Summary
Samenvatting Internationaal Publiekrecht Rechten
- Course
- Institution
Samenvatting Internationaal Publiekrecht Rechten
[Show more]
2 reviews
By: dcm • 1 year ago
By: SV12345 • 1 year ago
Seller
Follow
LaraStals
Reviews received
Content preview
Internationaal publiekrecht1. Inleiding
Kenmerken internationaal recht
Het recht dat de internationale betrekkingen beheerst. MAAR Internationaal recht wordt wel ook
meer en meer gebruikt om op nationaal niveau individuen te beschermen (vb mensenrechten). Dit is
een reactie op de WOII.
Internationaal privaatrecht Internationaal publiekrecht
Geschillen met burgerrechtelijke dimensie Geschillen tss staten. OH land A tegen OH land
waarbij een grensoverschrijdend kenmerk is. B.
Vb. Belgische burger met Duits bedrijf.
Oorsprong modern internationaal recht: aanvankelijk domein van natuurrecht (regels staan vast,
zijn voorbestemd. Worden niet gecreëerd door mens) => in 17 e, 18e omwenteling naar positief
recht: regels gemaakt door en voor staten. Nu focus op vaste methodologie, vast bronnen vh
recht.
- Onderscheid: lex lata (recht zoals het is) <-> lex ferenda (recht zoals het zou moeten zijn)
Vgl. journalist: hij kan feiten opsommen of hij kan zijn eigen mening stellen. Een goeie journalist kent
de grens/evenwicht tss beide.
Functies: recht vn co-existentie (doel om vreedzame samenbestaan vn staten te bekomen) + recht vn
co-operatie (staten slaan handen in elkaar om samen te werken, handel/transport etc)
Het is een horizontaal en onvolmaakt (regels worden gemaakt door de staten, maar dienen ook voor
de staten) systeem: instemming van staten is cruciaal.
- Soevereine gelijkheid
- Centrale wetgever? NEEN
o algemene vergadering is er geen. Want het orgaan kan geen regels opleggen
aangezien de staten soeverein blijven.
o VN-veiligheidsraad: heel beperkte bevoegdheid louter voor vrede en veiligheid +
slechts uitvoerend optreden
- Centrale rechter? NEEN
o Internationaal gerechtshof, wnt je kan een staat niet dwingen om een geschil te
laten behandelen voor dit hof. Er moet altijd instemming zijn door de staten.
- Centrale afdwinging? NEEN
o VN-veiligheidsraad, wnt beperkte bevoegdheid. Het heeft ook niet de bedoeling om
internationaal recht af te dwingen, is in de eerste plaatste een politiek orgaan.
o Hoe dan wel afdwingen?
Tegenmaatregelen: bepaalde staat komt haar verplichtingen niet na, dan kan
je tegenmaatregelen nemen. Is eig soort eigenrecht (recht in eigen handen
nemen). Dit kan goed en slecht zijn. Het kan ook worden misbruikt. Het is
enkel echt nuttig als je zelf een sterk land bent. Anders heb je niet veel
invloed
, Vonnis door straftribunalen: indien ze veroordeelt worden, waarom gaan
staten zich daaraan houden? Rationeel aspect, ze hebben een soort sociaal
contract met de andere staten etc. naming and shaming: staten staan onder
druk om het internationaal recht na te leven.
Ill: je rijdt te snel, waarom doe je dit? Je weet dat je niet
gecontroleerd wordt, sneller op de bestemming, strafmaat is
onvoldoende, er is weinig verkeer dus je trekt te regel in twijfel etc.
dit illustreert dat het feit dat een bepaalde regel wordt gecreëerd,
niet betekent dat iedereen ze gaat volgen, er worden afmetingen
gemaakt. Dit is ook hetzelfde bij het internationaal recht en de
naleving vd staten hierop.
Primaire regels Secundaire regels
Inhoudelijke rechten en plichten Regels hoe het internationaal recht werkt
Internationaal recht is niet apolitiek: er zijn botsende belangen en politieke keuzes die voorafgaan
aan juridische keuzes (kijk vooral naar internationaal handelsrecht. Alle staten hebben hun eigen
belang voorop). Het is ook een politiek project (zie de millenium development goals en de
sustainable development goals)
Internationaal recht vooral ontwikkeling westerse landen. Het reflecteert dan ook meer de belangen van die
landen. Dit zorgt dezer dagen dat er wat spanningen zijn met opkomende landen.
Ontwikkeling internationaal recht
Na WOII: Codificatie vn bepaalde domeinen vh internationaal recht (vb. zeerecht, oorlogsrecht).
Opkomst van nieuwe domeinen (internationaal milieurrecht)
Na KOUDE OORLOG: toename juridische geschillenbeslechting, ‘the end of history’ (einde van
ideologisch conflict (westerse liberale democratie vs sovjiet/communisme etc). er bleef maar 1
ideologie over, de westerse. Zo werd het een situatie vn stabiliteit waarbij internationaale
organisaties slaagkracht gaan krijgen etc). “humanization of internationaal law”= internationaal
recht is geevolueerd en de voornaamste doelstelling is het belang/welzijn vh individu, niet dat vd
staat (opkomst MR, oprichting straftribunalen). Zo kreeg men schrik vr proliferatie en fragmentatie
(de homogeniteit vh internationaal recht staat onder druk. Doordat je veel verschillende uitspraken
kan hebben. Maar de schrik was niet nodig).
QUO VADIS? Hoe zit het met de ideologische dimensie? In het HVN staat er de regel vn non-
interventie, er is dus geen keuze tss ideologieen. Maar ‘liberal internationaal law”= staat voor
democratie, HRL, rule of law.-> Er wordt wel meer en meer de vraag gesteld over de universele
regels door bepaalde landen doordat ze een andere ideologie hebben.
- Tegenkanting: verklaring rusland en china.
o Er is totaal geen vermelding van de mensenrechten (bizar aangezien mn stelt dat
internationaal
recht getransformeerd is tot belang vr het individu/humanitair recht)
o Idee van non-interventie komt zeer sterk aan bod. Zal wss door china zijn, china kant
zich tegen bepaalde ideologieen vn andere staten. Live and let live.
o Unilaterale sancties willen ze niet gebruiken
o Extra-territoriale uitbreiding vn rechtsmacht.
o Nadruk vn instemming bij juridische geschillen (dit door china zijn slechte ervaring
met straftribunalen)
, o Sancties mogen alleen afkomstig zijn vn VN-veiligheidsraad (ze hebben beide
vetorecht bij VN-veiligheidsraad, daarom dat ze dit uitspelen)
o Immuniteiten: (staatsimmuniteit= principe dat een vreemde staat niet kan worden
vervolgd voor de rechtbanken van een andere staat. Vanuit westere landen is deze
omvang ingeperkt, wnt indien een staat meedoet in een internationaale
organisatie ofz, kunnen ze via dit wel vervolgd worden. dit omdat ze dan niet in
vorm van hun staat opkomen. Dit is dus een inperking vd staatsimmuniteit) China
en Rus hebben hier een andere visie over, hebben die inperking niet.
Internationale rechtsorde in crisis?
Het ideaalbeeld na de Koude oorlog is een beetje verbrijzeld. In welke mate is de rechtsorde in crisis?
Ill; BE: migratiepact (wat ze bindend? NEEN Etc inzet vn internationaal intstrument. uiteindelijk is de
regering hierdoor ten val gekomen)
Aanval op globlisme/bureaucratie (vb. BREXIT: je moet je eigen soevereiniteit terugnemen; America
first ook hetzelfde)
Zijn er bepaalde systomen die aanwijzen op een crisis id internationale rechtsorde?
- Toename unilateralisme?
o Vb. sancties als onderdeel buitenlands beleid: deze dagen is er een escalatie vn
tegenmaatregelen, die ook invloed hebben op vreemde staten
o Beroep op ‘national security exceptions’: clausule die ervoor zorgt dat een staat een
afwijkend gedrag mag stellen bij een verdrag. Dit onder het mom van ‘nationale
veiligheid’
o ‘treaty-making at something of a standstill’
- Aanval op multilaterale instellingen en idee vn ‘global governance’ (vbn)
o Niet beperkt tot enkel Trup’s ‘Americz first’
Terugtrekking US bij WHO
o ‘backlash’ tegen mensenrechtenorganen
o Weerstand tegen strafhof
o Investeringsarbitrage en wto
o Handelsakkoorden onder druk
o Ontmanteling wapenakkoorden etc
Oorzaken van deze tegenstrijdigheid?
- Opkomst populisme en nationalisme
o Dit als verzet tegen globale ‘elite’/onzichtbare bureaucratie (idee dat de elite niet
democratisch is verkozen, maar dat er achter de schermen heel wat gebeurt)
o Verliezers vn globalisering? -> meer groepen die voelen dat ze niet worden gehoord,
en stuk status zijn verloren door de globalisering.
- Tegenreactie op proliferatie
o Buyers’ remorse: te snel te veel?
- Veranderde geopolitieke realiteit (westerse blok heeft het niet meer voor het zeggen)
o BRICS, China is grootmacht geworden en eist meer en meer zijn plek om
wereldtoneel
Toekomst?
, Men zou kunnen veronderstellen dat er minder initiatieven zal worden genomen. Dat de groei vh
internationaal recht een halt wordt toegeroepen. Meer evolutie naar soft law/informeel recht. Het
wordt ook moeilijker voor verschillende takken om op multilateraal/overkoepelende niveau
beslissingen te nemen (vb. handelsrecht), waardoor dit ook niet wordt verder gedaan, men gaat
meer bilaterale beslissingen te nemen.
MAAR er is nog altijd eht feit dat de basis vh internationaal recht ng steeds breed worden gedragen
+ het is ng steeds de maatstaf waaraan het gedrag van staten wordt gemeten. En er zijn ook nog
altijd belangrijke intitiatieven gaande. (dit ovv zee- en milieurecht, mensenrechten)
2. Bronnen (zeer b!)
Beperkt aantal formele rechtsbronnen. Vertrekpunt art. 38 statuut IGH
- Verdragen
- Internationaal gewoonterecht
- Alg rechtsbeginselen
- Rechtspraak en rechtsleer
MAAR er zijn er nog andere, art. 38 is niet exhaustief
- Beslissingen/resoluties internationale organisaties -> er zijn er weinigen die bindende
besluiten kunnen nemen. Je moet altijd kijken naar het oprichtingsverdrag die aanduidt
welke bevoegdheid de IO gekregen heeft.
- Eenzijdige handelingen en verklaringen -> eerder uitzonderlijk.
o Nuclear tests case – Australie t. Fr. Er waren verklaringen dr FR afgelegd, die werden
niet zo goed gevolgd. Australie heeft dn een zaak ingesteld waarmee ze zei dat er
genoeg aanwijzingen waren dat er bepaalde engagementen werden aangegaan en
dat die dan bindend zijn aangezien ze voldoende duidelijk zijn. Ze kunnen dus
afdwingbare plichten genereren.
- Soft law
Hierarchie:
- Primair (int”l gewoonterecht en verdragen)/secundair (rechtsleer, rechtsspraak):
- Rol alg rechtsbeginselen -> theoretisch op zelfde hoogte primair/secundair recht, maar zijn
slechts AANVULLENDE regels. Om lancunes op te vullen, dingen te verduidelijken
- Verhouding gewoonte/verdrag: beide in principe primair, maar de latere regel gaat voor
en de meer specifieke regel gaat voor op de algemene
- Art. 103 HVN: het VN-handvest en bij uitbreiding de regels vn de VN-veiligheidsraad gaan
voor op eventuele conflicterende verdragen
- Jus cogens (art. 53 WVV): vb. geweldverbod, verbod op foltering, genocide etc -> klein aantal
regels die als meest dwingend worden gezien, in geen geval mag je ervan afwijken
VERDRAGEN
Algemeen
= consensueel instrument bij uitstek
- Pacta sunt servanda= partijen moeten nakomen wat ze overeengekomen zijn
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller LaraStals. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.39. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
66579 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now