
- Na WO II
o Institutionalisering collectief overleg
o Aanscherpen ontslagregels
o Gewaarborgd loon in geval van schorsing vd arbeidsovereenkomst
21e eeuw
- Kluwen aan arbeidsvormen en regelgeving
o Schreeuw naar modernisering ( vb: atypische arbeid)
- Codificatie : samenvoeging vaste methodes
o Belang van grondrechten ( internationaal bepaald )
o Belang van Europanisering ( eigen wetten nationaal aanpassen op wat EU bepaald)
, 2. Arbeidsrecht toepassingsgebieden
Ratione personae
- Particuliere sector : werknemer met contractuele arbeidsrelatie
- Publieke sector : ambtenaar met eenzijdige tewerkstelling
- Uitz : verruimd toepassingsgebied
o Voor eenieder tewerkgesteld ( vakantiejobs, stageairs,..)
o
- Publiekrechtelijke afdwingbaarheid en sanctionering van de materiële arbeidsrecht.
Ratione loci
Nationaal (Belgisch arbeidsrecht)
- Ongeacht nationaliteit ( wie in België werkt krijgt deze regels)
- Imperatief karakter en karakter openbare orde
( onaanvaardbare buitenlandse regels worden opzijgeschoven en eigen regels worden toegepast)
Grensoverschreidend karakter
- Tewerkstelling binnen EU
- Rome I-vordering : keuzevrijheid van partijen
o Niet omgezet in nationaal recht maar met een van toepassing
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller LaraStals. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.39. You're not tied to anything after your purchase.