De student:
beredeneert hoe pijnsignalen bij patiënten op een acute/bewakingsafdeling herkend kunnen worden;
beredeneert hoe pijn te interpreteren is in relatie tot de somatische problematiek en de acute
omstandigheden;
benoemt welke parameters gebruikt worden voor de observatie v...
Definitie
“Pijn is een onplezierige, sensorische en emotionele beleving, die veroorzaakt wordt
door feitelijke of dreigende weefselbeschadiging, of die omschreven wordt in dergelijke
termen” (IASP 1979). Pijn is een persoonlijke ervaring, die door patiënten individueel
wordt beleefd: “Pijn is dat wat de patiënt die pijn heeft, zegt dat het is en treedt op als de
patiënt zegt dat deze optreed
Ontstaan van pijn
Door een zintuiglijk, motorisch en neurologisch samenspel worden interne en externe prikkels
waargenomen. Hier reageert het lichaam op. Informatie die via de zintuigen binnenkomt, wordt
verwerkt door het zenuwstelsel, waarna een motorische impuls wordt gegeven aan de spieren of
organen.
Nociceptieve pijn
Nociceptieve pijn is pijn veroorzaakt door weefselbeschadiging. Bij weefselschade komen stoffen
vrij die nociceptoren (pijnzenuwvezels) activeren, waardoor een pijnprikkel ontstaat. Via de
zenuwen wordt deze prikkel naar de hersenen verzonden. Daar wordt de pijn gevoeld. Kenmerkend
voor nociceptieve pijn is dat het goed reageert op paracetamol, NSAID`s en opioïden. Er zijn twee
vormen van nociceptieve pijn:
- Somatische pijn gaat uit van de huid, botten en spieren. Het gaat gepaard met een scherp,
stekend gevoel en is goed te lokaliseren.
- Viscerale pijn gaat uit van de ingewanden en gaat gepaard met een diffuus, dof gevoel.
Acute pijn
Acute pijn is pijn die direct bij weefselbeschadiging optreedt. Deze scherpe, direct aanwezige pijn is
vaak kortdurend en heeft een aanwijsbare oorzaak, waardoor je in het vervolg deze prikkeling
probeert te voorkomen. Behandeling van de onderliggende oorzaak zorgt vaak dat de pijn
verdwijnt.
Chronische pijn
Chronische pijn bestaat langer dan drie maanden, en heeft geen duidelijke oorzaak en functie
meer. Het wordt gekenmerkt door een branderig, aanhoudend en zeurend gevoel. Slecht
behandelde acute pijn kan resulteren in chronische pijn.
Neuropathische pijn
is pijn veroorzaakt door beschadiging van het perifere of het centrale zenuwstelsel. Hierdoor werkt
het zenuwstelsel niet meer goed. Dit kan betekenen dat de ontvangst van de prikkel verstoord is,
het doorgeven aan de hersenen niet goed werkt of de vertaling van de prikkel verkeerd gaat.
Prikkels die normaal geen pijn veroorzaken, kunnen nu voor gevoeligheid zorgen (allodynie). Een
voorbeeld hiervan is overgevoeligheid voor warmte of kou. Ook abnormale pijnervaring
(hyperalgesie) komt voor. Neuropathische pijn kan gepaard gaan met een prikkelend, tintelend,
brandend of ‘elektrisch’ gevoel.
Wat zijn de gevolgen voor de patiënt?
- Slecht behandelde acute pijn kan ernstige medische complicaties geven (bijvoorbeeld
infecties van de luchtwegen, het optreden van thrombo-embolische en cardiale
complicaties) en het herstel vertragen (Kehlet 2001). Uiteindelijk kan slecht behandelde
acute pijn bij een groot aantal patiënten resulteren in chronische pijnklachten.
Poorttheorie van Melzack en losser (gate control)
Een signaal ontstaat na prikkeling van de perifere zenuw de voortgeleiding van deze prikkel
noemen we nociceptie. komt in het ruggenmerg (afdalende banen) terrecht en begint aan
signaalverwerking.
, - Vanuit deze theorie laat de werking van TENS (transutane elektrische zenuwstimulatie) zich
verklaren
Het ei van loeser
De Amerikaanse neurochirurg Loeser ontwikkelde een model over pijn en pijnbeleving waarin de
aspecten nociceptie, pijngewaarwording, pijnbeleving en pijngedrag belicht worden. Pijn
begint met de pijnprikkel, de nociceptie. Zodra de pijnprikkel de hersenen bereikt, ontstaat
pijngewaarwording waardoor je de pijn voelt en ervaart. De pijnbeleving is de betekenis die aan de
pijn wordt gegeven. Vervolgens wordt deze beleving omgezet in pijngedrag, de uiting van de pijn.
Pijn is volgens dit model niet alleen een optelsom van alle nociceptieve stimuli. De nociceptie lijdt
tot gewaarwording van de pijn. De mate waarin iemand pijn gaat lijden, is individueel bepaald. Pijn
gewaarworden zal in pijngedrag, ofwel pijnbeleving. Dit word bepaald door de individu maar ook
zijn sociale omgeving. multidisciplinaire aanpak ivm multi factoriële pijn
- Er blijkt geen een-op-een verhouding te zijn tussen prikkel en effect op het organisme
Wat doen?
Hierbij ligt de focus op het voorkómen van pijn, onafhankelijk van het type pijn. Het uitgangspunt is
dat bij alle klinische patiënten driemaal per dag en bij alle patiënten op de SEH ten minste
tweemaal (bij triage en ontslag) de pijn wordt gemeten
1. Vraag standaard driemaal per dag naar pijn op dat moment. Meet de pijn met de
Numerical Rating Scale (NRS).
2. Registreer de pijnscores in het elektronisch patiëntendossier (EPD) of het verpleegkundig
dossier.
3. Pas bij een pijnscore van 4 of hoger, of wanneer de patiënt door pijn wordt gehinderd in
zijn functioneren, pijnbehandeling toe volgens protocol.
4. Geef patiëntenvoorlichting en betrek de patiënt bij zijn of haar behandeling
Wanneer de NRS niet mogelijk is
De REPOS is een schaal voor ouderen met een uitingsbeperking. Met de REPOS kunt u aan de hand
van het gedrag van de patiënt bepalen of de patiënt pijn heeft (Van Herk 2009a, Van Herk 2009b).
De gevalideerde REPOS telt tien gedragingen die als kenmerkend voor pijn worden gezien. Vijf van
de tien gedragingen betreffen daarom het gezicht, namelijk een gespannen gezicht, de ogen (bijna)
dichtknijpen, het optrekken van de bovenlip, een grimas en angstig kijken. De overige vijf
gedragingen betreffen bewegingen en verbale uitingen van pijn.
De PACSLAC-D en de PAINAD zijn beoordelingsschalen voor patiënten met dementie of beperkte
uitdrukkingsmogelijkheden. Ook voor patiënten op een Medium Care- of Intensive Care-afdeling zijn
observatieschalen beschikbaar, bijvoorbeeld de Critical Care Pain Observation Tool (CPOT) en de
Behavioral Pain Scale (BPS)
WHO pijnladder
Stap 1 van de WHO-pijnladder bestaat uit paracetamol en NSAID`s.
Paracetamol
Voor kinderen is de dosering afhankelijk van het gewicht. De werkingsduur is 4-6 uur. Paracetamol
heeft weinig bijwerkingen. Het heeft een synergetisch (samenwerkend) effect in combinatie met
andere pijnstillers. Bij overdosering kan nier- of leverbeschadiging optreden.
Non-Steroidal Anti-Inflammatory Drugs (NSAID`s)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ambersaxion. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.02. You're not tied to anything after your purchase.
