Summary
Samenvatting geriatrie (menswetenschappen)
- Course
- Institution
Geslaagd in eerste zit met deze samenvatting! Is een deel van menswetenschappen!
[Show more]
Seller
Follow
msxxx
Reviews received
Content preview
GERIATRIEHOOFDSTUK 1: INLEIDING, DEMOGRAFIE EN PRINCIPES
INLEIDING EN DEMOGRAFIE
De levensverwachting is de voorbije decennia sterk gestegen. Mensen hadden veel kinderen, maar stierven
jong. De dag van vandaag is de levensverwachting sterk gestegen.
Neem het voorbeeld aan Bach. Hij was zelf wees op zijn 9de. Hij had met zijn eerste vrouw 7 kinderen,
waarvan er reeds 4 stierven voor hem. Met zijn tweede vrouw had hij er 13, waarvan er slechts 6 een
volwassen leeftijd bereikten.
Hieronder zie je dat Japan hun levensverwachting hoger verwacht dan dat hun werkelijke cijfers zeggen. Dit wil
zeggen een ONDERSCHATTING van de veroudering. De verwachting (hoge levensverwachting) komt niet
overeen met de werkelijke cijfers (lage levensverwachting).
De totale bevolking in Japan zal ook dalen. Waarom?
- Laag vruchtbaarheidscijfer
- Minimum aan immigratie
- ‘Japanisering’
o Als door de vergrijzing het aantal arbeidskrachten daalt, moet dat volledig gecompenseerd
worden door een hogere productiviteit. De groei is in hoogtechnologische samenlevingen
zoals Japan sowieso beperkt. Japan richt zich meer op toename goederen dan op toename
nakomelingen
o Ze hebben torenhoge overheidsschulden, negatieve rentes en deflatie
o Maar de essentie is de krimpende arbeidsbevolking (meer vergrijzing, minder geborenen)
1
,Je ziet dat er vroeger (1950) veel meer geboortes waren, maar minder vergrijzing, want de mensen werden niet
zo oud. Dat veranderde gelijdelijkaan en men ziet nu dat er meer vergrijzing is in Japan dan geboortes. Dat zie
je ook aan de figuur er naast. We hebben 2,1 kinderen nodig om de bevolking in stand te houden, in Japan ligt
dit cijfers zelf lager.
In Afrika ligt de levensverwachting in 2100 4 keer hoger dan nu.
PRIMAIRE VERSUS SECUNDAIRE VEROUDERING
Het is eigenlijk optimaal (ideale
veroudering) om lang goed te zijn, kort
ziek te zijn en te sterven. Vroeger was dit
dus anders: Toen was er jonge mortaliteit
en werden er maar een paar
uitzonderingen oud. Wij leven nu in een
situatie waar we vroeger en langduriger
ziek zijn.
Longevity (= levensduur) – negatieve signalen:
- Verschil man en vrouw (mannen < vrouwen)
- ‘The dutch anomaly’ (= historisch; Amerika die tegen euthanasie is de levensverwachting zal
daardoor dalen, maar dat is niet zo)
- Nieuwe epidemies (aids, corona niet zo’n groot effect)
- Oost-Europa en Rusland (Uiteenvallen SU meer alcoholproblemen, slechtere gezondheidszorg)
De primaire veroudering wordt door de genen ingeprogrammeerd en bepaalt onze maximale levensduur. Onze
genen maken dat de maximale levensduur van de mens ongeveer 120 jaar is. Vele mensen worden niet zo oud,
omdat er een tweede soort van veroudering bestaat: secundaire veroudering.
Secundaire veroudering is vooral het gevolg van onze levensgewoonten: voeding, stress, te weinig
lichaamsbeweging, ziekte, ongelukken, enzovoort. Secundaire veroudering bepaalt de gemiddelde levensduur.
2
,TRENDS IN ZELFREDZAAMHEID
- Jonger dan 85 jaar
o Uitstel van beperkingen en handicaps, ondanks een toename van chronische ziekten en
beperkingen.
o Bv. ondersteunende technologie, woning, sociaal beleid, openbaar vervoer, minder armoede,
verbetering van condities op kinderleeftijd..
- Ouder dan 85 jaar
o ‘Failure of succes’
Oud maar sukkelaars (pessimistisch)
"Een lang leven is het resultaat van hulp aan een toenemend aantal kwetsbare en
zieke mensen tot op hoge leeftijd, met enorme persoonlijke en maatschappelijke
kosten."
o ‘Succes of succes’
De zorgbehoevendheid neemt niet toe, maar blijft constant (optimistisch)
"Kwetsbare en gehandicapte personen sterven eerst, waardoor de meest robuuste
personen overblijft."
Weinig variatie in zorgbehoevendheid bij de hele oude in vergelijking met ouderen
jongeren dan 90 jaar
NIEUWE EPIDEMIES
- Psychogeriatrie – gerontopsychiatrie (dementie, depressie en delier)
- Orthogeriatrie (val-en fractuurpreventie, osteoporose)
- Oncogeriatrie
- Hart-en vaatziekten
- Diabetes
- Zintuigen (zicht en gehoor)
LEVENSEINDEPROBLEMATIEK
- Ethisch moeilijk
- Grote individuele/familiale variatie
- Babylonische misverstanden
- Arbeidsintensief
- Juridisch onzeker
- Ageïsme: discriminatie op leeftijd
GERIATRISCHE PRINCIPES
Het doel van ouderen wetenschap is om de rode zone te vertragen en samen te drukken, wat een gezond leven
kan verlengen. Jongeren hebben slechts 0 of 1 aandoening. Ouderen hebben vaak meerdere aandoeningen.
Het rode staat voor de complexiteit (aandoeningen) een periode in het leven waarin het risico op
kwetsbaarheid en arbeidsongeschiktheid snel begint toe te nemen
3
, PRINCIPES IN DE GERIATRIE
1. Atypische presentatie van ziekte
o Veel zaken gaan achteruit (vooral lichamelijk)
o Als je onder een bepaalde drempel (30%) komt, kom je in een fase van problemen (door
mobiliteit, cognitie, lever, huid..)
o Bejaarden gaan zich atypischer presenteren dan jonge mensen.
o Een nieuwe ziekte heeft een invloed op het orgaan dat het meest vatbaar is door vooraf
bestaande fysiologische en pathologische veranderingen (the weakest link)
o Hoe presenteren ouderen hen?
Via de 4 i’s of ‘the giants of geriatrics’
Instabiliteit en vallen
Impaired cognition = Verzwakte cognitie
Infecties
Incontinentie
Voor de meeste geriatrische syndromen is de differentiaal diagnose hetzelfde
2. Minder fysiologische reserve: frailty
Jonge mensen hebben veel fysiologsiche reserve.
Ze hebben dat blauw nodig om te functioneren.
Ouderen hebben meer nodig om te functioneren,
ze moeten meer inspanning verrichten om
hetzelfde te bereiken. Ze hebben minder
fysiologsiche reserve
3. Meerdere homeostatische mechanismen kunnen tegelijk belast zijn
4. De basisregel om alles te willen verklaren in de geneeskunde met één ziekte gaat niet op omdat in
Geriatrie symptomen een multifactoriële origine hebben
o Alles in de geriatrie is multifactorieel: Ben je kortademig, dan zijn er daar meerdere redenen
voor)
o In tegenstelling tot de heersende ‘law of parismony’
5. Behandeling en preventie hebben minstens een evengoed effect
o Bv bij het griepvaccin:
Jong: 2 dagen minder ziek
Oud: minder overlijdens
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller msxxx. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.92. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
56326 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now