Summary
Samenvatting De brede basis van het sociaal werk Hoofdstuk 1 t/m 4
- Course
- Institution
- Book
Dit is een samenvatting van het boek De brede basis van het sociaal werk, hoofdstuk 1 t/m 4.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
riannebakker2003
Reviews received
Content preview
Hoofdstuk 1 blz. 21.1 blz. 2
1.2 blz. 2
1.3 blz. 3
1.4 blz. 4
1.5 blz. 5
1.6 blz. 6
Hoofdstuk 2 blz. 6
2.1 blz. 6
2.2 blz. 6
2.3 blz. 7
2.4 blz. 8
2.5 blz. 9
2.6 blz.10
Hoofdstuk 3 blz.12
3.1 blz.12
3.2 blz.12
3.3 blz.13
3.4 blz.14
3.5 blz.15
Hoofdstuk 4 blz.17
4.1 blz.17
4.2 blz.17
4.3 blz.17
4.4 blz.17
4.5 blz.19
4.6 blz.20
4.7 blz.22
4.8 blz.24
1
,De brede basis van het sociaal werk
Hoofdstuk 1
1.1 Met het woord ‘sociaal’ wordt vaak aardig of rekening houdend met andere mensen bedoeld. In
deze studie betekent het woord sociaal: gericht op anderen. Gerichtheid op anderen wordt ook wel
interdependentie genoemd, dit is het basale gegeven dat mensen, ongeacht in welke tijd en ruimte
ze leven, van anderen afhankelijk zijn om te overleven en daarom bindingen met elkaar aangaan. Het
is dus een noodzakelijke levensvoorwaarde. Mensen zijn niet alleen afhankelijk voor voedsel en zorg,
maar ook afhankelijk van kennis. Een voorbeeld voor de kennis is namelijk dat als je een eigen
moestuintje hebt, dan heb je informatie nodig van andere mensen om die moestuin te onderhouden.
Mensen kunnen zo bezien dus nooit ‘niet sociaal’ zijn. alle mensen hebben voedsel, beschutting,
bescherming, affectie, kennis en sturing nodig en hiervoor hebben zij anderen nodig, dat zijn dus
sociale bestaansvoorwaarden. Elk van deze voorwaarden hangt samen met vormen van wederzijdse
afhankelijkheid tussen mensen. Die afhankelijkheid bestond vroeger – en in sommige samenlevingen
nog steeds – met name in kleine kring, maar betreft in hedendaagse moderne samenlevingen, brede
kringen van complexe onderlinge verbanden tussen mensen, families, overheden, markten,
netwerken, verenigingen en tal van gemeenschappen. De organisatie van de productie van de sociale
bestaansvoorwaarden kent vandaag de dag een indrukwekkende variatie dis is verspreid over markt,
overheid en civil society. Zo wordt de organisatie van affectie niet alleen georganiseerd in de sfeer
van intieme familieverbanden of de civil society, maar ook via de overheid en de markt. De conclusie
is dat in de moderne samenlevingen de affectieve en emotionele bindingen tussen mensen zich van
de civiele sfeer naar marktrelaties verplaatsen.
1.2 Bij cultuur gaat het om bepaalde manieren van doen en denken, van willen en voelen. Het is een
manier van leven die de leden van een groep of sociaal verband met elkaar gemeen hebben. Cultuur
omvat kennis, gewoonten en vaardigheden, met inbegrip van de daaraan ten grondslag liggende
neigingen en voorkeuren, die door blootstellingen en leren zijn ontleend aan anderen. Het begrip
cultuur kent ook een agrarische oorsprong: het in cultuur brengen van het land of het cultiveren
(= veredelen/verbeteren). Mensen geven hun bestaan zin, de wereld krijgt voor hen betekenis.
Interdependentie verwijst naar de relatieve autonomie van sociale processen ten opzichte van
individuele bedoelen en daarin laat het ‘sociale’ typeren. Mensen brengen met elkaar sociale
processen voort die door niemand van tevoren precies zo bedoeld of gepland zijn (stedenuitbreiding,
oorlogen of beleidsveranderingen. Sociale processen worden daarom ook wel relatief autonoom
genoemd. Relatief, omdat zij niet losstaan van individuen die met bepaalde motieven en bedoelingen
handelen en daaraan betekenissen toekennen. Autonoom, omdat zij niet helemaal herleid kunnen
worden tot deze individuele bedoelingen en betekenissen. Sociale werkelijkheid is een eigensoortige
werkelijkheid die zich situeert, reproduceert en verspreidt via de talloze relaties tussen mensen en
instituties. Interdependentie verwijst dus naar sociale relaties die veelomvattend en van grotere
reikwijdte zijn en die de bewuste motieven en het handelen van de betrokken individuen te boven
gaat. Als laatste is er ook nog het Thomas theorema, dit betekent dat wat mensen verwachten dat
gebeurt, ook daadwerkelijk verandert in wat er gebeurt. Individuen produceren dus met elkaar een
eigensoortige werkelijkheid die zonder hen niet tot stand komt, maar die tegelijk een dwingende
invloed op hen heeft.
2
, 1.3 In een tijd waarin succes, geluk en welzijn, maar daarmee impliciet ook falen en ongeluk vaak
worden toegeschreven aan het individu, raakt de sociale aard van het menselijk functioneren al snel
uit het zicht. Kinderen van moeders die tijdens hun zwangerschap veel stress ervaren, bijvoorbeeld
als gevolg van oorlog of huiselijk geweld, hebben een grotere kans om op volwassen leeftijd te
maken te krijgen met verslavind, psychische nood of psychiatrische problematiek. De mate waarin
een baby of peuter opgepakt en geknuffeld wordt en of er veel of weinig tegen hem gesproken wordt
en op welke toon dat gebeurt, hebben invloed op zijn welbevinden en latere sociaal functioneren.
Het opgroeiende individu ziet zichzelf voortdurend door de ogen van de ander en vormt zo een
zelfbeeld dat de meningen van anderen over hem weerspiegelt. De ogen van anderen functioneren
zo bezien als bronnen van zelfrespect en zelfvertrouwen, maar ook als bronnen van
minderwaardigheid en onzekerheid. Mensen hebben in onze heterogene en complexe samenleving
te maken met vele anderen die heel verschillende dingen zeggen en doen. Zij staan voor de opgave
zich te identificeren met een veelvoud aan rollen, posities en verbanden zonder dat
vanzelfsprekende combinaties duidelijk zijn. In de zoektocht naar de innerlijke coherentie spelen
anderen een belangrijke rol, maar ook idealen in de maatschappelijke context resoneren door in
zelfervaring. Erkenning en waardering behoren tot sociale bestaansvoorwaarden. Mensen vormen
de maatschappij en de maatschappij vormt hen. Er is altijd sprake van een wisselwerking tussen de
mensen en zijn sociale omgeving. Zorgzaamheid en cohesie, maar ook onderdrukking en
marginalisering hebben gevolgen voor het dagelijks leven mensen, maar bestaan niet buiten de
relaties en concrete praktijken waarbinnen zij gecreëerd en in stand worden gehouden. De impact
van het ‘sociale’ op het functioneren van mensen wordt bijvoorbeeld goed zichtbaar als daarin een
ingrijpende verandering plaatsvindt (verhuizing, baby, nieuwe liefde). Als mensen daarin, al dan niet
met steun van hun omgeving, geen nieuw evenwicht vinden, kunnen zij psychische en zelfs fysieke
klachten ontwikkelen met soms sociaal disfunctioneren als gevolg. De sociale steun bestaat in de
wisselwerking tussen mensen en instituties waarbij tegemoetgekomen wordt aan basisbehoeften
van de ontvanger (veiligheid, sociale zekerheid, waardering). Non verbale vormen van sociale steun
zijn aandachtig luisteren, hulp bij opstaan, er zijn voor een ander. Verbale vormen van sociale steun
zijn een compliment, waardering, actief luisteren door vragen te stellen. Het belang van sociale steun
voor mensen is dus groot, omdat deze tegemoetkomt aan basisbehoeften van mensen. Economisch
kapitaal bestaat ui de financiële middelen waarmee mensen macht en invloed kunnen vergaren
binnen een samenleving. Cultureel kapitaal is het geheel van kennis, cognitieve vaardigheden en
opleiding van een persoon waarmee sociale privileges verworven of behouden kunnen worden.
Sociaal kapitaal betreft de hulpmiddelen in de omgeving waarmee de gezins- en de sociale
organisatie kunnen worden vormgegeven. Belangrijke elementen van sociaal kapitaal zijn de kwaliteit
van sociale relaties, formele en informele netwerken, gedeelde normen, wederkerigheid en inzet
voor de gemeenschap. Kinderen met arme en laagopgeleide ouders hebben minder kans om zich
economisch kapitaal toe te eigenen. Kinderen met hoogopgeleide ouders hebben het culturele
kapitaal van hun ouders overgenomen. Mensen functioneren dus in sociale omgevingen die zowel
bronnen van zelfrespect, vertrouwen en steun bieden als tot uitsluiting, stress en sociaal
disfunctioneren kunnen leiden. Stress wordt disfunctioneel als het sociale zelf en het sociaal
functioneren hierdoor wordt aangetast. Het uitgangspunt dat individuen maatschappijen vormen dat
maatschappijen individuen vormen, vormt een belangrijke grondslag voor de positionering van, de
theorievorming over en de praktijken in het sociaal werk. ‘Maatschappelijk werkers moeten niet
therapeutiseren of zich bezig houden met achterstandbestrijding, maar de kracht van deze
beroepsgroep ligt in de focus op het sociaal functioneren van mensen’. Sociale professionals moeten
zich richten op activeren en inbedden van mensen die in de samenleving dolend, vastgelopen,
genegeerd, mishandeld of ontspoord zijn.
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller riannebakker2003. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.43. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
78252 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now