Dit is een samenvatting van H21 Afweer van het 6vwo boek nectar. Ik heb hiermee een goed cijfer gehaald, en het geeft een fijn beknopt overzicht van het hoofdstuk. er zitten bij sommige paragraven linkjes van uitlegvideo's die ook erg helpend zijn!
Dekweefsels beschermen het inwendige milieu tegen schadelijke invloeden van het uitwendige
milieu. Dekweefsels vormen als fysieke barrière een mechanische afweer tegen ziekteverwekkers en
gevaarlijke stoffen. De opperhuid is een voorbeeld van zo'n dek weefsel; binas 87a.
binas 87a:
De opperhuid :
hoornlaag: laag dode huidcellen dicht op elkaar. Vernieuwd zich steeds vanuit de basale cellen laag.
Beschermt tegen uitdroging ziekteverwekkers en UV licht.
Basale cellen laag: vanaf hier groeit de afsluitende opperhuid aan. Het is dun en bestaat vrijwel
Alleen uit stamcellen. Na enige tijd vervangt het oude cellen en wordt het de nieuwe Hoornlaag.
Lederhuid: onder de opperhuid bevindt zich de lederhuid dit maakt de huid soepel en bevat veel zin
tuigjes en daaronder bevindt zich het onderhuids vet weefsel dat werkt als warmte isolatie.
Melanocyten, ook wel pigmentcellen bevinden zich In de huid In de basale cellen laag. Ze bevatten
pigment korrels dit hoopt zich op om de kernen van naburige cellen en beschermt zo het DNA.
uiteindelijk komen cellen met melanine ook wel pigmentkorrels In de hoornlaag en schilferen af.
De chemische afweer: de bekleding van organen zoals het spijsverteringskanaal urinewegen en
longen bestaat uit slijmvliezen: dekweefsel met slijmbekercellen. Slijmbekercellen produceren slijm
vaak met anti bacteriële stoffen. Dit is chemische afweer!
Binas 84 j: afweer niet specifieke barrières tegen binnendringen van micro organismen.
Chemische afweer: de meeste stoffen smaken bitter of zijn bijtende brandende of giftige stoffen.
Plantencellen herkennen schadelijke schimmels en bacteriën via receptoren op de celmembraan. Dat
leidt tot maatregelen bijvoorbeeld het sluiten van de huidmondjes, hierdoor verhinderen ze dat er
meer bacteriën binnenkomen. Vindt er toch wraak plaats dan scheiden bijna alle planten stoffen af.
Veel geurstoffen werken als signaal voor andere planten; ze kunnen fungeren als
waarschuwingssignalen maar ook als lokstoffen, denk hierbij aan roofvliegen en sluipwespen. Zij
weten door het vrijkomen van deze stoffen dat er prooidieren op de plant zijn.
Zie lessonup voorbeelden planten
Paragraaf 21.2 Niet specifieke afweer
soorten ziekteverwekkers:
1. bacteriën: Binas 79A, prokaryoten want geen celkern.
2. Eukaryoten: schimmels dieren planten, algen en protesten. Vermeerderen zich in cellen.
Virussen hechten aan receptor eiwitten op het celmembraan van hun gastheercellen. Het
erfelijk materiaal komt vrij waarna het enzym integrase ze dit inbouwt in het DNA van de
gastheercel. RNA-virussen injecteren naast hun erfelijk materiaal ook het enzym reverse
transcriptase. Dat zet het virus RNA om naar DNA. Na vorming van mRNA en translatie
ontstaan in de cel nieuwe virusdeeltjes. Binas 77
3. Parasieten
, Door je afweersysteem moet onderscheid gemaakt worden tussen lichaamseigen en lichaamsvreemd
. dit gebeurt via antigenen. elke cel, een bacterie of lichaamscel en elk virus heeft eiwitten aan de
buitenkant: antigenen. met behulp van MHC-I-moleculen zijn de antigenen bevestigd aan het
celmembraan. De MHC-I-moleculen vormen als het ware vlaggenstokken waaraan een cel zijn
antigeen vlaggen hangt. elke cel van je lichaam is daardoor herkenbaar als lichaamseigen.
Soorten witte bloedcellen:
Granulocyten: ze hebben een veelvormige niet ronde kern en bevatten cytokinen en blaasjes met
gifstoffen. Bij ontdekking van de ziekteverwekker: geven gifstoffen af die schadelijk zijn voor de
ziekteverwekker; ook wel het afgeven van cytokinen.
Cytokinen:
1. hechten aan de bloedvatwand: signaal voor andere witte bloedcellen voor plek van infectie,
trekken dus andere witte bloedcellen aan zoals macrofagen.
2. Spiercellen In de bloedvatwand ontspannen daardoor is er meer bloed.
3. Ruimte tussen de cellen van de bloedvatwand neemt toe: bloedcellen kunnen makkelijker
het weefsel in.
4. Zorgen voor ontstekingsreactie. Binas 84J4
Macrofagen: macrofagen omvat de deeltjes en cellen die niet In het lichaam thuishoren. Met
lysosomen verteren ze deze deeltjes/cellen. Dit geldt voor bacteriën, virussen, splinters, inkt, doden/
beschadigde cellen.
Natural killer cellen: herkennen lichaamsvreemde eiwitten In het MHC-I-molecuul: doden virus-
geïnfecteerde cellen en doden tumorcellen.
Ze scheiden perforine af: een stof die de celmembraan stuk maakt of zette de cel aan tot apoptose
waardoor DNA wordt afgebroken. Ze doden dus juist lichaamseigen cellen die zich vreemd gedragen
door virusinfectie/ tumor genen.
Complementsysteem: binas 84J. verschillende typen bloed eiwitten die vreemde of geïnfecteerde
cellen opruimen. Ze kunnen binden aan ziekteverwekkers en breng je dan een cascade op gang die
leidt tot: 1. doden van ziekteverwekkers
2. aantrekken van witte bloedcellen via cytokines
3. markeren van ziekteverwekkers
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller fambrs. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.96. You're not tied to anything after your purchase.
