Dit document is een samenvatting van het vak Vloeiendheidsstoornissen dat wordt gegeven in het tweede jaar in de opleiding Logopedie en Audiologie aan HoGent. Deze samenvatting is zowel gebaseerd op lessen, als op de cursus, als op de powerpoints.
Ik had een voldoende voor dit opleidingsonderd...
Vloeiendheidsstoornissen
1 Inleiding: stotteren
Algemeen
» Spraakstoornis: alle tijden
» Universeel & multi-cultureel
› Wereldwijd: +/- 60 miljoen
mensen
› Vlaanderen: +/- 60.000 tot
100.000 mensen
» Raadselachtige aandoening
-> mensen in aanraking heel veel
vragen, overvalt
» Stoornis in de communicatie (->
andere problemen)
Functie: contact leggen
» Oorzaken: VEEL THEORIEËN
» Therapie: geëvolueerd
= metafoor stotteren (iedereen iets anders)
! Mensen die stotteren → GEEN ‘stotteraar’ (het stotteren slechts 1 aspect
is hun karakter)
Filmpje: vermijdingsgedrag (opschrijven), pesten, stresserend, wil geen
medelijden
1.1 Definitie
1.1.1World Health Organisation (WHO)
Stotteren
= ‘Spraak die wordt gekenmerkt door frequente herhaling of verlenging van
geluiden, lettergrepen of woorden, of ook wel door herhaalde aarzelingen of
pauzes die het vloeiende verloop van de spraak onderbreken. Dit dient
alleen als stoornis te worden geklasseerd indien de ernst ervan zodanig is
dat het vloeiende verloop van de spraak duidelijk wordt belemmerd’.
=> puur theoretisch ⇒ ICF!!! Benadering
1.1.2Guitar (2014)
Stotteren
= Een abnormaal hoge frequentie en/of duur van de onderbrekingen in de
voorwaartse stroming van de spraak. Deze onderbrekingen treden meestal
op als (a) herhalingen van klanken, lettergrepen of 1-lettergrepige woorden,
(b) verlengingen van klanken, of ( c) blokkades van de luchtstroom of
fonatie in de spraak’
1.1.3DSM-V (!)
1
, Stotteren
= neurobiologische ontwikkelingsstoornis
(stoornis hersenen die ontstaat in de vroeger kinderjaren)
= Stoornis in het normale verloop en het tijdspatroon van de spraak dat niet
past bij de leeftijd van de betrokkene”
Kenmerken
› Frequent herhalen, verlengen van klanken en/of lettergrepen
› Onderbroken woorden, circumlocuties (omschrijvingen), ...
› Belemmert school- en werkprestaties
› Ernst: varieert van situatie tot situatie
o Afwezig in bepaalde situaties (vb. tegen kinderen praten ->
niet reageren)
› Aanwezigheid van vermijdings- en duwgedrag (om door stotteren
heen te geraken)
1.1.4Boey (2009)
= “Stotteren is een spreekgedrag waarbij onvrijwillig en ongewild de
motoriek van de spraakbewegingen wordt onderbroken onder vorm van
herhalingen van klanken, lettergrepen, woorden, van verlengingen van
klanken of van blokkeringen”.
2
,2 Vloeiend, normaal niet-vloeiend en stotterend
spreken
2.1 Vloeiendheid
= afwezigheid van niet-vloeiendheid (tegenovergesteld beschreven)
Spraak- versus taalonvloeiendheden
→ semantische en syntactische
Fluency is a multidimensional construct that is based on both physical
speech production and abstract message formulation.
» physical speech production = articulatie
» abstract message formulation = cognitieve en linguïstische
processen bij de planning van de boodschap
2.1.1Niet-vloeiend spreken
Disfluency is essentialy a place within an utterance where speech
production is disrupted due to a problem in either speech planning or
execution. Such disruptions are unintended. Consequently the speech that
occurs during disfluent segments of an utterance is superfluous or
extraneous to its ideal or intended form (Onslow et al., 1992).
→ problemen in plannen van spraak en de ongewildheid van
onvloeiendheden
Continuïteit en discontinuïteit (Boey)
DC: mate van ononderbroken spraak
› “Stil oponthoud”:
o Structurele
o Ideosynchratische (ongewilde)
o Intentionele pauzes (gewilde vb. aandacht trekken)
› “Opgevulde pauzes”:
o tussenvoegsels, herhalen zinsdelen, ...
» Discontinuïteiten tgv wijze van uitvoering spraakbewegingen
o Afwijkingen in duur
o Afwijkingen in spanning
» “ Snelheid van spreekbewegingen”
o Te traag (bradylalie) of te snel (tachylalie)?
o Duur spraaksegmenten en co-articulatie bepalend
» “Inspanning”: spreken moet comfortabel zijn
3
, Janssen
o Kernstottergedrag VS normale onvloeiendheden
KERNSTOTTEREN (type 1) NORMALE ONVLOEIENDHEDEN
(type 2)
› Snelle meervoudige herhaling
van een klank (vb. a a aa a als ik › Langzame enkelvoudige
naar… herhaling van een klank of LG
› Snelle meervoudige herhaling › Langzame enkelvoudige
van een lettergreep (ieieieiedere herhaling van een woord
keer…) › Zinsdeelherhaling
› Snelle meervoudige herhaling › “uh”-interjectie
van een 1-LG-woord (iedere keer › Woordinterjectie
als de bel bel… › Pauze zonder hoorbare of
› Snelle meervoudige zichtbare spanning
klankinterjectie
› Verlenging van een klank (deze
zzzzzomer)
› Blokkade met hoorbare en
zichtbare spanning
o Met stotteren geassocieerde non-verbale gedragingen VS
Normale non-verbale gedragingen
MET STOTTEREN GEASSOCIEERDE NORMALE NON-VERBALE
NON-VERBALE GEDRAGINGEN GEDRAGINGEN
Bijkomende faciale verstoringen › Wegkijken
zoals: › Oogknipperen
› Fronsen
› Extreme voorhoofdsbewegingen › Wenkbrauwen optrekken
› Ogen opensperren › Met de hand aan haar of
› Verwijden van neusvleugels gezicht zitten
› Abrupte bewegingen met het › Hand voor de mond houden
lichaam of delen van het lichaam › Gesticuleren
Woordkeuze en zinsconstructie › Kuchen
› Slikken
› Gebruik van synoniemen › Keel schrapen
› Gebruik van omschrijvingen › Lippen bevochtigen
› Niet afmaken van zinnen › Lachen
› Spreken in korte
standaardzinnetjes
› Gemaniëreerd taalgebruik
Prosodische verschijnselen in
spreken
› Tempoversnellingen en
vertragingen
› Veranderingen in de intonatie
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller amiepoppe1. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.60. You're not tied to anything after your purchase.