Summary
Samenvatting pathologie 2
- Course
- Institution
Samenvatting pathologie 2 semester 2 2e jaar voeding en dieetkunde
[Show more]
Seller
Follow
mariedeclercq1
Reviews received
Content preview
HOOFDSTUK 1: oncologieHerhaling anatomie en fysiologie
Mitose of kerndeling = onderdeel van celcyclus in kern van cel chromosomenparen
verdubbelen en gaan paarsgewijs uit elkaar
Nieuwe deling of in G0 fase (meeste cellen in menselijke organisme in rustfase)
Weefselbiopt onder microscoop mitosefiguren wijzen op sterke groei van weefsel
Groei = eerste proces van toename van grootte levende weefsels, is gereguleerd
Celgroepen beginnen groeien als ze worden aangespoord door diverse hormonen en
cytokines
Groei 2 mechanismen verantwoordelijk: cellen kunnen groter worden of cellen kunnen in
aantal toenemen
Groter worden cellen bv. Toename hoeveelheid spierweefsel na training =
hypertrofie
Vermenigvuldigen cellen door celdeling = proliferatie
Soms kan er in een weefsel een abnormale groei ontstaan door toename van het aantal
cellen hyperplasie
bv. Niet-pathologische hyperplasie = toenemen borstklierweefsel op einde zwangerschap
Hyperplasie en hypertrofie zijn dikwijls een teken van een pathologische toestand
telkens reacties van normale cellen op een fysiologische prikkel
bv. Voor hartspier kan dit chronische hypertensie zijn, voor neuspoliepen een continue
irritatie van neusslijmvlies door een allergie
Daartegenover staat neoplasie: cellen met afwijkend kernmateriaal vermenigvuldigen, maar
niet als respons op een stimulus
ligt aan de basis van goedaardige en kwaadaardige tumoren.
Op cellulair niveau gaat de groei levenslang door oude en kapotte cellen worden
vervangen door nieuw, maar aantal nieuwe aangemaakte cellen staat in evenwicht met
celverlies
Differentiatie = cel of weefsel gaat over van een minder naar een meer gespecialiseerde
vorm
des te meer gedifferentieerd een cel, des te specifieker de functies die ze kan
opnemen
meestal geen volledige weg terug rode cel kan nooit meer hematopoëtische
stamcel worden
Bv.. hematopoietische stamcel in beenmerg is een weinig gedifferentieerde cel, ze kan
aanleding geven tot vorming van elk type bloedcel, maar zal zelf niet in staat zijn om
zuurstof doorheen het bloed te vervoeren
,Bv. Erythocyt of rode bloedcel is een sterk gedifferentieerde cel en kan wel zuurstof
rondvoeren
In beenmerg of darmslijmvlies is de celgroei en differentiatie heel acties
weefsels gekenmerkt door aanwezigheid van stamcellen die weinig gedifferentieerd
zijn en de proliferatieve eigenschappen behouden
in zenuwen en hersenen is celvermeerdering nagenoeg afwezig
teruggroeien gedeeltelijk gereseceerde lever bij weefselverlies celgroei activeren
deze weefsels hebben zogenaamde facultatieve stamcellen die zich uitsluitend
manifesteren bij verhoogd celverlies
Mataplasie: fenomeen waarbij een bepaald type weefsel voorkomt op een plaats waar het
normaal niet voorkomt. Een voorbeeld is de aanwezigheid van maagslijmvlies in de slokdarm
bij aanhoudende reflux. Metaplasie is dikwijls een precancereuze toestand
Dysplasie: een andere precancereuze toestand. Dysplastische cellen zijn slechts weinig
gedifferentieerd (verschil met metaplasie) Is ook meestal onomkeerbaar terwijl metaplasie
bij wegvallen van de irriterende invloeden terug naar normale toestand kan evolueren
Bij tumoren is er sprake van een ontregeling van de celgroei en differentiatie. Gezwellen zijn,
wat hun groei betreft, in zekere mate autonoom en reageren niet meer adequaat op de
groei regulerende mechanismen van het organismes
Goedaardige en kwaadaardige gezwellen
Niet alle kankers hebben een tastbaar gezwel (leukemie of bloedkanker) en niet alle tastbare
gezwellen zijn te beschouwen als kanker
er zijn reactieve celwoekeringen die eruit zien als kanker maar het niet zijn
inflammatoire en infectieuze lymfekliervergroting
Gezwellen zijn altijd te onderscheiden als goed of kwaadaardig enkel kwaadaardige
gezwellen worden als kanker beschouwd
meest typische kenmerk van een kwaadaardig gezwel = infiltratieve groei
tumorcellen in hun groei buiten het weefselcompartiment groeien waaruit ze zijn
ontstaan geholpen door hoge groeisnelheid en goede beweeglijkheid
geeft tumorcellen de mogelijkheid om uit te zaaien of te metastaseren
Goedaardige tumoren groeien eerder expansief duwen hun omgevende weefsel opzij
zonder aan te vallen
leidt tot een duidelijke fysieke afwijking = psuedokapsel (afscheiding tss de
goedaardige tumor en omgevende weefsel)
zijn veel beter afgelijnd of begrensd
zijn meestal goed gedifferentieerd
,Bij kwaadaardige is de rand vd tumor moeilijk te voelen en het lijkt alsof het weefsel met
klauwtjes vasthangt aan het omringende weefsel.
Architectuur van een gezwel
Groeien meestal als een ongestructureerde massa cellen
bestaan uit tumorcellen en gastheercellen
Net zoals alle groeiende cellen geven tumorcellen groeifactoren af voor de
bloedbaan en bindweefsel
o Tumor op den duur hun eigen bloedvaten en extracellulaire matrix
o Architecturale kenmerken belangrijke factor in herkenbaarheid tumor
o Een carcinoma (kwaadaardig van epitheliale afkomst) is te herkennen onder
microscoop doordat de cellen in een aaneengesloten epitheliaal verband liggen
Classificatie van tumoren
Klassieke terminologie
Eigenschappen van een tumor geven de arts immers een indruk van de oorsprong, de
prognose en de mogelijke behandeling van de tumor
tumor goed of kwaadaardig afleiden uit morfologie van de celkernen en de
hoeveelheid mitosefiguren in het weefsel
welk type tumor: als de cellen van epitheliale oorsprong zijn dan is de goedaardige
vorm papilloma
o de kwaadaardige carcinoma
o cellen van epitheliale klieroorsprong dan is de goedaardige vorm adenoma
en de kwaadaardige adenocarcinoma
o Een tumor afkomstig van steun of tussenweefsel van de weke delen wordt ook
een sarcoma genoemd
Uitzonderingen
Een zeer vaak voorkomende kwaadaardige tumor is het melanoma
Ontstaat uit cellen van een moedervlek of naevus. Dit geldt ook voor mesothelioma,
een kwaadaardige tumor van het longvlies (beide niet goedaardig)
Andere uitzonderingen: lymfoma, myeloma
Lymfoma: gezwel dat bestaat uit lymfocyten en meestal kwaadaardig (ziekte van
Hodgkin)
Myeloma: aantal groepen kwaadaardige woekeringen in het bot die van hematogene
oorsprong zijn
Myelodysplasie is een voorbeeld van dysplastische cellen in het beenmerg die, door hun
ongebreidelde groei, andere celreeksen verdringen, waardoor bijvoorbeeld een tekort aan
rode bloedcellen kan ontstaan bij de patiënt.
Witte bloedcel kankers
Leukemie: term betekent letterlijk ‘witte bloedcellen in het bloed’
4 soorten:
, - Acute myeloide leukemie
- Chronische myeloide leukemie
- Acute lymfatische leukemie
- Chronische lymfatische leukemie
Klinische verschijnselen
Symptomen kunnen worden onderscheiden in lokale en systemische
Lokale effecten van kwaadaardige tumoren:
o Obstructie van een hol orgaan
o Ulceratie en bloeding
o Pijn: nachtelijke botpijn zonder voorafgaand trauma moet tot ongerustheid
leiden
Systematische effect:
o Spontane en onverwachte vermagering
Kan door lokale effect van tumor op spijsverteringsstelsel, maar
vooral door hoge energienood die tumorgroei met zich meebrengt
Paraneoplastische syndromen die ontstaan door stoffen die tumor produceert
Bij kwaadaardige tumoren kunnen metastasen ook symptomen veroorzaken
Bij goedaardige tumoren symptomen meestal beperkt tot esthetische bezwaren of
compressie van omgevend weefsel (soms ook functionele problemen)
Invasie en metastasering
Voor sommige niet-pathologische cellen is infiltratief vermogen een normale eigenschap
Zonder deze eigenschap zouden lymfocyten, macrofagen en granulocyten niet in
ontstekingshaard kunnen geraken
Tumorcellen zouden in hun infiltratieve gedrag gebruik make van gelijkaardige
mechanismen
Losraken uit weefselverband
Normaal epitheelweefsel cellen hecht met elkaar verbonden via cel-cel en cel-matrix
adhesiemoleculen bv. Tight junctions
Adhesiemoleuclen zorgen ervoor dat cellen in weefsel op correct plaats blijven
Bij tumorcellen zijn de cel-cel en cel-matrix adhesiemoleculen vaak defect
cellen gewoon los in de matrix en zijn dus ook mobieler
Proteolyse
er worden specifieke matrixproteasen gesynthetiseerd, deze breken collageen af
Op die manier kunnen de tumorcellen zich bij wijze van spreken een weg doorheen
het weefsel banen
Tumorcellen die invasieve groei vertonen zijn tot hetzelfde mechanisme in staat
Migratie
tumorcellen bezitten een verhoogde motiliteit
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller mariedeclercq1. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.55. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67866 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now