Deel 2: erfelijkheidsleer
SAMENVATTING VANUIT DE CURSUS
Inleiding
Het lichaam bestaat uit een groot aantal organen, die zijn opgebouwd uit vershillende weefsels, die op hun beurt
uit miljarden cellen bestaan.
Deze cellen zorgen ervoor dat alles goed werkt in het lichaam
De eerste cellen in een nog ongeboren kind groeien uit tot allerlei verschillende celsoorten
Tijdens deze ontwikkeling krijgen de cellen hun specifieke functie
Het worden bijvoorbeeld hersen-, huid of spiercellen
Elke cel bevat een volledige kopie van het erfelijkheidsmateriaal van beide ouders en dit in de vorm van
chromosomen
Zij zijn dragers van genen
De chromosomen bevatten dus alle genetische informatie die nodig is voor het ontwikkelen, in stand houden en
voortplanten van een individu
EXTRA NOTITIES VAN INSERT LEARNING
!!Let op!!
Je moet goed het verschil begrijpen tussen:
DNA Een allel
Chromosoom Een genotype
Een gen Een fenotype
1 Erfelijkheidsmateriaal
1.1 Chromosomen
Chromosomen zijn voor te stellen als lange, dunne opgevouwen strengen
Deze bestaan uit een stof die chromatine wordt genoemd
Chromatine Een combinatie van DNA en een aantal eiwitten à deze eiwitten spelen een rol
bij het opvouwen van de lange strengen DNA.
Elke lichaamscel heeft 23 paar chromosomen à een chromosomenpaar bestaat uit twee dezelfde chromosomen
In totaal heeft iedere lichaamscel dus 46 chromosomen
In de ei- en de zaadcel (voortplantingscellen) zitten slechts 23
chromosomen
Tijdens de bevruchting komen er 23 chromosomen van de eicel van de
moeder en 23 chromosomen vauit de zaadcel van de vader bij elkaar
Zo ontstaat er weer een cel met 46 chromosomen à voor te
stellen in een karyogram
, 1.1.1 Karyogram
EXTRA NOTITIES VAN INSERT LEARNING
Hoe noemen we zo’n paar chromosomen dat dicht bij elkaar ligt. Chromosomen die dragers zijn van dezelfde
erfelijke kenmerken?
Homologe chromosomen
Is het karyogram een chromosomenkaart van een jongen of van een meisje?
Meisje
SAMENVATTING VANUIT DE CURSUS
Chromosomen zijn zo dun dat we ze zelfs met de microscoop niet kunnen zien
Alleen wanneer de cel zich gaat delen, zijn ze zichtbaar onder de microscoop
Komt omdat de chromosomen zich dan opvouwen en verdikken
Onder de microscoop kunnen chromosomen geordend worden op hrootte en vormen
Ontstaat er een chromosomenkaart of karyogram
Chromosomenkaart of karyogram Is een overzichtelijke plaat van de chromosomen waarop
te zien is of er te veel of te weinig chromosomen zijn die
wat betreft vorm of grootte een afwijking vertonen
Afwijkingen van chromosomen kunnen op een aandoening wijzen.
Het 23ste paar zijn de geslachtshormonen
Een vrouw heeft twee X-chromosomen, één van de haar vader en één van haar moeder
Een man heeft een X-chromosoom afkomstig van zijn moeder en een Y-chromosoom (kleiner) afkomstig
van zijn vader
Een zoon erft het Y-chromosoom altijd van zijn vader
1.1.2 Genen
Genen spelen de hoofdrol in de erfelijkheid
Bevatten informatie voor alle erfelijke eigenschappen
Een gen is een stukje van het DNA dat de code bevat voor de productie van een bepaald eiwit
Genen liggen verspreid op de chromosomen
Genen bepalen al onze eigenschappen zoals de kleur van onze ogen en van ons haar
Verder zorgen de genen ervoor dat we bepaalde eigenschappen overerven
Spelen ook een rol bij de aanleg voor bepaalde aandoeningen
Elke gen bevat code voor een reeks aminozuren
Aminozuren vormen samen weer een eiwit
Elk gen bevat dus de informatie om één van de vele eiwitten te vormen, waaruit ons lichaam is opgebouwd
Eiwitten zijn de bouwstenen van ons lichaam
Ze zijn essentieel voor een lichaamscel
Zorgen voor de stevigheid van een cel en ze bepalen of de cel een zenuw-, spier-, haarcel wordt
en of een andere taak krijgt
Eiwitten vormen de basis voor het functioneren van ons lichaam + ze zijn de bouwstenen van ons lichaam
Aminozuren zijn de bouwstenen van eiwitten
De eigenschappen van het eiwit wordt bepaald door de volgorde van de verschillende aminozuren
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller stefiaschatje. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.00. You're not tied to anything after your purchase.