De middeleeuwen beginnen in de 5e eeuw en eindigen in de 15e eeuw. Nederland en België waren nog
geen onafhankelijke eenheidsstaten. Men noemde ze de Nederlanden of de Lage Landen. Het bestond
uit 17 afzonderlijke gewesten, waarbij ieder gewest een eigen streekvariant van het Middelnederlands
had.
1.2 De macht van de rooms-katholieke kerk
In de middeleeuwen werd overal in West-Europa het christendom verkondigd. Er werd gebruik van
literatuur om de boodschap te verkondigen. Dit werd geestelijke letterkunde genoemd. De
Marialegenden zijn belangrijke geschriften ter ere van Maria. De profeet Mohammed was de
verkondiger van een nieuwe religie; de Islam. De christenen in West-Europa reageerden hierop met
een vervolg van kruistochten (1096-1291). Mohammed overleed in 632.
1.3 Feodale maatschappij
De feodale maatschappij kwam tot stand in de middeleeuwen. De kern hiervan was de band van trouw
en dienst tussen vrije mannen en hun adellijke heer. Een leger werd gevormd door ridders. Deze
leefden samen met de adel in een eercultuur. Hoofsheid is een levensideaal die gepropageerd werd op
kastelen en burchten. Het waren gedragsregels die onderlinge spanningen moesten voorkomen.
1.4 De hervorming
De hervorming kwam in de 15e eeuw op door misstanden die werden gevormd in de rooms-katholieke
kerk. Er was veel ontevredenheid over de macht die de geestelijkheid had. Maarten Luther en
Johannes Calvijn zijn twee belangrijke hervormers. Door de drukpers en de uitvinding van de
boekdrukkunst konden hun opvattingen snel verspreid worden.
1.5 De Tachtigjarige Oorlog en het ontstaan van de Republiek
Karel V was begin 16e eeuw koning van Spanje en heer van de Nederlanden. Hij regeerde in Spanje in
een absolute monarchie. Dit wilde hij ook in de Nederlanden hebben. Er kwam een verzet in de
Nederlanden tegen het absolutisme. De leider van het verzet was Willem van Oranje (1533-1584).
Tijdens de opstand werden de noordelijke gewesten een onafhankelijke republiek. Met de Vrede van
Munster kwam er in 1648 een einde aan de Tachtigjarige Oorlog.
1.6 Steden en handel
De steden in West-Europa kwamen vanaf de 10 e eeuw tot stand. De economische basis van de stad
waren handel en productie van goederen. De Portugezen en Spanjaarden vestigden de basis van
ontdekkingsreizen. De burgerij van de Republiek was de drijvende kracht achter de handel. De
welvarende burgers vormden de groep van regentenfamilies. De Gouden Eeuw is eigenlijk alleen tot
hen voor toepassing.
1. CULTURELE ACHTERGRONDEN
1.1 Middeleeuwse kunst
Er is een verschil tussen middeleeuwse kunst en hedendaagse kunst. In de middeleeuwen hechtten de
mensen veel belang aan symboliek. Kunstenaars werkten in opdracht. Ze waren afhankelijk van
opdrachten, mecenas (opdrachtgevers) verstrekte die. Bedoeling van middeleeuwse kunst: publiek
kon er lessen uit leren.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller vanishasital. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.97. You're not tied to anything after your purchase.