100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na je betaling Lees online óf als PDF Geen vaste maandelijkse kosten
logo-home
Eerder door jou gezocht
Eerder door jou gezocht
logo
Korte samenvatting Specialistische Farmacotherapie $3.36
In winkelwagen
Snel navigeren naar
Voorbeeld
  2.  
  3. Rijksuniversiteit Groningen (RuG)
  4.  
  5. Specialistische Farmacotherapie (WMFA03009)

Samenvatting

Korte samenvatting Specialistische Farmacotherapie

1 beoordeling
 4 keer verkocht
  • Vak
  • Specialistische Farmacotherapie (WMFA03009)
  • Instelling
  • Rijksuniversiteit Groningen (RuG)

Korte samenvatting van de belangrijkste punten van de belangrijkste colleges van specialistische farmacotherapie. College's 2 & 3 (herhaling PTV, 7 (herhaling klinische chemie en 21 (nieuwe geneesmiddelen & immunotherapie) zijn in deze samenvatting niet meegenomen (NB: wel in de volledige samenvatt...

[Meer zien]

Voorbeeld 4 van de 69  pagina's

Document informatie

  • 28 augustus 2022
  • 69
  • 2021/2022
  • Samenvatting

Onderwerpen

  • specialistische
  • farmacotherapie
  • pharmacotherapy
  • pharmacology
  • farmacologie
  • sf

Geschreven voor

  • Rijksuniversiteit Groningen (RuG)
  • Farmacie
  • Specialistische Farmacotherapie (WMFA03009)
Alle documenten voor dit vak (7)

1  beoordeling

review-writer-avatar

Door: lienejager • 1 jaar geleden

Verkoper

avatar-seller
daniquekoopman

Ontvangen beoordelingen

Voorbeeld van de inhoud

College 1: Schildklierstoornissen
Schildklier: regulatie door hormonen.
Hypothalamus: aansturing hypofyse via TRH → afgifte TSH door hypofyse → productie T3&T4 door
schildklier.
Werkzame variant is T3. T4 in de bloedbaan (langere hwt): gebruikt voor labbepalingen.
Periferie: omzetting T4 → T3. T3 stuurt via receptoren allerlei processen aan.
Negatieve terugkoppeling via T3: → remming hypothalamus & hypofyse.

Hypothyreoidie: TSH hoog, T4 laag. → laag T4 → negatieve terugkoppeling hypofyse & hypothalamus
→ meer productie TRH & TSH.
Oorzaak: meestal auto-immuun (Hashimoto) → destructie schildklier door antilichamen.
Klachten: vermoeidheid, slechte concentratie, overgewicht.

Behandeling: levothyroxine = t4. Duurt lang voordat de therapeutische dosis wordt gevonden i.v.m.
lange hwt → duurt lang voordat steady state bereikt is.
Smalle therapeutische breedte → vaste innametijdstippen + therapietrouw = belangrijk.
Juiste dosis: geen bw. Te hoge dosis: klachten hyperthyreoidie, te lage dosis: klachten hypo blijven
bestaan.
IA: calcium, antacida, magnesium → levothyroxine 2 uur voor of 4 uur erna innemen.
IA: ijzer, sucralfaat → levothyroxine 2 uur voor innemen.

Hyperthyreoïdie: TSH laag, T4 hoog. → hoog T4 → negatieve terugkoppeling → remming productie
TRH & TSH.
Oorzaak: meestal auto-immuun (Graves) → productie antistoffen die schildklier stimuleren.
Klachten: veel energie, zweten, honger, ondergewicht, afvallen.

Behandeling: Thiamizol = syntheseblokker.
Competitieve remmer peroxidase in de schildklier → remming jodering thyreoglobuline →
vermindering vorming T3&T4.
Geen effect op reeds gevormde T3/T4 → enkele weken tot effect.
Hoog doseren: schildklierfunctie stopt → suppletie levothyroxine.
CI bij zwangeren → titratiemethode → langzaam opdoseren.
Bw: gevreest is granulocytose.

Na verloop van tijd → stoppen met behandeling, Graves komt met verloop van tijd tot rust.
Relaps → weer medicamenteus behandelen.
Andere opties: verwijderen schildkier of bestraling met radioactief jodium.
Radioactief jodium: doel is om schildklier gedeeltelijk te beschadigen, niet volledig. Lukt vaak niet,
dan suppletie met levothyroxine.

Lithium & amiodaron → schildklierstoornissen. Monitoren op schildklierfunctie.
Lithium = bipolaire stoornis, amiodaron = hartritme stoornissen → stoppen vaak niet mogelijk →
suppletie.




1

,College 4: Neurologie & psychiatrie (herhaling)
Anti-epileptica:
Epilepsie: Verstoring excitatie door glutamaat & inhibitie door GABA i.d. hersenen. → exciterende
systeem krijgt bij een aanval de overhand.
Anti-epileptica: versterken inhibitie.
Vormen: focaal, gegeneraliseerd (motorisch (tonisch-klonisch +/- myoklonieen) & niet-motorisch
(absences)) & status epilepticus.

Middelen:
- Benzodiazepinen: m.n. diazepam, clobazam, clonazepam, midazolam
- Zeer oud: fenobarbital, fenytoïne, ethosuximide.
- Oude middelen (1e keus): carbamazepine, valproaat.
- Nieuwe middelen: gabapentine, lamotrigine, levetiracetam, pregabaline, topiramaat,
brivaracetam, (felbamaat), lacosamide, perampenel, oxcarbazepine, retigabine, (rufinamide),
(stiripentol). → vaak ook andere indicatie
Bijwerkingen antiepileptica (!):
- Carbamazepine: huid, sedatie, bloedbeeld.
- Clonazepam: vallen.
- Fenytoine: bindweefsel (woekering m.n. in de kaak), sedatie, bloedbeeld.
- Lamotrigine: huid, sedatie.
- Valproaat: sedatie, bloedingsneiging.

Focale epilepsie: 1e keus: carbamazepine, valproaat, lamotrigine, levetiracetam, oxcarbazepine,
lacosamine.
Eerst monotherapie. Falen: voeg 2e middel toe. Bij effect → uitsluipen 1e middel. Streef naar
monotherapie!
2e keus: brivaracetam, clobazam, gabapentine, perampanel, pregabaline, topiramaat, zonisamide.

Gegeneraliseerde epilepsie:
1. Levetiracetam, valproaat, lamotrigine
Lamotrigine: langzaam insluipen → verkleint kans op huiduitslag.
Valproaat: CI meisjes/jonge vrouwen met kinderwens.
2. Clobazam, perampanel, topiramaat.
3. Clonazepam, zonisamide.
Streven naar monotherapie.

Absences:
1. Ethosuximide.
Alternatief: Valproaat (verhoogde kans op ontwikkelen gegeneraliseerd tonisch/klonisch
of niet verdagen ethosuximide).
Lamotrigine (niet verdragen ethosuximide & valproaat).

Status epilepticus = aanval > 5 minuten.
Behandeling: benzodiazepine (midazolam, diazepam, lorazepam) → toedieningsvorm geschikt voor
patiënten die niet kunnen slikken (neusspray, klsyma)

Antiparkinsonmiddelen:
Neurodegeneratieve aandoening; verlies dopaminerge neuronen in substantia nigra.
Symptomen: >50% neuronen verloren.
Versterking cholinerge transmissie → tremor.
Behandeling: herstellen balans neurotransmitters door versterken dopaminerge transmissie.


2

,Antiparkinsonmiddelen:
- Levodopa (+decarboxylaseremmer (benserazide/cardidopa): = hoeksteen behandeling.
Decarboxylaseremmer: voorkomt perifere afbraak levodopa.
- Dopamine agonisten: pramipexol, ropinirol, rotigotine, (apomorfine), bromocriptine,
pergolide. Eigen effect op postsynaptische dopaminereceptoren.
- Afbraakremmer (MAO-B/COMT): rasagiline, selegiline, entacapon, tolcapone.
MAO-B & COMT breken dopamine af. Remmen → meer dopamine beschikbaar.
- Amantadine = NMDA-antagonist.
→ stimuleert presynaptische afgifte dopamine, vertraagt heropname & vermindert excitatoir
effect glutamaat. (glutamaat = negatief effect bij Parkinson)
- Behandeling tremor: β-blokkers.
- Behandeling rigiditeit: anticholinergica (biperideen, (orfenadrine), trihexyfenidyl).
Cave: bijwerkingen! Verminderde cognitie! Terughoudend bij ouderen.

Behandelplan:
1. Levodopa + decarboxylaseremmer.
< 40 jr: evt dopamine agonist (terughoudend bij ouderen i.v.m. bw)
Alternatief: MAO-B-remmer.
2. Levodopa (+remmer) + dopamine agonist
3. Toevoegen ander middel.
Ernstige, therapieresistente tremor (<65 – 70 jr): biperideen/trihexyfenidyl.

Problemen bij behandeling:
- Wearing-off: steeds hogere dosis nodig, levodopa korter werkzaam
- On-off-fenomenen: relatie tussen moment van inname & effectiviteit. Lage dosis → klachten.
Levodopa-induced dyskinesieën (m.n. romp & ledematen) door wisselende spiegels.
Ook: depressie, delirium, dementie, slaapstoornissen.

Slaapmiddelen:
Beïnvloeden van slapen & waken met farmacologie.
GABA-mimetica: bevorderen slaap (GABA = remmende neurotransmitter): benzo + Z-drugs.
Benzo’s & Z-drugs → maken GABA-receptor gevoeliger voor GABA.
Antagonist benzo’s: flumazenil.
Kinetisch profiel: inslaapmiddel of anxiolyticum. Ideaal slaapmiddel: werkt snel & niet te lang.
Meest geschikt: temazepam, zolpidem, zopiclon.
Niet geschikt: midazolam (geheugenverlies).
Angst: oxazepam & diazepam.
5-HT2-antagonisten: verbeteren slaaparchitectuur/sederend; AD: pipamperon, quetiapine. AP:
trazodon, mirtazepine.
Melatonine: jetlag of ploegendienst.

Anxiolytica/antipanica:
Anxiolytica: sederend, geven snelle vermindering van angst. → hypnosedativa (benzo’s),
neurovegatatief actieve sedativa.
Anxiolytica onderdrukken alleen de angst!!
Antipanica: geven na toename van angst verbetering. → antidepressiva, MAO-remmers.
Vaak combi antipanica + anxiolytica: periode van toename van angst overbruggen.
Vormen angst: paniekstoornis, sociale fobie, dwangstoornis, gegeneraliseerde angststoornis.
Angststoornissen gaan niet vanzelf over. → ook cognitieve gedragstherapie.
Stappenplan NHG:
1. Voorlichting
2. Cognitieve gedragstherapie

3

, 3. Gnm: SSRIs (sertraline, paroxetine, citalopram), TCAs (clomipramine, imipramine), β-blokker
(propranolol), benzodiazepines (diazepam, oxazepam).
Richtlijn GGZ: erstigere patiënten, eerder behandelen + ook venlafaxine & β-blokkers.

Antidepressiva:
Depressie: moet voldoen aan voorwaarden volgens DSM-V voor langere tijd.
Antidepressiva:
- TCA (klassiek): amirtiptyline, imipramine, nortriptyline, clomipramine, maprotiline.
- SSRI (modern/2e generatie): (es)citalopram, paroxetine, sertraline, fluoxetine.
SNRI: venlafaxine, duloxetine. (ook noradrenerge receptoren)
- Overige moderne: mirtazapine, trazodon.
- MAO-remmers:
Irreversibel (bijna obsoleet): fenelzine, trancylcypromine.
Reversibel: moclobemide (klinisch vergelijkbaar aan SSRI).
- Overige AD: lithium = stemmingsstabilisator. Geen monotherapie maar toevoeging.
1e keuze NHG: TCA & SSRI. Lichte voorkeur SSRI ivm iets gunstiger bw profiel.
Bw profiel = anders, niet per se lichter.

SSRI: vaker interacties!
Bw: afhankelijk van receptoren waarop wordt aangegrepen.
H1 → sederend.
M → anticholinerg.
Niet-anticholinerg: sertraline, citalopram (SSRI) & nortriptyline (TCA)
SSRI: sertraline & citalopram minste interacties+ onthoudingsverschijnselen beperkt.
CYP2D6: m.n. fluoxetine & paroxetine.
Fluoxetine: niet afbouwen i.v.m. zeer lange hwt & bw gewichtsverlies.

Mirtazepine: effectiviteit vergelijkbaar met SSRI. Verbeterd slaap.
Nadeel: sedatie, gewichtstoename.
Voordeel: minder misselijkheid, onrust & seksuele stoornissen.

TCA: sterker anticholinerg, nadeel bij ouderen.
Amitriptyline: sterk anticholinerg. Vaak andere indicaties → neuropathische pijn, profylaxe migraine.
Nortriptyline: 1e keuze bij ouderen i.v.m. minder anticholinerg.
Clomipramine: alleen bij ook angst (maar SSRI kan dan ook).

Bipolaire stoornis:
Manie & depressieve perioden.
Behandeling → stabiliseren stemming:
1. Lithiumcarbonaat.
= toxisch, smalle therapeutische breedte.
Toevoegen diureticum/NSAID: stijging lithiumspiegel → tox.
Bw: dorst, tremor, concentratiestoornissen, gewichtstoename, acne, psoriasis.
Blijvend tox: nier & schildklier → nefrotox + hypothyreoïdie → monitoren!
Teratogeen: bij voorkeur vermijden bij zwangerschap.
2. Anticonvulsiva: valproaat, carbamazepine, lamotrigine.

Acute fase:
Manie: antipsychotica. M.n. atypisch (olanzapine, quetiapine).
Agitatie: benzo/sedativum toevoegen.
Depressie: SSRI/quetiapine.
Quetiapine = antipsychoticum, ook positief effect bij depressieve episodes.

4

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper daniquekoopman. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor $3.36. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 64670 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen

Laatst bekeken door jou

Samenvatting ·

(0)

volledige samenvatting bestuursrecht, Lierman

Samenvatting ·

(0)

Poem Summary Sheet - Journey by Gillian Clarke

Tentamen (uitwerkingen) ·

(0)

NR 546 Week 5 Questions and Answers Graded A+

Samenvatting ·

(0)

Business Modeling: Business Model Patterns (55)

Voordeelbundel ·

(0)

History Bundle TRC and Steve Biko(Matric/IEB)

Voordeelbundel ·

(0)

ENG2602 Exam Pack + Assignments 1,2 & 3 2024

Tentamen (uitwerkingen) ·

(0)

Delta Sigma Theta Latest Version 2024/2025 Graded A

Tentamen (uitwerkingen) ·

(1)

NSG6020 week 4 quiz |31 questions and answers

Tentamen (uitwerkingen) ·

(1)

ASVAB math formulas with 100% correct answers 2023.

$3.36  4x  verkocht
  • (1)
In winkelwagen
Toegevoegd