Het examen sociale filosofie bestaat uit vragen op het mondeling examen... Dit zijn de vragen van dat examen antwoorden. Vives Ipsoc Kortrijk, 2e jaar maatschappelijk werk (sociaal werk)
Vragen vak Sociale Filosofie 2ste jaar Bachelor Sociaal Werk – 20 vragen
1. Doorheen de cursus staat het begrip utopie centraal. Algemeen
beschouwd krijgt dit begrip doorheen de cursus drie verschillende
betekenissen. Welke zijn deze drie en licht ze toe?
- Magische utopie: utopie = perfecte, grenzen van de mens worden
overwonnen, paradijs met oneindig leven => religieuze invulling (utopie is de
hemel) . geen sociale problemen en ook de dood is overwonnen. (p3b en p 5a
en p7a)
=> god is eerste + We kunnen deze utopie bereiken op magische wijze niet
op aarde maar in de hemel; tijdsbegrip is cyclisch, niet lineair (alles keert terug
+ geen sociale vooruitgang)! Het begrip begrenzing krijgt steeds een
negatieve invulling wat ook nu nog een rol speelt binnen de sociaal-agogische
sector. Radicale scheiding tussen aarde en hemel moeten we genuanceerd
bekijken (p9a) denkend kunnen we dit niet verklaren, enige verklaring die we
hebben is dat god dit zo heeft geschapen => magische manier
Dit geloof in het utopische leven na de dood toont men door zijn geloof te
bewijzen doorheen zijn leven en zijn lot te dragen. Ook als dat sterven is.
- Moderne utopie: P16-17(communistisch?) ze vervangen de utopische hemel
voor een aards utopisch denken, men neemt afstand van het magische. De
mens zelf heeft (als rationeel denkend wezen) de mogelijkheid om inzicht te
verwerven. => de mens moet zichzelf verlichten. Door middel van
wetenschappen, technologie en economie kunnen we een aards paradijs
creëren en zelfs de dood overwinnen.
ook wel technische utopie genoemd (bacon) p18 technische oplossingen voor
het kwade. Hij schetst op politiek vlak een beeld waar de samenleving niet
meer geleid wordt door priesters maar door wetenschappers. In zijn werk
‘Nieuw Atlantis’
- Verborgen utopie van het neo-liberalisme(p75): neo-liberalisme: stroming die
ten volle pleit voor een absoluut versterking van het systeem. (Ayn Rand)
eigenbelang/selfishness staat hier centraal. Ayn Rand: enkel volgen van eigen
belangen is objectief meest redelijke optie => objectivisme (existentialistisch
mensbeeld) atlas shrugged (voorstellinig van deze utopie door Ayn Rand)=
utopie van de hebzucht: juridisch-monetair systeem waar eigendomsrecht
absoluut is. Iedereen produceert, concurreert en handelt met elkaar, niets
wordt uit naastenliefde geschonken/gedaan. Alles moet door eigen arbeid
verdient worden. zelfs menselijke relaties worden met geld geregeld. Alles
geregeld volgens de systeemkenmerken van Habermas. (=geen leefwereld en
geen intrinsieke liefde voor de ander, enkel liefde voor het zelf.)
Materieel scoort deze samenleving zeer hoog => aards paradijs =>
meritocratie (p75) = je plaats in de samenleving verdien je door je eigen
verdienste aan de samenleving.
2. Welke middeleeuwse kenmerken zie je doorlopen in de moderne tijd? Of,
op welke manier is de moderne tijd nog middeleeuws?
(p11a) element van revolutie blijft een rol spelen in de moderne tijd. Element van
revolutie: met de dood en verlossing zet men een revolutionaire stap naar van een
eindige en pijnlijke orde naar een oneindige en absoluut gelukkige orde. =>
magische/goddelijke overgang.
(p12a/b) eventueel
P16: verlichting en beginpunt van de moderne tijd vallen samen (verlichting: mens
kan zichzelf verlichten: rationeel denkend wezen) de verlichting kunnen we duiden
op het doorprikken van tovenarij, hekserij en magie. Toch blijft er een constante
aanwezig, dat idee van een eeuwig gelukzalig paradijs, het utopische blijft
overeind. Enkel de invulling van wat dat utopische is wijzigt.
, 3. Welk verband kun je leggen tussen het huidig regeringsbeleid en de
filosofie van Ayn Rand?
globaal zie ik niet echt verbanden tussen het regeringsbeleid en objectivisme.
Volgens mij is het objectivisme een tegenstelling op onze huidige samenleving. Ik
zie het als een kritiek op ons regeringsbeleid. Wij gaan wel uit van algemeen
welzijn, wij hebben wel een vangnet gesteund door atlassen voor de zwakkeren.
We leven in een welvaartsstaat en zij ziet het nut niet van een welvaartsstaat. Ayn
Rand ziet delen als bederf, zij staat voor een meritocratie terwijl wij leven in een
democratie. Ze ziet een scheiding van staat en economie. Iets waar wij, nu
absoluut niet mee te maken hebben. Ze meent dat er slechts 4 objectieve rechten
bestaan. (recht op leven, recht op vrijheid, recht op nastreven van geluk en recht
op eigendom op basis van eigen verdienste) Het enige gemeenschappelijk waar
Ayn Rand wel vat op heeft is het kapitalisme. Als mensen iets delen dan is het via
de markt. Dit is iets wat ook in onze samenleving ook aan bod komt. Zij ziet
objectieve politiek, politiek die het kapitalisme onbegrensd mogelijk maakt. Ik moet
me verontschuldigen, ik ben politiek niet genoeg op de hoogte om deze vraag tot
op de grond op te lossen.
4. Doorheen de cursus worden er drie visies op de maatschappelijke positie
van de waanzinnige geformuleerd. Welke zijn deze drie en licht ze toe?
a. Middeleeuwen(p15):
- redeloze zwierf wat rond in het dorp, had zijn eigen plaats. (soms dacht men
dat God via de redeloze tot de mensen sprak) ze zouden inzicht in het
magische bezitten.
- Redeloze was bezeten door de duivel, om hem hiervan te redden ging men op
bedevaart naar Santiago de la Compostella
Belangrijk! Geen wetenschappelijke omgang met deze redeloze,
ze waren geen aparte sociale categorie. Het dorp geel groeide op
met de redelozen (vaak gingen ouders met hun gek kind naar
santiago maar lieten het dan achter in geel)
- Naargelang de afwijking werden de redelozen soms onmiddellijk (ritueel)
vermoord.
In de middeleeuwen dus geen aparte sociale klasse, betekende
niet dat omgang ermee probleemloos verliep. Hij was wel tot op
een zeker hoogte geïntegreerd (naastenliefde) een relatieve plaats
in het dorp werd hen gegund -> ze bleven speciale gasten.
b. Moderne tijd (p22..):
- buiten de samenleving
o Men wil de onaangepasten aanpassen aan de samenleving, aanpassen
aan arbeid. Disciplinering: ‘heropvoeding’ in functie van arbeid. Vb:
pomphuis van Amsterdam: men moest pompen om te overleven =>
ARBEID. Disciplinering veronderstelt een mechanische samenleving.
o Onderscheid tss redeloze en waanzinnigen:
Redelozen: kunnen werken, maar willen niet
Waanzinnigen: kunnen niet werken => zij worden doorverwezen
naar verschillende instanties
o Mens= iemand die kan arbeiden (waanzinnigen = dieren) dus worden
waanzinnigen ook behandeld als dieren -> kunnen ook gedood worden
= dehumanisering.
o Behandelen op wetenschappelijke wijze (p26): gedrag werd onderzocht
aan de hand van lichaamsvochten. Dit onderzoek werd dan gebruikt als
remedie => VOORBEELD: gal te vloeibaar = colère -> oplossing:
stollen, hoe? Door af te koelen: bad van 3 dagen.
- Hervorming van Tuke, Pinel en Ghislain. => zij willen de waanzinnigen een
humane plaats geven.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Jozefien. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.68. You're not tied to anything after your purchase.
