Class notes
Aantekeningen werkgroepen en samenvatting artikelen Bewijs en Beleid
- Course
- Institution
Aantekeningen werkgroepen en artikelen van Bewijs en Beleid (beleidsadvisering I)
[Show more]
Seller
Follow
pvlooveren
Reviews received
Content preview
Artikelen Bewijs en BeleidBijeenkomst 2: Relatie wetenschap en beleid (30/11)
Vijf modellen (ideaaltypen, je zult ze niet in de praktijk precies zo zien):
1. Lineair model
Het lineair model is een centraal denkmodel in de relatie tussen wetenschap en
samenleving. Het is een verlichtingsideaal, voorbij religie.
- Wetenschap is niet hetzelfde als kennis of expertise!, het is een bepaalde
manier van kennisontwikkeling met bepaalde methodes en conventies
- Sociaal contract: wetenschap levert kennis, ontdekkingen, getraind
personeel, het levert technologie en voorspoed en dat doet het in ruil voor
basisfinanciering
- Vannevar Bush (1945): science, the endless frontier. Science push
Zitten drie assumpties aan:
- Objectieve waarheid heeft oorsprong in pure wetenschap
- Eénrichtingsverkeer
- Feiten en waarden gescheiden, beleidsinvloed (normativiteit) = verstoring
Valt over alle drie de assumpties iets te zeggen, ze delen ook iets met elkaar. Het
is wel heel idealistisch, er zijn misschien juist wel verschillende waarheden en
geen enkele assumptie is eigenlijk waar.
Een belangrijke heuristiek die het denken informeert (performatief)
- Rationalisering van beleid (evidence based policy)
- Voedt organisatieideeën: waar leggen we het primaat?
- Komt terug in onze dagelijkse vocabulair (voorbeelden?)
- In de modellen in Weingart en Boswell & Smith
,Sociaal-wetenschappelijk onderzoek: onrealistisch, onwenselijk en niet toegerust
op complexe maatschappelijke problemen laat zien dat het lineaire model niet
werkt in de sociale wetenschappen.
Weingart vindt het lineair model onrealistisch. Hij stelt dat er geen
duidelijke volgtijdelijkheid in feiten en waarden zit. Je hebt nooit eerst ontdekking
en daarna een interpretatie, het is nooit zo zuiver van elkaar gescheiden.
Framing heb je nodig om te beginnen met een onderzoek en je hebt een idee van
wat de werkelijkheid is nodig. Naming en framing zit in de oorsprong van
wetenschap. Kennis ontwikkeld zich inherent langs waarden. Weingart vindt
wetenschappers niet politiek-neutraal: expertise (wat is expertise? Is ook
een soort mening, je kiest bijvoorbeeld zelf waar je beleidsadvies naar doet, je
hebt bepaalde kennis verzameld en daar doe je iets mee, je hebt er bepaalde
waarden voor nodig om iets met die kennis te doen. Expertise is veel weten over
een bepaald onderwerp, diegene wordt telkens gepusht om verder te gaan dan
wat hij al weet)
Verder is het lineaire model ook onwenselijk (naast onrealistisch). Onze
rationaliteit is eendimensionaal en vergeten waarden: gaat om efficiëntie en
effectiviteit nu en niet meer om waardenrationaliteit. Waardenrationaliteit is niet
alleen maar over te dragen aan de wetenschap, want kijk maar naar de holocaust
en atoombom. Holocaust en atoombom als dieptepunten in menselijke
geschiedenis, je kan het zien als de meest efficiëntie en effectieve menselijke
operatie, maar dit is dus niet goed. Het is juist verwoestend.
- Bush: alternatief voor intensieve banden tussen wetenschap, industrie en
leger. Leger had veel geld voor onderzoek (denk aan
voedingssuplementen). Bush stelde dat het los moet staan van het lineaire
model (de wetenschap moet er los van staan). Er moet wel verantwoording
zijn en er moeten checks and balances zijn zodat de wetenschap zich niet
middelen kan toe-eigenen voor het eigen gewin
- Verantwoording: toegang tot macht (CP Snow) en voor toe-eigenen
middelen (Price)
Lineair model ontoereikend
- Maatschappelijke kwesties vergen inter- of transdisciplinariteit
problemen die niet alleen door één discipline kunnen worden opgelost
- Onzekerheid inherent gegeven (klimaat, industriele stoffen, gezondheid
etc), die zijn er sowieso, ze zijn onoplosbaar
- Tegenstellingen kunnen groot zijn
- Besluiten niettemin urgent, klimaatcrisis is nu, pandemie is nu, ijskappen
smelten (maar we weten hier niet het fijne van)
- Inbreng niet-klassieke wetenschap maakt besluiten beter geïnformeerd:
lokale kennis, ervaringskennis spelen ook belangrijke rol, hebben
belangrijke plek in besluitvorming
De legitimerende functie van kennis als drijvende kracht: Drietal paradoxen
(ogenschijnlijke tegenstellingen, dus geen echte tegenstellingen)
1. Hoewel wetenschappelijke kennis alomvertegenwoordigd is, is de zorg
over beperkte verantwoording door wetenschap verdwenen (is het beleid
wel echt rationeler geworden? Democratisering is ook checks and balances
, op beleid en op de wetenschap zelf, dus door democratisering van
kennisgebruik leggen zij verantwoording af)
2. Wetenschappelijke kennis is gezaghebbend in het politieke proces, maar
controverses worden groter in plaats van kleiner. Politieke strijd +
legitimerende functie toont onzekerheid kennis. Onzekerheden worden
eerder blootgelegd dan dat ze opgelost worden. We weten dus eigenlijk
dat we het juist niet helemaal weten, wat weer aanleiding kan zijn voor
politieke strijd.
3. Hoewel het gezag van wetenschap onder druk erodeert, blijft beleid zich
toch sterk beroepen op de wetenschap. Er is geen alternatief, nieuwe
organisatievormen en het evenwicht is instabiel. Er is niet een ideaal
eindpunt in de wetenschap
2. Rationele model
Beleid is een kennisintensief proces (puzzling), gericht op optimaliseren of
satisfying: expertkennis is hierin juist niet problematisch. Een expert kan feiten
verzamelen om opties voor beleid te creëren. Waarheid/kennis omzetten in
macht. Hierin is een scheiding tussen feiten en waarden. Het is dus eigenlijk het
lineair model met een aanpassing, want het is gebaseerd op een reservoir van
kennis waarin gezocht wordt naar betere ontsluitingsmechanismen.
Weingart: rationele model is in extreme vorm het technocratiemodel. Door
superieure kennis beleid rationeler (bescherm ze van de politiek, laat die
wetenschappers het nou maar doen) versus experts houdt politiek gevangen,
gaan eigenbelang nastreven (misschien is de klimaatcrisis wel te groot voor de
politiek en moeten we op dat gebied gewoon naar wetenschappers luisteren)
- In beleidstheorieën: epistemic communities: mondiale netwerken van
kennis-georiënteerde professionals in wetenschap en techniek die een
sterke invloed hebben op beleidsbeslissingen
- Theorieën over enlightenment, policy-oriented learning, beetje
bureaucratisch
3. Politieke model
In het politieke perspectief gaat beleid niet over ‘puzzeling’, maar ‘powering’:
niet alleen zoeken naar oplossingen, maar ook om vergaren van macht en
beslissingen nemen. Kennis is dan een soort munitie en macht bepaalt de
kennisproductie (waar het geld naartoe gaat, wat gefinancierd wordt).
Belangenverschillen zijn groot en doelen verschillen. Hier wordt dus tactisch
gebruik gemaakt van kennis en experts (denk aan serviceable truths). Feiten en
waarden zijn nog steeds gescheiden.
Weingart: Decisionistisch model: primaat bij politiek
, - Gekozen politici kiezen doelstellingen via waardeuitwisseling
- Selecteren experts om hen de beste middelen aan te dragen
- Problemen complex
- Afhankelijkheid experts voor goal-setting
Hierbij passen beleidstheorieën die verklaringen zoeken in factoren als politieke
barrières en neglect. Kern van beleid is niet meer houdbaar door twijfels over
kennis, waardoor uiteindelijk verandering komt.
- Vooral institutionele theorieën
- Condities waaronder kennis tot verandering kan leiden
Kritiek op rationele en politieke model:
Beleidsvorming is nooit één van beide: het is juist powering and puzzling. Kennis
bepaalt hoe we de realiteit zien en wetenschap zorgt voor nieuwe politieke
relaties (risk society, bijvoorbeeld stralingsrisico’s, mensgemaakte risico’s dus).
We kunnen alleen maar zien wat er aan de hand is en weten wat we ergens mee
moeten doordat we er al kennis van hebben en het zien vanuit een bepaalde
frame. Verschillende disciplines, experts en professies framen situaties op een
andere manier en schuiven eigen concepten naar voren
4. Coproductie of co-evolutionaire model
Dit lijkt op het recursieve model van Weingart, hoewel de feiten en waarden
daar nog gescheiden lijken. Kennis ontwikkelt, stabiliseert en institutionaliseert in
wisselwerking met normatieve en culturele opvattingen hoe de wereld hoort te
zijn. Het co-productiemodel verwerpt dat feiten en waarden vooraf te scheiden
zijn. Conceptuele modellen en cognitieve frames krijgen soms wel en soms geen
voet bij stuk. Als ze dat wel krijgen wordt dat gezien als natuurlijk, onvermijdelijk
of vastberaden. Hier zijn veel disciplines/beleidsvelden/etc bij betrokken en er is
een voortdurende wisselwerking en interactie. Kennis op de plank is een mythe.
Als je kennis wil verkrijgen, dan moet je het eerst behapbaar maken, een
behapbaar probleem (problemen framen en kennisclaims maken (theorieën,
methodes, onderzoek, data, feiten) die passen binnen de grenzen. Dan:
1. Is het een legitieme manier om te komen tot kennisproductie (past het
binnen de criteria van die wetenschap)
2. En past het bij het publiek waartoe de kennis zich richt?
Burgerbetrokkenheid bij probleemdefinities met transparantie en
disclosure. Probleemdefinities kunnen niet alleen domein van experts zijn.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller pvlooveren. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.98. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
52510 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now