Samenvatting van het boek: Positieve psychologie in de praktijk van Frederike Bannink.
Samenvatting bevat: hoofdstuk 1 tot en met 12 (inclusief inleiding).
Bannink, F. (2011). Positieve psychologie in de praktijk. (2e druk). Amsterdam: Hogrefe Uitgevers.
Samenvatting positieve psychologie in de praktijk
Bannink 2013
Inleiding
Nikki-principe:
Dochter van Martin Seligman gaf aan nadat haar vader op haar mopperde dat ze
zelf er voor had gekozen om vanaf haar vijfde niet meer te zeuren en te huilen,
en dat is haar gelukt. Ze zei dat wanneer zij kon ophouden met zeuren en huilen
hij kon ophouden met mopperen. Op dat moment realiseerde Seligman zich dat
de aandacht in het opvoeden zou moeten gaan naar het benoemen, stimuleren
en ontplooien van de sterke kanten, en niet zoals net op de zwakke kanten. Zo
moet het ook in de psychologie zijn: net zoveel aandacht voor wat mensen
gelukkig maakt als voor wat mensen ongelukkig maakt.
1. Wat is positieve psychologie?
Positieve psychologie:
Stroming die uitgaat van de sterke kanten van de mens en de veronderstelling
dat geluk niet het gevolg is van alleen de juiste genen of toeval, maar te vinden
is door het identificeren en gebruikmaken van de sterke kanten die iemand al
bezit. Seligman werd in 1998 voorzitter van de American Psychological
Association en het werd zijn missie om de positieve psychologie op de kaart te
zetten. Hij zegt dat het niet de bedoeling is dat de positieve psychologie alles
over het menselijk lijden vervangt, maar een mooie aanvulling is en om te komen
tot een betere balans in de aandacht voor de pieken en dalen van het menselijk
bestaan en alles daar tussenin.
Gezondheid ≠ Afwezigheid van ziekte
Mental health ≠ Mental illness
Mental health is wel: de aanwezigheid van welbevinden.
Klachtgericht of krachtgericht?
Sinds de introductie van de positieve psychologie in de jaren negentig richten
psychotherapeuten de aandacht steeds vaker op krachten in plaats van klachten.
Het bestrijden van psychische klachten staat niet meer centraal maar het
ontwikkelen van krachten daarmee doelt men op positieve, functionele en
gezondheidsbevorderende factoren. In plaats van te kijken naar wat niet goed
gaat wordt er gekeken naar wat wel goed gaat en welke factoren de draagkracht
van de cliënt helpen te bevorderen. er wordt niet gekeken naar de oorzaken en
gevolgen, maar naar momenten waarop het minder was of wanneer de klachten
niet voorkwamen en hoe de cliënt dit voor elkaar krijgt.
Constructen die zoal centraal staan in de positieve psychologie: coping,
betrokkenheid, tevredenheid, zelfvertrouwen, persoonlijke ontwikkeling en
motivatie.
De positieve psychologie familie
De familieleden van de positieve psychologie: optimisme, hoop, vertrouwen in
eigen effectiviteit, zelfrespect, positieve emoties, veerkracht, geluk,
dankbaarheid en flow. Deze zullen in de volgende hoofdstukken worden
toegelicht.
, 2. Optimisme
Optimisme is te leren
Seligman deed veel onderzoek naar depressie en aangeleerde hulpeloosheid
oftewel learned helplessness. Door een experiment kwam hij er achter dat
honden naarmate het experiment vorderde ze passief en depressief werden. Toen
kreeg hij meer oog voor de honden die juist een uitweg gingen zoeken en niet
depressief werden, wat maakte dat deze honden optimistisch doorgingen met het
zoeken naar een uitweg? Vanaf dat moment onderzocht hij aangeleerd
optimisme, oftewel learned optimism.
De rol van verwachtingen
, Uit onderzoek naar verwachtingen bleek dat wanneer ze mensen vroegen hoe
vaak ze dachten aan een slechte gewoonte toe te geven, die mensen ook
daadwerkelijk een grotere kans hadden om toe te geven aan de verleiding. Het
blijkt dus dat als je iets verwacht, de kans groter wordt dat het ook gaat
gebeuren.
Pessimisten schrijven negatieve gebeurtenissen vooral toe aan stabiele, globale,
en interne factoren (het gaat nooit goed met mij, ik kan niks goed, ik deug
nergens voor). Positieve gebeurtenissen schrijven ze toe aan tijdelijke, specifieke
en externe factoren (dat was geluk, dat had niets met mij te maken).
Optimistische mensen doen dit juist andersom. Zij schrijven positieve
gebeurtenissen toe aan stabiele, globale en interne factoren (ik kan goed …) en
zij schrijven negatieve gebeurtenissen toe aan tijdelijke, specifieke en externe
factoren (ik kon de deadline niet halen want die was onredelijk).
Mensen met een pessimistische denkstijl lopen meer risico om een depressie te
ontwikkelen dan mensen met een optimistische denkstijl. Ook advocaten (VS)
lopen meer risico om depressief te worden. Een oorzaak daarvan is pessimisme.
Pessimistische advocaten schijnen het veel beter te doen dan optimistische
advocaten. Het wordt dus als pluspunt gezien, omdat het als verstandig en
voorzichtig wordt beschouwd, alle mogelijke valkuilen en rampen worden
ontdekt. Hoewel dit ervoor zorgt dat iemand een goed advocaat is, maakt dit de
persoon zelf niet gelukkig.
Optimisme en geluk
Er bestaat een duidelijk positief verband tussen geluk en optimisme. Optimisme
en pessimisme zijn redelijk stabiele persoonskenmerken, maar kunnen toch
beïnvloed worden. Pessimisten werden gelukkiger wanneer ze de volgende
opdrachten uitvoerden:
Een week zo veel mogelijk noteren over wanneer ze in het verleden op hun
best waren geweest
Een week elke dag iets over hun sterke kanten opschrijven
Dankbaarheid tonen aan iemand die ze nog niet bedankt hadden
Een week drie goede dingen noteren die er in hun leven gebeurde
Mensen bleken na 6 maanden nog gelukkiger, ook al deden ze het echt maar 1
week. Wel bleven veel mensen de opdrachten uitvoeren.
Vier positieve zaken zorgen voor een gelukkig leven
Bij alle vier kan gevraagd worden: maakt optimisme mensen gelukkiger (A)? of
zijn gelukkige mensen optimistischer (B)? gaat beide kanten op, A leidt tot B, B
leidt tot A.
Gelukkige mensen vinden zichzelf aardig
Gelukkige mensen zijn meestal extravert
Gelukkige mensen hebben het idee dat ze controle hebben
Gelukkige mensen zijn optimistisch
Gelukkige mensen zijn ook optimistisch over hun toekomt en ze hebben een
betere gezondheid dan pessimistische mensen.
3. Hoop
Visie op hoop
Aristoteles: hoop is een droom die ontwaakt. Menninger (1959): Hoop is een bron
van kracht en genezing. Het is niet identiek aan optimisme: optimisme neemt
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Inezvdv. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.88. You're not tied to anything after your purchase.
