Begrippenlijst maatschappijleer hoofdstuk 2 Rechtsstaat vwo 4. Het is een duidelijke, goede begrippenlijst, die alle belangrijke begrippen uit het hoofdstuk bevat.
, Paragraaf 1
Totalitaire staat: de staat dringt door tot in het persoonlijke leven en bepaalt wat mensen
mogen lezen en zien, waar ze mogen wonen en werken en waarheen ze mogen reizen.
Politiestaat: een staat waar de sociale, economische en politieke macht door de leiders
gehandhaafd wordt met behulp van (geheime) politie.
Rechtsstaat: een staat waarin burgers met grondrechten worden beschermd tegen
machtsmisbuik en willekeur van de overheid.
Sociale rechtsstaat: er zijn allerlei wetten en voorzieningen om de welvaart en het welzijn
van de burgers te bevorderen.
Vertrouwen en wederkerigheid: voor wat hoort wat.
Rede: alleen door een methodisch gebruik van het gezonde verstand konden mensen uit de
duisternis van hun bijgeloof en irrationele angsten treden.
Geweldsmonopolie: systeem waarin uitsluitend de staat door middel van de politie of het
leger het recht heeft om geweld toe te passen.
Amerikaanse constitutie: de Onafhankelijkheidsverklaring, de grondwet en de Bill of Rights
samen.
De Verklaring van de Rechten van de Mens: gaf de voor de nieuwe samenleving waarin alle
mensne hun heilige en onschendbare grondrechten konden uitoefenen., zoals het recht op
vrijheid van meningsuiting, veiligheid, godsdienst, drukpers en bescherming van eigendom.
Verlichte dictatuur: een dictatuur waarin de machthebber in zekere mate rekening houdt
met de bevolking.
Paragraaf 2
Preambule: hierin staat beschreven welke idealen de samenleving koestert, welke
historische fouten ze niet willen herhalen, welke identiteit ze nastreeft en op welke wijze de
staat moet worden ingericht om de idealen te realiseren.
Staatsregeling van de Bataafse Republiek: hierin werd bepaald dat ieder burger gelijk is voor
de wet en onschendbare grondrechten heeft (zoals vrijheid van meningsuiting).
Constitutionele monarchie: een koninkrijk met een grondwet.
Censusrecht: alleen mannelijke burgers die een bepaald bedrag aan belasting moesten
betalen mochten stemmen.
Nachtwakersstaat: een staat die zich voornamelijk inzet voor bewaking van de veiligheid van
de burgers en de noodzakelijke voorwaarden realiseert voor economische groei.
Klassenstrijd: het conflict tussen verschillende klassen (arm en rijk en arbeid en kapitaal)
binnen een maatschappij met tegengestelde economische en politieke belangen, gezien
vanuit een socialistisch, marxistisch of anarchistisch standpunt.
Persoonlijke vrijheid: ieder mens heeft het recht te staan waar wil en het recht op privacy.
Politieke vrijheid: wordt gewaarborgd in het algemene kiesrecht en in grondrechten die het
publiek debat stimuleren (bijvoorbeeld vrijheid van meningsuiting en de vrijheid van
drukpers).
Sociale grondrechten: werkgelegenheid, bescherming van de positie van werknemers,
sociale zekerheid, volksgezondheid, sociale woningbouw en onderwijs.
Sociale rechtsstaat: verzorgingsstaat.
Wederkerige erkenning: de onderlinge verplichting binnen een relatie om een gift te
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller LizzyM. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.20. You're not tied to anything after your purchase.