Buiten de gevallen bij of krachtens de wet mag niemand zijn vrijheid worden
ontnomen. 17 januari 1994 wet Bopz van kracht. Wet Bopz beoogt enerzijds de
rechten van gedwongen opgenomen patiënten te beschermen door onder meer
te bepalen in welke gevallen en onder welke voorwaarden iemand tegen zijn wil
opgenomen kan worden. Anderzijds bepaalt de wet onder welke voorwaarden
patienten tegen hun wil kunnen worden behandeld.
Gevaarscriterium
Vroeger kon iemand worden opgenomen als ‘in het belang der openbare
orde of in dat van den lijder zelven wordt vereischt’
Dit is nu vervangen door het gevaarscriterium. Dit betekent dat iemand
gedwongen in een psychiatrisch ziekenhuis kan worden opgenomen, als zijn
‘stoornis van de geestesvermogens’ een gevaar kan veroorzaken, hetzij voor de
patient zelf, hetzij voor anderen. Een psychiater moet vaststellen dat er sprake is
van een psychiatrische stoornis. Er moet een causaal verband tussen het gevaar
en de stoornis zijn.
1. Gevaar voor degene die het veroorzaakt
- Gevaar op suïcide of schade aan zichzelf
- Gevaar maatschappelijk ten gronde zal gaan
- Gevaar op verwaarlozing
- Gevaar met hinderlijk gedrag agressie bij anderen oproepen
2. Gevaar voor een of meer anderen
- Gevaar ander van het leven beroven of schade zal aandoen
- Gevaar voor psychische gezondheid van een ander
- Gevaar een ander verwaarlozen
Gevaar moet zodanig zijn dat het niet door een extramurale behandeling of
begeleiding ongedaan gemaakt kan worden. Gevaarscriterium altijd van
toepassing.
Psychiatrisch ziekenhuis
PAAZ, alle afdelingen van zorginstellingen die gericht zijn op behandeling,
verpleging en verblijf van geestelijk gestoorde patiënten of bepaalde categorieën
hiervan. Voorwaarde: moet door minister van VWS als zodanig zijn aangemerkt.
Opneming via rechterlijke machtiging
Burgerlijke rechter moet besluiten dat iemand onvrijwillig in een
psychiatrisch ziekenhuis mag worden opgenomen.
Vereisten:
- Betrokkene werkt hoe dan ook niet mee aan een opneming of
voortgezet verblijf
- Geen andere mogelijkheden voorhanden, opname is de enige
mogelijkheid om gevaar af te wenden
Kan alleen wanneer de betrokkende zich tegen de opname verzet. Anders is het
een vrijwillige opname.
1
, Machtigingsprocedure
Verzoek indienen door iemand die daartoe wettelijk bevoegd is:
echtgenoot, ouders, voogd, curator of mentor. Ook van de (over)grootouders,
meerderjarige kinderen en kleinkinderen, meerderjarige broers en zussen kan
een verzoek uitgaan.
Moet worden ingediend bij de officier van justitie. Officier van justitie is verplicht
om bij de sector civiel een voorlopige machtiging te vorderen. Mag ook zelf een
verzoek indienen, bv op signaal van een niet bevoegd iemand.
Vordering moet samen gaan met een recente medische verklaring, moet blijken
van psychiatrische aandoening. Moet worden opgesteld door psychiater,
verpleeghuisarts of een arts voor verst. Bep. Die niet bij behandeling betrokken
is geweest maar recent persoonlijk heeft onderzocht.
Wanneer betrokkene al in een psychiatrisch ziekenhuis zit moet de geneesheer-
directeur de verklaring afgeven.
Procedureregels:
- Rechtbank binnen bepaalde termijn beslissen, sws zo spoedig mogelijk
- Verplicht om patient te horen, tenzij deze dat zelf niet wil
- Verplicht advocaat toewijzen aan patient
- Rechter moet zich laten voorlichten door degene die verzoek heeft
ingediend
- Betrokkenen/deskundigen kunnen worden opgeroepen om te horen
- Indien nadeel ondervonden wordt door patient schadevergoeding
Voorlopige machtiging
Maximaal 6 maanden opname, mits machtiging binnen 2 weken in gebruik
genomen.
Anders vervalt ie. Wanneer de toestand van gevaar blijft machtiging tot
voortgezet verblijf. Moet blijken uit geneeskundige verklaring door de
geneesheer-directeur. Ook is een afschrift van het behandelingsplan en een
toelichting over de stand van de uitvoering van het behandelplan, of een
verklaring waarom er nog geen plan is of is uitgevoerd.
Voortgezet verblijf
Maximaal 1 jaar telkens verlengd. Kan in 2 gevallen van worden
afgeweken;
- Wanneer patient al minsens 5 jaar aaneengesloten met RM is
opgenomen, kan ie voor 2 jaar worden verlengd.
- Wanneer opname in PG of verstandelijk beperkt kan ie met 5 jaar
verlengd worden.
Geen hoger beroep mogelijk, wel cassatie (vernietiging) aan Hoge Raad worden
voorgelegd.
Voorwaardelijke machtiging
Per 1 januari 2004. Gedwongen opname wordt voorkomen of uitgesteld.
Patietn wordt dan verplicht om zich ambulant te laten behandelen, door een door
de rechter aangewezen behandelaar. Kunnen nog andere voorwaarden worden
opgelegd.
Termijn: 6 maanden, met een jaar te verlengen
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Geretta. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.25. You're not tied to anything after your purchase.