OWNM A: Pedagogisch
handelen
Hoofdstuk 1 Het pedagogisch model: overzicht.....................................................................................3
1.0 Inleiding........................................................................................................................................3
1.0.1 Pedagogisch/pedagogiek/pedagogie.....................................................................................3
1.0.2 3 aspecten die het pedagogisch handelen complexer maken...............................................3
1.1 Componenten van het pedagogisch model/pedagogisch handelen.............................................3
1.2 Het kind en zijn psychologische basisbehoeften (“VAC”)..............................................................3
1.3 De basishoudingen van de leerkracht (“VOUW”).........................................................................4
1.4 Contexten waarbinnen pedagogisch handelen plaatsvindt..........................................................4
1.5 Algemene contexten waarbinnen pedagogisch handelen plaatsvindt (mens- en
maatschappijbeeld)............................................................................................................................5
1.5.1 Mens- en maatschappijbeeld.................................................................................................5
1.5.2 Gelijkheid...............................................................................................................................5
1.5.3 Emancipatorisch opvoeden...................................................................................................6
1.5.4 Emancipatorische visies.........................................................................................................6
Hoofdstuk 2 Psychologische basisbehoeften..........................................................................................8
2.1 De behoefte aan verbondenheid – ik hoor erbij...........................................................................8
2.1.1 Hechtingstheorie...................................................................................................................8
2.1.2 Bij een groep horen...............................................................................................................9
2.1.3 Verbondenheid met de leerkracht.........................................................................................9
2.2 De behoefte aan competentie – ik kan het...................................................................................9
2.2.1 Zelfvertrouwen en zelfbeeld..................................................................................................9
2.2.2 Fixed en growth mindset (hoe ziet men zichzelf in een taaksituatie?)................................11
2.3 De behoefte aan autonomie – ik wil het zelf..............................................................................11
2.3.1 De relatie tussen autonomie en ondersteuning...................................................................11
2.3.2 Zelfsturing en zelfregulatie..................................................................................................11
2.4 De gevolgen van de basisbehoeften op de ontwikkeling van het kind.......................................12
2.4.1 Intern kompas......................................................................................................................12
2.4.2 Intrinsieke en extrinsieke motivatie.....................................................................................12
2.4.3 Welbevinden en betrokkenheid..........................................................................................12
Hoofdstuk 3 Basishoudingen van de leerkracht...................................................................................12
3.1 Waarderen..................................................................................................................................12
3.1.1 Acceptatie van het kind, niet van al zijn gedrag...................................................................12
, 3.1.2 Persoonlijk contact..............................................................................................................13
3.1.3 Positieve communicatie.......................................................................................................13
3.2 Ondersteunen.............................................................................................................................13
3.2.1 Affectieve ondersteuning.....................................................................................................13
3.2.2 Gedragsregulerende ondersteuning....................................................................................13
3.2.3 Informatieve ondersteuning................................................................................................14
3.3 Uitdagen.....................................................................................................................................14
3.3.1 Zone van naaste ontwikkeling.............................................................................................14
3.3.2 Zelfstandigheid....................................................................................................................14
3.3.3 Samenwerken......................................................................................................................14
3.4 Vertrouwen.................................................................................................................................15
3.4.1 Veilige omgeving creëren....................................................................................................15
3.4.2 Authentieke omgeving.........................................................................................................15
3.4.3 Empathische omgang...........................................................................................................15
3.6 Basishoudingen van de leerkracht vs. opvoeden........................................................................15
3.6.1 Omschrijven van opvoeden.................................................................................................15
3.6.2 Opvoedingsstijlen................................................................................................................16
~ ~
, Hoofdstuk 1 Het pedagogisch model: overzicht
1.0 Inleiding
1.0.1 Pedagogisch/pedagogiek/pedagogie
Pedagogisch
o = wat te maken heeft met opvoeding
Pedagogiek
o = opvoedkunde
= wetenschap van het opvoeden, studie van de opvoeding
1.0.2 3 aspecten die het pedagogisch handelen complexer maken
1. Je moet onmiddellijk ageren: je kan de situatie niet laten rusten en mogelijkheden
overwegen, je moet direct ingrijpen;
2. Je kan niet ageren: je reageert, ook door niet de reageren. Dit kan niet altijd positief zijn;
3. Interventies afwegen volgens het individuele kind: wat voor het ene kind werkt, werkt voor
het andere niet. Stem af op de noden van het kind op dat moment (acceptatiedriehoek!)
1.1 Componenten van het pedagogisch model/pedagogisch handelen
Vorm = tandwiel: het pedagogisch model is een dynamisch gegeven, de diverse aspecten werken
constant in op elkaar, zoals een tandwiel.
Groen tandwiel: De basisbehoeften van het kind (VAC)
Oranje tandwiel: De basishoudingen van een leerkracht
(VOUW)
Blauw tandwiel: De sociale context
Paarse cirkel: De tijdgeest/de Westerse maatschappij
1.2 Het kind en zijn psychologische basisbehoeften (“VAC”)
Verbondenheid: “Ik hoor erbij”
o Kinderen hebben behoefte aan veiligheid en geborgenheid;
o Als leerkracht aandacht hebben voor een warme en hechte band met de leerlingen
vergrootte kans dan de kinderen zich aanvaard en goed voelen.
Competentie: “Ik kan het”
o Kinderen hebben behoefte dingen (goed) te kunnen;
o Als leerkracht het zelfvertrouwen stimuleren waardoor de leerlingen ook meer
gestimuleerd/gemotiveerd zijn om het te doen.
Autonomie: “Ik kan het zelf”
o Kinderen hebben de behoefte om ook zelf sturing te geven aan wat ze doen;
o Leerkracht: biedt ze situaties aan waarin de leerlingen zelf keuzes/beslissingen
kunnen maken/nemen.
~ ~
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller anblondeel. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.39. You're not tied to anything after your purchase.