Tijd
1 Erfgoededucatie..................................................................................................................................3
1.1 Cultuur en cultuureducatie...........................................................................................................3
1.1.1 Wat is cultuur?.......................................................................................................................3
1.1.1.1 Cultuur in de spiegel (CIS):..............................................................................................3
1.1.2 Wat is cultuureducatie?.........................................................................................................3
1.1.2.1 Het onderwerp van cultuureducatie...............................................................................3
1.1.2.2 De 4 culturele basisvaardigheden en cultuurdragers......................................................4
1.1.3 Wat is cultureel erfgoed?.......................................................................................................7
1.1.3.1 Wat bedoelen we met materieel en immaterieel ‘cultureel erfgoed’?...........................7
1.1.3.2 ‘Cultureel erfgoed’ is een dynamisch begrip...................................................................7
1.1.3.3 UNESCO Werelderfgoed.................................................................................................8
1.1.3.4 Belgisch werelderfgoed (monumenten).........................................................................8
1.1.3.5 Belgisch werelderfgoed (meesterwerken)......................................................................8
1.2 Hoe past cultureel erfgoed in het basisonderwijs?.......................................................................8
1.2.1 Erfgoededucatie.....................................................................................................................8
1.2.1.1 Wat is erfgoededucatie?.................................................................................................8
1.2.1.2 Cultureel erfgoed in de opleiding leraar lager onderwijs................................................9
1.2.1.3 Eindtermen en leerplandoelen i.v.m. erfgoededucatie..................................................9
1.2.1.4 Erfgoededucatie vs. Geschiedenisonderwijs...................................................................9
1.2.1.5 Erfgoededucatie en omgevingsonderwijs.......................................................................9
1.2.1.6 Uitgangspunten bij het realiseren van erfgoededucatie...............................................10
1.2.1.7 6 belangrijke uitgangspunten als je werkt met cultureel erfgoed.................................10
1.3 Cultureel erfgoed in het klaslokaal.............................................................................................10
1.3.1 Confrontatie/introductie.....................................................................................................10
1.3.2 Aanrommelen/vrije verkenning...........................................................................................10
1.3.3 Onderzoeksvraag/probleemstelling.....................................................................................10
1.3.4 Onderzoek...........................................................................................................................10
1.3.5 Antwoord/verslaggeving/vastzetting...................................................................................11
1.3.6 Verbreding/verdieping.........................................................................................................11
2 Introductie tijd en didactiek ‘dagelijkse tijd’......................................................................................11
2.1 Het begrip ‘tijd’ onder de loep....................................................................................................11
2.1.1 Het begrip ‘tijd’ in het dagelijkse leven................................................................................11
2.1.2 Ritme en tijd........................................................................................................................11
, 2.1.3 Objectieve en subjectieve tijd..............................................................................................11
2.1.4 Hoe heeft het tijdsbegrip zich ontwikkeld doorheen de geschiedenis?...............................12
2.1.5 Conclusie..............................................................................................................................12
2.1.6 Eindtermen ‘tijd’..................................................................................................................12
2.2 De ontwikkelingslijn van het tijdsbesef en het historisch bewustzijn.........................................12
2.2.1 Het biologisch tijdsbesef (2e – 3e kleuterklas)......................................................................12
2.2.2 Het dagelijks tijdsbesef........................................................................................................13
2.2.3 Het historisch tijdsbesef (“het weten”)................................................................................13
2.2.4 Van cyclisch naar historisch tijdsbesef.................................................................................13
2.2.5 De ontwikkeling van een historisch bewustzijn (“begrijpen”)..............................................13
2.2.6 Recente inzichten i.v.m. ‘tijd’...............................................................................................13
2.2.6.1 4 soorten tijd.................................................................................................................13
2.2.6.2 Studie van Barton en Levstik.........................................................................................13
2.2.6.3 Conclusie.......................................................................................................................14
2.3 Praktijksuggesties voor het aanleren van tijdsbegrippen...........................................................14
2.4 Het tijdsbegrip doorheen het lager onderwijs............................................................................14
3 Gent, middeleeuwse grootstad.........................................................................................................15
3.1 De ontwikkeling van middeleeuwse steden...............................................................................15
3.2 De middeleeuwse economie......................................................................................................15
3.2.1 De landbouw........................................................................................................................15
3.2.2 De stedelijke economie........................................................................................................15
3.2.2.1 Ambachten, gilden en hanzen.......................................................................................15
3.3 Het leven in de stad....................................................................................................................16
3.3.1 Stadsrechten........................................................................................................................16
3.1.2 Stadsbestuur........................................................................................................................16
3.1.3 Wonen in de middeleeuwse stad.........................................................................................17
4 Gent, industriestad (18e – 19e eeuw).................................................................................................17
4.1 Waar zien we nog sporen van de arbeiders?..............................................................................17
4.2 De eerste industriële revolutie...................................................................................................17
4.2.1 Oorzaken (speelden op elkaar in):.......................................................................................17
4.2.2.1 Agrarische revolutie......................................................................................................17
4.2.2.2 Demografische revolutie...............................................................................................18
4.2.2.3 Aanwezigheid van grondstoffen...................................................................................18
4.2.2.4 De sociale revolutie.......................................................................................................18
4.2.2.5 Financiële revolutie.......................................................................................................19
4.2.2.6 Technische revolutie.....................................................................................................19
~ ~
, 4.2.2.7 Andere oorzaken...........................................................................................................19
4.2.3 Leidende factoren binnen de 1 e industriële revolutie..........................................................19
4.2.4 Situatie van België................................................................................................................20
4.3 Conclusie: industriële revoluties.................................................................................................20
4.3.1 1e revolutie...........................................................................................................................20
4.3.2 2e revolutie...........................................................................................................................20
1 Erfgoededucatie
1.1 Cultuur en cultuureducatie
1.1.1 Wat is cultuur?
Cultuur wordt in verschillende betekenissen gebruikt:
o Alles wat tot de menselijke beschaving behoort cultuur ↔ natuur.
De leraar als cultuurparticipant: “De leraar kan, vanuit zijn professionele positie,
actuele maatschappelijke thema’s en ontwikkelingen herkennen en kritisch
benaderen op elk van de volgende domeinen”:
Het sociaal-politieke domein;
Het sociaal-economische domein;
Het levensbeschouwelijke domein;
Het cultureel-esthetische domein;
Het cultureel-wetenschappelijke domein.
o Antropologische betekenis: het geheel van waarden en tradities;
o Sociologische betekenis: de gewoonten en levensstijl van een bepaalde groep;
o Synoniem voor kunstuitingen;
o Canon cultuurcel: betekenisgeving cultuur maakt interactie mogelijk tussen
mensen onderling en tussen mensen en dingen (media)
1.1.1.1 Cultuur in de spiegel (CIS):
Cultuur is het omgaan met het verschil tussen wat we weten/kunnen en de werkelijkheid.
Het verschil bestaat in de vergelijking tussen wat bekend is en een nieuwe, onbekende
combinatie van bekende elementen.
Het is een voortdurend cognitief proces, “state of mind”.
Het is niet zozeer de acteur of het schilderij, het is de indruk, het gevoel, de betekenis die aan
de kijker wordt meegegeven.
1.1.2 Wat is cultuureducatie?
1.1.2.1 Het onderwerp van cultuureducatie
Niet alle onderwijs is cultuuronderwijs;
Cultuuronderwijs reflecteert op cultuur;
Kansen bieden om vaardigheden te ontwikkelen zodat we kunnen reflecteren op cultuur;
Ontwikkelen van het cultureel (zelf-)bewustzijn;
Cultuur is geen voortdurend proces van betekenisgeving, cultuureducatie reflecteren over
menselijk handelen in al zijn aspecten en in interactie gaan met de culturele wereld;
Centraal: het voortdurend en actief betekenis geven aan culturele ontmoetingen.
Het onderwerp van cultuureducatie is cultuur
~ ~
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller anblondeel. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.01. You're not tied to anything after your purchase.