Summary
Dutch summary Comprehensive Handbook of Clinical Health Psychology
- Course
- Institution
Nederlandse samenvatting van het boek Comprehensive handbook of clinical health psychology. Hoofdstuk 3, 4, 6, 7, 8, 9, 11, 12, 13 en 15
[Show more]
3 reviews
By: annemijnroelants • 5 year ago
By: annaswaak • 6 year ago
By: lizzymccormick • 8 year ago
Seller
Follow
psychology101
Reviews received
Content preview
Samenvatting Comprehensive Handbook of Clinical HealthPsychology
Hoofdstuk 3 Preventie van chronische ziekten
Introductie
Vroeger leefde men te kort om chronische ziekten te ontwikkelen. Chronische ziekten
bestaan voor onbepaalde tijd, kunnen niet voorkomen worden door vaccinaties en kunnen
niet genezen worden met medicatie. De gevolgen zijn pijn, lijden, handicaps en een
verminderde QoL. Chronische ziekten komen wereldwijd veel voor en lijden steeds vaker tot
de dood. In Amerika gaan de meeste mensen dood aan hartziekte, kanker, beroerte,
aandoeningen aan de luchtwegen en diabetes. Roken, obesitas, sedentaire levensstijl, slecht
eten, veel eten, hogere levensverwachting, hectisch leven, luchtvervuiling en de opkomst
van fastfood ketens en de tabaksindustrie zijn oorzaken van deze chronische ziekten.
Vanwege de hoge stijging in chronische ziekten denkt men dat gedrag en omgeving een
grotere rol spelen dan genetische aanleg.
Niveaus van preventie
Primaire preventie: direct aanpakken van mediërende oorzaken van een ziekte. Dit gebeurt
voordat de ziekte ontstaat, waardoor de ziekte voorkomen wordt. Voorbeelden zijn
veranderingen in levensstijl en het geven van informatie.
Secundaire preventie: Vroege opsporing en behandeling van een ziekte, zodat de ziekte zich
niet verder ontwikkeld. Voorbeelden zijn screening voor borstkanker en trouw blijven aan
behandeling.
Tertiaire preventie: Voorkommen van het terugkeren van de ziekte of progressie van de
ziekte. Voorbeelden zijn chemotherapie tegen uitzaaiing, screenen op complicaties bij
diabetes of het stoppen met roken bij COPD.
Op primair en secundair niveau zijn vaak nog grote winsten te behalen. Helaas worden de
meeste patiënten pas opgemerkt wanneer de ziekte zich al ontwikkeld heeft. Behandeling is
dan duur en de behandelingsuitkomsten zijn klein. Wanneer iemand een genetische aanleg
heeft voor het ontwikkelen van een ziekte, is het juist belangrijk om de aan te passen
risicofactoren te verminderen.
De vier pilaren van primaire interventie
De vier pilaren zijn:
- Stoppen met roken
- Gezond dieet
- Regelmatig bewegen
- Afvallen
, Dit is de basis van primaire interventie, wat ook een gunstig effect heeft op secundaire en
tertiaire interventies. Ze kunnen een direct effect hebben op het ontstaan van een
chronische ziekte, door bijvoorbeeld en risico op diabetes type II te verminderen. Daarmee
vermindert indirect ook het risico op CVD, want diabetes is een risicofactor voor CVD. De
vier pilaren zijn onafhankelijk van elkaar en elk heeft zijn eigen impact op de preventie van
een ziekte. Een combinatie van de pilaren heeft vaak een groter effect op preventie.
Tabak (roken)
Roken kan leiden tot kanker (long, mond, blaas, strottenhoofd, slokdarm en keelholte),
hartziekte en COPD en draagt bij aan beroerte en andere vormen van kanker ( baarmoeder,
alvleesklier en nieren). Stoppen met roken heeft een direct effect op bloeddruk en hartslag.
Na 3 maanden is de longfunctie met 30% verbeterd. Na 9 maanden verminderen
ademhalingssymptomen. Na 1 jaar vermindert het risico op coronaire hartziekten met 50 %
en na 10 jaar zijn pre-kankercellen weer verwisseld voor normale cellen. Na 15 jaar zijn de
sterftecijfers weer hetzelfde als voor niet-rokers.
Gewicht
In Amerika heeft 66% van de bevolking overgewicht of obesitas. Obesitas verhoogd het risico
op diabetes type II, hart ziekten, beroerte, hoge bloeddruk, artrose, darm- en borstkanker,
slaap apneu en depressie. Een gewichtsafname van 5 tot 10% verlaagd al het risico op
obesitas gerelateerde ziekten.
Beweging
40% van de volwassen beweegt niet regelmatig. Het wordt aanbevolen op drie tot vijf keer
per week 30 tot 45 minuten te sporten op gemiddeld niveau. De voordelen daarvan zijn
gewichtsverlies, betere stemming (vrijgave van endorfine), lagere bloeddruk (verwijding van
bloedvaten), beter cholesterol, verminderd risico op CVD, diabetes type II en osteoporose,
en een verminderd risico op kanker (darm en borst). Patiënten die genoeg bewegen, slikken
vaak minder medicijnen.
Dieet
Een slecht dieet kan leiden tot hyperlipidemie (verhoogde lipide/vet in het bloed), hoge
bloeddruk, CVD, kanker en diabetes type II. 64% van de Amerikanen krijgt teveel verzadigde
vetten binnen. Dit verhoogd LDL, het slechte cholesterol. Ook transvet is slecht en verhoogd
de kans op hartziekte. Een voorbeeld van een goed dieet:
- 2 porties vetarme zuivel
- 2 porties vlees
- 3 porties groente
- 2 porties fruit
- 6 porties graan
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller psychology101. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.88. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67232 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now