Hi!
In dit document wordt het hoofdstuk "Duitsland " samengevat van het boek Historische Context. Dit boek heb ik gebruikt voor mijn eindexamen Geschiedenis (VWO). Het kan zijn dat er nu een nieuwere druk wordt gebruikt, maar misschien komt deze samenvatting nog van pas!
Succes met leren! :)
Intro en Deelcontext 1: Duitse keizerrijk (1871-1918)
Voor 1871 was Duitsland een lappendeken van staatjes. Deze situatie was ontstaan in de
middeleeuwen. Nadat het rijk van Karel de Grote uiteenviel, ontstond het Duitse Rijk. Hoewel de
Duitse keizer de enige machthebber was, was zijn positie niet sterk, onder andere door de
investituurstrijd. In Frankrijk slaagden de machthebbers er wel in de vrijwel absolute macht te
grijpen, met als hoogtepunt Lodewijk de XIV. Doordat Napoleon Bonaparte alle Duitse staten had
veroverd vonden de Duitsers dat er een eigen, sterk volk moest komen, en dat ontstond in de vorm
van een keizerrijk in 1871.
Na de Frans-Duitse oorlog van 1870-1871 met een grandioze overwinning voor Duitsland ontstond
het Duitse keizerrijk. Één van de oorzaken was ook het nationalisme in Duitsland. Het
eenwordingsproces stond onder leiding van Pruisen, en Wilhelm I, een Pruisische koning werd dan
ook tot keizer gekroond (hij was keizer van 1871 tot 1888). Hij was nogal conservatief en steunde
Von Bismarck. Een Pruisische politicus werd de eerste regeringsleider (van 1871-1890), namelijk
Otto von Bismarck. Hij was afhankelijk van de Rijksdag, het parlement van het Duitse rijk en
daardoor geen dictator. Hij heeft wel flink zijn stempel op de eerste twintig jaar van het keizerrijk
gedrukt. Wilhelm I’s kroning vond plaats in het paleis van Versailles, wat symbolisch was bedoeld:
nu was Duitsland de grootste macht.
Duitsland was inderdaad sterk, onder andere door de snelle industrialisatie. Overal werden
spoorlijnen aangelegd en werden stoomfabrieken gebouwd. Duitsland concurreerde hierdoor
eigenlijk met Groot-Brittannië, de machtigste industriestaat ter wereld. Duitsland was politiek en
militair ook heel sterk, maar Otto von Bismarck leidde een alliantiepolitiek om een
tweefrontenoorlog te voorkomen (Frankrijk en Engeland + Rusland): het sluiten van
bondgenootschappen.
Maar doordat Wilhelm II in 1888 (tot 1918) de troon besteeg en Bismarck ontslagen werd, werd
het allemaal even anders. Wilhelm II voerde namelijk een Weltpolitiek: het versterken van de
Duitse politiek in de wereld (tegengestelde politiek=alliantiepolitiek). Hij wilde Duitsland even
machtig maken als het Britse Rijk, en dan met name door overzeese expansie: koloniën waren
handig voor grondstoffen en afzetgebieden. Dit past bij het modern imperialisme (streven naar een
groot koloniaal rijk en koloniën als productie- en afzetgebieden gebruiken). Voor Duitsland was
niet veel plek meer over om te koloniseren. Daarom organiseerde Bismarck al eerder in 1884/1885
de Conferentie van Berlijn, om oorlog te voorkomen. Het doel was afspraken te maken over de
verdeling van Afrika, en Duitsland palmde ook delen in. Dit leidde tot spanningen tussen Duitsland
en Engeland. Door de invoering van de eerste Vlootwet (1898), beïnvloed door de verheerlijking
van krijgsmacht en oorlogsvoering, liepen de spanningen tussen Duitsland met met name Engeland
en Frankrijk hoog op.
Deze rivaliteit leidde tot de Eerste Wereldoorlog (1914-1918), een totale oorlog waarbij zowel
burgers als militairen in strijd betrokken waren. Al bij de eerste slag, de Slag bij Marne, vielen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller mareh. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.35. You're not tied to anything after your purchase.
