Summary
Samenvatting Constitutioneel recht week 1
- Course
- Institution
Alle hoorcolleges, aantekeningen, opdrachten
[Show more]
Seller
Follow
floorvanalten
Reviews received
Content preview
Week 1: Democratische rechtsstaatLeerdoelen:
1. Het begrip ‘staat’ toepassen;
2. De kenmerken van de democratische rechtsstaat toepassen en hun functie uitleggen;
3. Uitleggen waarom er spanning kan bestaan tussen democratie en rechtsstaat;
4. Het verschil tussen directe en indirecte democratie uitleggen;
5. Het verschil tussen een parlementair en presidentieel regeerstelsel uitleggen.
HC: Staat, rechtsstaat, democratie
Constitutioneel recht: fundamentele rechtsregelen m.b.t. instellingen van openbare
machtsuitoefening over burgers
Staatsrecht: fundamentele rechtsregels m.b.t. instellingen van openbare machtsuitoefening
over burgers in de staat
Globalisering, internationalisering, europeanisering
Staat:
Effectief gezag
o Bij wie ligt ultiem gezegd, of dient dit te liggen?
Bevolking
Territorium
o Territorium van Nederland: Koninkrijk der Nederlanden bestaat uit Nederland,
Curaçao, Sint-Maarten en Aruba
- Publieke gezagsuitoefening is in beginsel eenzijdig
- Staat claimt het geweldsmonopolie
- In de EU: de staat is legitieme democratische rechtsstaat: Artikel 2 VEU
Vragen die voorheen binnen de staat speelden, spelen nu ook daarbuiten…
Wat voorheen buiten de staat speelde, speelt nu ook daarbinnen...
Vervlechting brengt normen (en feiten) van ‘buiten’ naar ‘binnen’ en andersom
Soevereiniteit: een staat is soeverein wanneer hij binnen zijn grondgebied het hoogste gezag
voert.
Homogeniteit: ‘De gemeenschap waarover gezag wordt uitgeoefend, heeft een
gemeenschappelijke cultuur en is een rechtsgemeenschap.’
Democratische rechtsstaat:
Democratie
o Regering door het volk (rechtstreekse democratie)
o Regering namens het volk (vertegenwoordigende democratie)
, o Verkiezingen en andere volksstemmingen
o Meerderheidsbesluitvorming
o Verantwoording
o Artikel 50 VEU: Een lidstaat kan overeenkomstig zijn grondwettelijke bepalingen
besluiten zich uit de Unie te trekken
o Representatieve democratie: Politieke mandatering & verantwoording in
presidentieel en parlementair stelsel
1. Bij presidentieel stelstel -> parlement en president rechtstreeks gekozen
-> juridisch geen verantwoording schuldig aan parlement
2. Bij parlementair stelsel -> alles gaat via parlement, vertrouwensbeginsel.
Ministers die niet meer het vertrouwen hebben van de Tweede Kamer,
moeten ontslag indienen.
Rechtsstaat
o Grondrechten
o Legaliteit -> uitoefening overheidsmacht over burgers moet grondslag hebben
in wet
o Machtenscheiding -> Trias politica: wetgever, bestuur, rechtspraak
o Rechtsbescherming door onafhankelijke rechtspraak: deel van
machtenscheiding
Democratie is geen rechtsstaat & rechtsstaat is geen democratie
Uitvoerende macht; Koning & ministers (art. 42 lid 1 GW)
Wetgevende macht; Regering en Staten-Generaal (art. 81 GW)
Rechterlijke macht; gerechtshoven, rechtbanken & Hoge Raad (art. 2 RO)
Regering = koning en ministers
In Nederland is toch een zuivere machtenscheiding omdat de regering wetten moet laten
goedkeuren door het parlement.
In de uitspraak
Waterpakt/staat moet de
Hoge Raad oordelen of
het mogelijk is om
, een rechtelijk bevel aan
de Staat te geven om
formele wetgeving tot
stand te
brengen. In het arrest
ging het namelijk over
de implementatie van
een Europese
richtlijn. De Staat zou
deze richtlijn niet op tijd
hebben omgezet in de
Nederlandse
wetgeving, wat voor
veel problemen heeft
gezorgd. De rechter
wilde deze
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller floorvanalten. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.89. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67474 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now