Summary
Volledige Samenvatting Blok 2.5: Deviantie en Criminaliteit in de stad
- Course
- Institution
Samenvatting van alle problemen uit blok 2.5.
[Show more]
4 reviews
By: wiesjevg • 9 months ago
By: yarahelderman • 1 year ago
By: sarahfaris • 1 year ago
By: mikaylagovaerts53 • 1 year ago
Seller
Follow
lunaerasmus2020
Reviews received
Content preview
Probleem 1: Kattenkwaad of criminaliteitLeerdoel 1: Wat is criminaliteit?
Artikel Kolthoff
Criminaliteit
Criminaliteit is een sociaal construct: binnen de samenleving zijn er afspraken over gemaakt.
Of we gedrag criminaliteit noemen hangt af van een aantal dingen:
De gevolgen die het gedrag heeft voor zowel slachtoffers als de samenleving.
Morele opvattingen van machthebbers.
De publieke opinie.
De context waarin het gedrag plaatsvindt.
Wat we zien als criminaliteit kan dus over tijd veranderen.
Decriminaliseren: iets wat vroeger een strafbaar feit was, is tegenwoordig niet meer strafbaar
overspel.
Criminaliseren: nieuwe strafbare feiten binnen het strafrecht opnemen huiselijk geweld.
Sutherland: beschouwde criminaliteit als onrechtmatig gedrag, ook als degelijk gedrag niet
als zodanig in de strafwetgeving was opgenomen, maar door andere rechtsgebieden werd
gereguleerd. Twee criteria voor de definitie van criminaliteit van rechtsgeleerdheid volgens
Sutherland:
o Juridische beschrijving van een handeling als maatschappelijk schadelijk.
o Wettelijke bepaling van straf voor de handeling.
Artikel Newburn
Criminaliteit: (wettelijke) schending van het strafrecht. In deze wet is een misdaad een handeling, die
resulteert in bepaalde gevolgen en kan leiden tot vervolg en straf in de rechtbank. Er is veel
discussie over deze term.
Kritische criminologie Hillyard & Tombs
De grens tussen wat criminaliteit is en wat niet is vaag. Hillyard & Tombs willen dat er niet naar
misdaad gekeken wordt, maar naar maatschappelijke schade. Dit stellen zij op basis van vier
kritiekpunten:
Misdaad heeft geen ontologische werkelijkheid: criminaliteit hangt af van de context. Men
kan niet stellen dat bepaalde daden altijd onder criminaliteit vallen. Criminaliteit is een
containerbegrip.
Iemand doden tijdens een vuurgevecht in de oorlog zal anders worden beoordeeld dan
iemand doden tijdens vredestijd.
Criminologie zet de mythe van misdaad voort: er wordt binnen de misdaad en criminologie
gebruik gemaakt van het begrip ‘misdaad’ alsof er een eenduidige betekenis voor is. Men wil
continu een oorzaak uitleggen bij een misdaad.
Misdaad bestaat uit veel kleine, onbeduidende gebeurtenissen: veel misdaden en criminele
handelingen laten weinig schade achter (zowel fysiek als financieel) en er is vaak geen
slachtoffer bij betrokken.
Misdaad sluit serieuze vormen van schade buiten: veel daden die leiden tot serieuze schade
worden niet behandeld via het strafrecht. (Wittebroodcriminaliteit)
Grootschalige belastingfraude.
(Er bestaat geen schaal van ernst: dit ligt aan de individuele gebeurtenis.)
Misdaad en criminaliteit zijn dus betwistbare en problematische termen. Kijken naar de
maatschappelijke schade.
,Twee visies op criminaliteit
Criminaliteit als strafrecht (Juridische visie) wet, strafbaar
In het simpelste geval wordt criminaliteit gezien als overtredingen op de wet, maar de
overtredingen verschillen historisch en cultureel gezien sterk. Criminaliteit: een schending
van het strafrecht. In deze wet is een misdaad een handeling, die als het resulteert in
bepaalde gevolgen, kan leiden tot vervolging en straf in de rechtbank.
o Kritiek: als er geen wet is, is er ook geen criminaliteit.
Criminaliteit als sociaal construct (Sociaal constructivistische visie) (focus op de norm)
normen, tijd, cultuur
Zien criminaliteit als een label dat wordt toegepast op bepaalde handelingen. Criminaliteit is
volledig cultureel gebonden en is een sociaal construct. Criminaliteit is gebonden aan sociale
interacties, die leiden tot een bepaalde norm.
o Overtreding sociale normen.
o Labeling theorie Becker: verwachtingspatroon dat ontstaat door een bepaald label
op te plakken iemand een crimineel te noemen. Dit kan leiden tot het pygmalion
effect: mensen gaan zich gedragen naar hoe ze gelabeld worden. De labeling theorie
komt voort uit het sociaal constructionisme: het idee dat sociale fenomenen zoals
criminaliteit een product zijn van de interactie en onderhandeling tussen mensen
levend in complexe sociale groepen.
o Conflict perspective: het idee dat criminele wetten de belangen van de elite
illustreren.
Niels Christie (zeer moraliserend)
Een radicale vorm van het sociaal constructionisme is door Niels Christie geuit. Hij dacht dat misdaad
niet bestond. Er bestaan wel daden waar het label misdaad aan wordt gehangen. ‘Misdaad bestaat
niet. Alleen daden bestaan, daden krijgen vaak verschillende betekenissen binnen verschillende
sociale kaders. Handelingen en de betekenissen die aan hen gegeven zijn, zijn onze gegevens. Wat
zijn de sociale omstandigheden die aanmoedigen of verhinderen om de betekenis van misdaad te
geven?”. Voor effectieve criminalisering moet er wel sprake zijn van een suitable enemy zijn:
Niet te machtig zijn
In staat zijn mensen angst te bezorgen
Gevaarlijk en liefst inhumaan overkomen
Moet als een zo belangrijke dreiging van buitenaf worden gezien dat ‘onorthodoxe’ middelen
om hem te bestrijden over het algemeen geaccepteerd zullen worden.
Moet een zekere levensduur hebben en niet maar ‘één seizoen’ meegaan.
Tegenwoordig is een pedofiel of radicale moslim een ideale suitable enemy.
Artikel Becker
Alle sociale groepen maken regels en proberen deze af te dwingen. Sociale regels definiëren situaties
en het gedrag wat binnen deze situatie past, sommige gedragingen zijn ‘goed’ andere ‘slecht’.
Wanneer iemand zo’n regel breekt wordt hij/zij als een persoon gezien die men niet kan vertrouwen
om samen te leven met de groep. Deze persoon wordt gezien als een buitenstaander (outsider), die
afwijkt (deviant) van de groepsregels. Maar de term outsider kan twee betekenissen hebben:
De persoon die de regels van de samenleving breekt wordt als deviant en een outsider
gezien.
De hele samenleving die de regels opstelt wordt door de overtreder van deze regels als een
outsider gezien.
Er moet onderscheid gemaakt worden tussen verschillende regels:
Formeel (wetgeving): staan in de wet. De politie kan deze regels handhaven.
, Informeel: worden op verschillende informele manieren gehandhaafd. Handopsteken bij
vraag.
Blue laws: formele wetten die niet worden nageleefd of opgevolgd. Ze worden vaak door de
vingers gezien of zijn verouderd. Deze staan nog steeds officieel in de wet maar worden niet
meer uitgevoerd.
Definities van deviantie
Definitie van deviantie is lastig. Verschillende groepen zien verschillende gedragingen als deviant. Er
zijn verschillende benaderingen waaruit deviantie benaderd kan worden:
Statistische benadering: makkelijkste manier. Deviant is alles wat té veel afwijkt van het
gemiddelde.
o Kritiek: deze benadering is te simpel gedacht. Roodharig of linkshandig wijkt ook af
van het gemiddelde, dus dat zou dan ook deviant moeten zijn terwijl ze geen regels
breken.
Medische/pathologische visie: deze benadering gaat ervan uit dat deviantie iets
pathologisch is, een ziekte. Wanneer het menselijk lichaam niet efficiënt meer werkt, is er
sprake van een ziekte. Er kan ook sprake zijn van een mentale ziekte.
o Kritiek: mensen zijn het niet eens over wat ongezond gedrag is. Het is lastig om een
definitie te vinden die iedereen tevredenstelt.
Sociologisch functionele visie: deze benadering kijkt naar de gezondheid en ziekte met
betrekking tot de samenleving. Wanneer er een verminderde stabiliteit is en dus een kleinere
kans om te overleven, wordt dit gezien als sociale disorganisatie. Sociologen labelen dit als
deviant.
o Kritiek: dit is echter lastig in praktijk te brengen. Het is lastig onderscheid te maken
tussen het functionele en disfunctionele in een samenleving. Zo hebben
verschillende politieke groepen andere ideeën over wat het doel van een
samenleving is en dus ook over wat functioneel is. Geen eenduidig doel
samenleving.
Realistische visie (sociologisch): ziet deviantie als het falen om aan de regels van de groep te
voldoen. Deze visie gaat ervan uit dat mensen die een regel hebben overtreden tot een
homogene categorie behoren.
o Kritiek: het is lastig te bepalen welke regels als maatstaf genomen moeten worden.
Een samenleving kent verschillende groepen met verschillende regels. Een persoon
zou de regels van de ene groep op kunnen volgen terwijl hij de regels van een andere
groep breekt.
De sociologische visie negeert het feit dat deviantie wordt gecreëerd door de samenleving. Sociale
groepen creëren deviantie door regels te maken waarvan overtreding als deviantie wordt gezien.
Vanuit dit oogpunt is deviantie geen kenmerk van de handeling van de persoon, maar het gevolg van
het toepassen van regels en sancties door anderen.
Deviantie is dus niet een eigenschap van de outsider maar een gevolg van het opstellen van de regels
en handhaven van regels door anderen. ‘Devianten’ zijn dan ook geen homogene groep. Of een
handeling deviant is hangt ook af van hoe andere erop reageren. De manier waarop mensen
reageren op een handeling is afhankelijk van een aantal factoren:
Tijd: op sommige momenten zal deviant gedrag strenger worden bestraft en vervolgt dan op
andere momenten.
Soms focust de politie zich op bepaalde activiteit.
De persoon zelf: regels blijken soms meer voor bepaalde mensen te gelden dan voor
anderen.
Zwarte en witte mensen worden anders behandeld in de samenleving en het
rechtssysteem.
, De consequenties: sommige regels worden alleen gehandhaafd als er bepaalde gevolgen aan
zitten.
Je rijdt de hard maar je wordt alleen bestraft als je een ongeluk maakt.
Regels verschillen vaak per sociale groep. De problemen die ze ervaren in omgang met de omgeving,
de geschiedenis en tradities leiden tot verschillende sets van regels. Veel van deze regels spreken
elkaar tegen. Er is vrijwel geen consensus over regels.
Artikel Swaaningen
De ontwikkeling van criminaliteit
Aan het begin werd criminaliteit gekoppeld aan een religieuze opvatting, daarna vond er een
verschuiving plaats naar een culturele ontwikkeling.
Garofalo (1885): natuurlijke misdaad: een concept wat sterk gekoppeld was aan het
religieuze idee van de zonde. Wet baseren op religieuze waarden. Veel morele normen in het
strafrecht vallen terug te voeren op de Tien Geboden uit de Bijbel.
Durkheim: koppelde criminaliteit los van religie en bracht het in verband met culturele
ontwikkelingen. Durkheim zag criminaliteit als een normaal maatschappelijk verschijnsel, in
plaats van pathologie. Hij kende er zelfs een constructieve rol aan toe.
Alleen door kwaad herkennen wij het goede, zo draagt criminaliteit bij aan de vorming van
een collectief geweten.
Willem Bonger (1932): hij zag criminaliteit als een subcategorie van alle immorele en
maatschappelijk schadelijke handelingen waartegen de overheid door middel van straf
optreedt. Voegde begrip ‘maatschappelijke schade’ toe.
o Het is alleen een misdaad als het bestraft wordt toevoeging op Durkheim.
o Kritiek: wie bepaalt wat immoreel is en wat leidt tot maatschappelijke schade? Als
maatschappelijke schade het criterium zou zijn, zou veel meer gedrag crimineel zijn.
De overheid treedt tegen sommige schadelijke handelingen wel bestraffend op en
tegen anderen niet. Bijvoorbeeld drugs- en alcohol gebruik.
Sellin (1938): stelt dat criminaliteit slechts één van de vele vormen van regel overtredend
gedrag is die het object van de studie van criminologen wordt (sluit aan bij Bonger).
Sutherland: stelde voor het domein van de criminologie uit te breiden tot alle
maatschappelijk schadelijke handelingen waarop met juridische maatregelen kan worden
gereageerd.
o Definitie criminologie: het maken en breken van de wetten en de reactie van de
maatschappij hierop.
o 3 wegen van criminologie:
Het bestuderen van de misdaad
Het bestuderen van degene die de misdaad plegen
Het bestuderen van het strafrecht en het strafrechtelijk systeem
Bongers en Sutherland hebben het over bestraffing en of het reageren op de
strafrechtelijke etikettering, Becker ziet dit als labelling.
o Witteboordencriminaliteit: mensen van een hogere status die een misdaad plegen.
Belastingfraude.
Kempe: wees op een omgekeerd verschijnsel, namelijk dat zaken die in de wet als crimineel
worden gezien niet altijd moreel verwerpelijk zijn.
Empirisch onderzoek: datgeen wat strafrechtelijk het zwaarste wordt bestraft loopt niet
parallel met wat de bevolking het ergst vindt.
Becker (1963): ‘Sociale groepen brengen deviantie tot stand door regels te formuleren die
deviantie opleveren als ze worden overtreden, en door die regels toe te passen op
gedragingen van bepaalde mensen en hen te bestempelen als buitenstaanders. Deviantie is
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lunaerasmus2020. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.04. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67474 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now