Summary
Samenvatting Zenuwstelsel hoofdstuk 14 Nectar
- Course
- Level
Samenvatting Biologie Hoofdstuk 14 Nectar 3e editie
[Show more]
Seller
Follow
Sifra31
Content preview
Het zenuwstelsel – Hoofdstuk 1414.1 – Centraal zenuwstelsel
Centraal zenuwstelsel bevindt zich in het centrum van het lichaam en bestaat uit de neuronen van
de hersenen en het ruggenmerg van hun ondersteunende cellen. Het perifeer zenuwstelsel bestaat
uit aan- en afvoerende uitlopers van een groot aantal neuronen in het CZS. Die uitlopers verbinden
als aan- en afvoerkabels alle delen van het lichaam met het CZS.
De linkerhelft van de grote hersenen communiceert met de rechterhelft van het lichaam en
omgekeerd. De beide helften van de grote hersenen zijn met elkaar verbonden door de hersenbalk.
De hersenstam en de kleine hersenen omvatten de rest. Het verlengde merg verbindt de
ruggenmerg met de hersenen. Drie hersenvliezen beschermen de hersenen. Tussen het zachte
hersenvlies en het spinnenwebvlies lopen bloedvaten die van het hersenvocht gescheiden zijn door
de bloed-hersenbarrière. Beschermt de hersenen ook tegen ongewenste stoffen, maar ook tegen
nuttige medicijnen. Functies grote hersenen: ordenen en verwerken informatie, logisch redeneren, je
wil, bewustzijn, geheugenfuncties en emoties.
De primaire motorische schors stuurt impulsen naar spieren en klieren, de primaire sensorische
schors ontvangt impulsen van zintuigen. Secundaire motorische schors bevat geheugen-informatie
over hoe de spieren hun bewegingen gecoördineerd kunnen uitvoeren. Binnenkomende informatie
gaat in de hersenen naar sensorische centra in de schors die bij het zintuig horen. In de primaire
gehoorcentrum komen impulsen vanuit het oor binnen en vindt bewustwording plaats. Koppelen
van de muziek aan ‘geheugen’-informatie in het secundaire gehoorcentrum maakt interpretatie van
het geluid mogelijk. Elke type zintuig heeft een eigen primair en secundair gebied in de schors van de
linker en rechter hersenhelft.
Hersenstam bevat aantal vitale centra voor het regelen van de bloedcirculatie, lichaamstemperatuur
en ademhaling. Hersenstam bestaat uit de pons, de middenhersenen en het verlengde merg.
Pons: verbindt grote en kleine hersenen & is een tussenstation tussen je evenwichtszintuig
en kleine hersenen
Middenhersenen: beloningscentrum beloont bepaalde gedragingen met prettig gevoel.
Reflexen uit het gebied van het hoofd: vers brood ruiken hersenstam speekselklieren
watertanden
Verlengde merg: verbindt hersenen met ruggenmerg. Kruisen zenuwbanen linker
hersenhelft informatie krijgt vanuit rechter lichaamshelft en stuurt spieren daar aan.
Kleine hersenen: spelen rol in het coördineren van bewegingen. Coördinatie vindt plaats in nauwe
samenwerking met de grote hersenen, hersenstam en ruggenmerg.
Hypothalamus is betrokken bij homeostase, aansturen van hypofyse. Bevindt zich de thermostaat
voor het regelen van lichaamstemperatuur & biologische klok.
Thalamus:
selecteert welke impulsen van zintuigen naar de verschillende delen van de hersenschors
gaan.
Kan bepaalde impulsen remmen
ADHD voorste deel van hersenschors te weinig actief te weinig dopamine problemen in
thalamus bij selecteren van belangrijke boodschappen uit de stroom van informatie naar de
hersenen mislukken van concentreren
Ruggenmerg:
, Bevat hoofdzenuwkabels van lichaam
Lange geïsoleerde uitlopers van neuronen liggen aan de buitenkant
Ontspringen 31 ruggenmergszenuwen die verbinding maken met de organen in je romp en
ledematen zenuw die informatie afvoert, verlaat ruggenmerg aan buikzijde zenuw die
informatie aanvoert, komt via rugzijde.
Spinale ganglion: verdikking van aanvoerend deel. Liggen cellichamen van de aanvoerende
neuronen bijeen.
Buiten ruggenmerg nog 2 grote zenuwbanen: grensstreng & zwervende zenuw
Reflex: reactie op prikkel zonder of voordat er bewustwording optreedt gaan via ruggenmerg of
via hersenstam. grote hersenen ontwikkelen motorprogramma’s die het mogelijk maken
automatisch en gecoördineerd complexe handelingen uit te voeren.
Reflexboog: weg van een reflex: zintuigencellen sensorische neuronen schakelcellen
motorische neuronen spier- of kliercellen
Aangeleerde reflexen: reflexen die zijn aangeleerd & aangeboren reflexen: reflexen die vanaf de
geboorte aanwezig zijn
14.2 – Cellen in het zenuwstelsel
Zenuwstelsel: neuronen & gliacellen
Gliacellen: voeden en steunen neuronen, bieden bescherming, ruimen beschadigde cellen op
en verwijderen stoffen die een rol spelen bij het doorgeven van impulsen. Cellen van
Schwann: maken een isolerende myelineschede om het axon
Neuronen: bestaat uit cellichaam, met celkern en aantal uitlopers.
Uitlopers:
Axon: afvoerende uitloper die aan het einde vertakt is
Dendrieten: uitlopers die impulsen van andere neuronen of zingtuigcellen aanvoeren
Aftakking eindigt in synaps. Synapsen: plaatsen waar het neuron zijn informatie doorschakelt
naar een andere neuron via speciale stof: neurotransmitter.
3 functies neuronen:
Sensorische neuronen: ontvangen impulsen van zintuigcellen en vervoeren die naar CZS.
Cellichamen liggen vaak vlak voor ruggenmerg bijeen in spinale ganglia of in hersenen. Lange
dendriet & korte axon
Schakelneuronen: geen myelineschede. Schakelen impulsen van sensorische neuronen en
andere neuronen uit het CZS door.
Motorische neuronen: voeren impulsen van het CZS door naar spieren of klieren. Korte
dendriet & lange axon
Zenuwen:
Sensorische zenuw: bevat uitlopers – dendrieten – van sensorische neuronen
Motorische zenuw: uitlopers – axonen – van motorische neuronen
5 soorten gliacellen:
Astrocyten: stervormige cellen met lange uitlopers. Regelen uitwisseling van stoffen tussen
neuronen en vloed door bloedvaten bij actieve neuronen zich te laten verwijden.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Sifra31. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.05. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
77254 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now